Güncelleme Tarihi:
Vücuttaki demir depolarının dolgunluğunun ölçümü olarak da açıklanan ferritin testi sayesinde vücutta yer alan demir miktarı kolaylıkla anlaşılabilir.
Ferritin nedir?
Farklı gıdalardan alınan demir, insan metabolizmasında önemli bir yere sahiptir. Kandaki en fazla hücre türü olan eritrositler veya kırmızı kan hücreleri, diğer bir deyişle, dokular ve organlar için hayati olan oksijenin taşınmasından sorumludur. Kırmızı kan hücreleri olarak da bilinen bu hücrelerin dokulara yeterli oksijen sağlama yeteneği, vücuttaki demir miktarına bağlıdır. Ferritin, vücuttaki demirin aksine, demiri depolayan ve salınımını kontrol eden bir protein kompleksidir.
Ferritin, vücutta özellikle karaciğer, kemik iliği ve bağışıklık sistemi hücrelerinin yaklaşık% 75'ini oluşturan hepatositler olarak bilinen hücrelerde bulunur. Besinler yoluyla alınan demirin depolanmasından ve salınmasından sorumlu olan ferritin, vücudun demir deposu olarak da adlandırılmaktadır.
Ferritin değeri kaç olmalıdır?
Vücuttaki demir miktarının ölçümü de ferritin testi ile yapılır. Düşük ferritin seviyesi vücuttaki düşük demir depolama seviyesini gösterirken, yüksek ferritin seviyesi demirin aşırı depolandığını gösterir.
Normal ferritin değeri yaş ve cinsiyete göre değişmekle birlikte, erkeklerde genellikle 20-500 ml / ng ve kadınlarda 20-200 ml / ng'dir. Kadınlarda bu düşük değerin nedeni, her ay düzenli olarak görülen adet kanamasıdır. Birçok farklı nedenden dolayı ortaya çıkabilecek ferritin eksikliği, doktor tarafından önerilen tedavi yöntemleri ile kolayca ortadan kaldırılabilir.
Ferritin düşüklüğü nedenleri
Demirin depolanmasından ve salınmasından sorumlu olan ferritin proteini miktarı normal değerlerin altında olması vücuttaki demir depolarının boş olduğunu gösterir. İnsanlar arasında anemi olarak da anılan demir eksikliği, ferritin eksikliğinin olağan bir sonucudur. Akciğerlerden dokulara oksijen verilmesinde önemli bir yeri olan vücuttaki demirin azalması, kırmızı kan hücresi üretimini etkiler. Buna göre demir eksikliği anemisi oluşur.
Ferritinin düşüklüğü genellikle aşırı çay, kahve tüketimi ve düzensiz beslenme nedeniyle görülür. Ek olarak, adet dönemleri, hamilelik, emzirme dönemleri ve düzensiz beslenme nedeniyle demir alımının kısıtlanması düşük ferritine yol açar. Düşük ferritinin diğer nedenleri:
- Sık doğum yapılması,
- Düşük,
- Kürtaj,
- Erken doğum,
- Aşırı pişmiş et,
- İşlenmiş et ürünlerinin sık tüketimi,
- C vitamini eksikliği,
- Mide ve bağırsak sorunları,
- Kronik hastalıklar,
- Kan kaybı,
Ferritin yüksekliği nedenleri
Yüksek bir ferritin değeri, vücutta olması gerekenden daha çok demirin depolandığını gösterir. Vücuttan doğal olarak atılamayan demir, genellikle kan transfüzyonundan sonra artar. Demir toksisitesinden dolayı ciddi organ fonksiyon bozukluğuna ve kardiyovasküler sorunlara yol açabilecek ferritin yüksekliği, dikkat edilmesi gereken bir durumdur.
Ferritin yükselmesi genellikle enflamatuar hastalıklar, kronik hastalıklar, aşırı alkol tüketimi ile ilişkili karaciğer rahatsızlıkları ve kalıtsal demir metabolizması bozukluğu olarak tanımlanan hemokromatoz gibi hastalıklar ile ilişkilidir. Tip 2 diyabet, hipertiroidizm, lösemi ve hepatit, yüksek C ferritine neden olan diğer durumlardır.
Ferritin düşüklüğü belirtileri
Normal değerlerin altındaki ferritin miktarının belirtilerini sıralamak gerekirse:
- Yaralanma ve yorgunluk,
- Uyuşma,
- Sabah kalkma,
- Kaygı,
- Anoreksi,
- Toprak ve kireç yemeye isteklilik,
- Baş dönmesi,
- Baş ağrısı,
- Kulak çınlaması,
- Soğuk hissetmek,
- Unutkanlık,
- Sinirlilik,
- Konsantrasyon bozukluğu,
- Kaşıntı,
- Saç kaybı,
- Soluk ten rengi,
- Kuru cilt,
- Tırnaklarda kırılma,
- Nefes darlığı,
- Bacak ağrısı,
- Cinsel istek kaybı,
- El ve ayak parmaklarında uyuşma,
- Huzursuz bacak sendromu.
Ferritin yüksekliği belirtileri
Ferritin yüksekliği belirtilerinden bazıları:
- Cinsel istek kaybı,
- Çarpıntı,
- Yaralanma ve yorgunluk,
- Karın ve göğüs ağrısı,
- Eklem ağrısı,
- Ten renginin koyulaşması,
- Kilo kaybı.