Folat değeri kaç olmalıdır? Folat nedir? Folat eksikliği ile yüksekliği nedenleri ve belirtileri
Güncelleme Tarihi:
Vitaminlerin ve minerallerin her birinin vücudumuzun farklı işlevleri üzerinde faydalı etkileri bulunur. Eksiklerinde ya da fazla alımlarında çeşitli rahatsızlıklar ortaya çıkabilir. Dengeli ve düzenli beslenme bu vitamin ve minerallerin dengeli bir şekilde alınımını sağlayacaktır. Sağlıklı hücre büyümesi için önemli bir vitamin olan folat B9 vitamini olarak ta bilinir. Peki, folat nedir? Folat değeri kaç olmalıdır? Düşüklüğü ile yüksekliği nedenleri ve belirtileri nelerdir? İşte detaylar...
Koyu yeşil yapraklı sebzelerde bulunan folat, meyve gruplarında da yer alır. DNA sentezlenmesinde etkili olan folat, eksikliğinde önemli rahatsızlıklar ortaya çıkarabilir. Günlük alınması gereken folat miktarı alınmadığında farklı yaş gruplarındaki bireylerde farklı sorunlar ortaya çıkabilir.
B9 vitamini olarak ta adlandırılan folat vitamini kırmızı kan hücresi oluşumunda önemlidir. Ayrıca sağlıklı bir hücre büyümesi sağlar. Hücrelerin fonksiyonlarında etkilidir. B9 vitamini kadınlarda erken doğum gibi durumlar olduğunda bebeklerinin beyin ve omurga sorunlarının azaltılmasında çok önemli rol oynar.
Folat koyu yeşil yapraklı sebzelerde yer alır. Bunlar bezelye, fasulye ve fındık olarak sayılabilir. Meyve gruplarında da bu vitamin yer alıyor. Bunlar çilek, kavun, muz, limon ve portakaldır. Önemli bir kısımda folatın sentetik formu folit asittir. Prenatal vitaminlerin önemli bileşeni olan folit asit, tahıllar ve makarnalar gibi gıdalarda yer alır.
Folat ve folit asit açısından zengin gıdalardan yoksun diyetler önemli folat eksiklikleri ortaya çıkarabilir. Folat eksikliği küçük bağırsağın yiyeceklerden besinleri emmesini önleyen yani çölyak rahatsızlıkları olan kişilerde de görülebilir.
Folat tüm yaş grupları için çok önemli bir vitamindir. Eksikliğinin olmaması adına düzenli olarak vücuda alınması gereklidir.
Folatın vücudumuzdaki görevleri şunlardır:
- Kan oluşumunda ciddi derecede katkı sağlaması,
- Kırmızı kan hücrelerinin oluşması ve çoğalmasına destek olması,
- Beynin ve sinir sisteminin düzgün çalışmasını sağlaması,
- RNA ve DNA sentezlerinde etkin rol alması,
- Cildin genç kalmasında etkili olması,
- Alzheimer riskinin el alt düzeye çekilmesi,
- Yeterli düzeyde vücutlarına folat alımı yapan kadınların kolay doğum yapması,
- Kanser riskini azaltması,
- Felç ihtimalini minimum seviyelere indirmesi,
- Depresyon tedavisinde faydaları olması.
Folat değeri kaç olmalıdır?
Sağlıklı bir vücutta 4,6-18,7 ng/ml olan folat değer aralığı zaman zaman kişinin bünyesine göre değişebilir. Bu değişimler hekimler tarafından normal olarak kabul edilir. Ancak bu değişimler belirli değerler üzerinde ya da altında seyrediyor ise tedavi gerekli olacaktır. Tedavi sürecinde besinler ya da besin takviyeli ilaçlar kullanılabilir.
Folat içeren besinler:
- Marul, maydonoz, ıspanak,
- Kuşkonmaz, brokoli,
- Kereviz, bezelye, bamya,
- Avakado, mandalina, limon,
- Greyfurt, portakal, muz,
- Bulgur, mercimek, kuru fasülye.
Düşüklüğü ile yüksekliği nedenleri ve belirtileri
Yetişkinler için günlük 400 mcg folat miktarı yeterlidir. Gebelik planlayan ya da hamile kalan kadınlarda ise 400- 800 mcg arasında folit asit alınması önemlidir. Folat değerinin düşüklüğü dengesiz ve yetersiz beslenmeden kaynaklanmaktadır.
Folat eksikliğinin nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Genetik faktörler,
- Sağlık problemleri,
- Yeterli beslenme,
- İlaç kullanımı,
- Düzenli alkol kullanımı.
Folat değerinin yükselmesi gene olarak endişe edilecek durumlardan kaynaklanmaz. Bu değerin yüksek çıkmasındaki neden genelde bu vitamin grubunun fazla derecede tüketilmesinden kaynaklanır. Ancak çok fazla yükselen bu değer kişilerde B12 vitamininin düşüklüğüne neden olabilir.
B12 vitamininin yüksek olması durumunda ise kişilerde folat değerinin düşük olduğu görülür. Folat değerinin yükselmesinde en tehlikeli durum ise bağırsaklarda yer alan bakteri miktarıdır. 1940 yılında keşfedilen folat, fosilin ve folit asit şeklinde daha çok bilinir. Ancak yapılan araştırmalarda bu vitaminlerin birbirinden farklı olduğu görülmüştür.