Güncelleme Tarihi:
Çalışırken, otururken hatta yatarken vücudunuzun çeşitli bölgelerinde oluşan ağrılardan bıktıysanız, işte size en doğal tedavi yöntemi! Feldenkrais adı verilen bu yöntem ile inanılmaz sonuçlar elde ediliyor.
Aslen oyuncu olan ve 1994 yılından beri İstanbul Üniversitesi Devlet konservatuarı bölümünde tiyatro öğrencileriyle hareket ve dans, doğru duruş ve beden kullanımı dersleri veren Yeşim Alıç, Türkiye’de pek bilinmeyen Feldenkrais Metodu’nu anlattı. Hepimizin yanlış bildiği dik (doğru) duruş kavramı ile ilgili çarpıcı açıklamalar yapan Alıç, öncelikle vücudumuzu yeninde hatırlamamız gerektiğine dikkat çekiyor.
Feldenkrais Metodu (Farkındalık Metodu)
Feldenkrais Metodu, 4 yılda tamamlanabilen, dünyanın çeşitli yerlerinde eğitim programları uygulanan ve fizikçi olan Moshe Feldenkrais adlı bilim adamının ortaya attığı bir metod. Aynı zamanda judo da yapan Feldenkrais, futbol oynarken dizini kötü bir şekilde incitiyor ve doktorlar “Seni ameliyat ederiz ama yüzde 50 bir daha yürüyememe olasılığın var” diyorlar. Bunun üzerine araştırmalara başlıyor ve bu metodu bulup önce kendini tedavi ediyor. Sonrasında da tüm dünyada uygulanmaya başlıyor.
Ülkemizde henüz çok yeni bu yöntem. Amerika’da kimi hastanelerde fizik tedavi rehabilitasyon bölümlerinin yanında Feldenkrais odaları var. Bu kesinlikle tıbbi bir tedavi değil ancak tedaviye yardımcı oluyor. Ana başlığı da şu: "Ben size yeni bir şey öğretmiyorum, yeniden hatırlatıyorum." Ne demek bu? Çocukluğumuzda yaptığımız bedenimizle yapamadığımız her şeyi yapabilecek kabiliyete şu anda da sahibiz aslında. Ancak günlük yaşantımızın alışkanlıklarıyla, kültürümüzle, oturmamız ve kalkmamızla alternatiflerimizi kısıtlıyoruz. Tek bir şekilde oturuyor, su içiyor ve ampul değiştiriyoruz.
Yeniden hatırlatmanın altında yatan mantık da bu işte. Feldenkrais metodunu uygulayanlara yapabilecekleri alternatifler sunuluyor. “Bu hareketi, bu şekilde de yapabilirsin” diyerek bildiği şeyleri hatırlatıyoruz. Beden de o alternatifi hatırladığı zaman yeniden ona alışmaya başlıyor. Burada kaslarla yapılan bir şey yok aslında, tamamen kemikler vasıtasıyla sinir sistemine sinyaller yollanıyor.
Feldenkrais Metodu Nasıl Uygulanıyor?
Grup dersi ya da kişiye özel seanslarla uygulanıyor. Birebir olanında, özel el tekniği ile yapılan “hands on” denilen bir yöntem kullanılıyor. Bu uygulamalar genellikle 1 saat sürüyor ve uygulamanın sonunda geri dönen cümleler şöyle: "Boyumu daha uzun hissediyorum", "Özellikle hiçbir çaba sarf etmeden ve hiçbir yerim ağrımadan dik durabiliyorum", "Daha önce hiç nefes almamışım meğer" gibi…
Feldenkrais metodundaki en önemli öğe, bedenin bir bütün olarak algılanması. Yani belinde ağrısı olan birinin öncelikle beliyle ilgilenilmemesi gibi. Çünkü o problem vücudundaki başka bir yerden kaynaklanıyor olabilir ve beli vücut yükünü taşımak zorunda kaldığı için ağrı hissediliyor olabilir.
Vücudumuzdaki tüm kemik ve kasların komşuları var. Örneğin; omzuyla problemi olan birinin sorununu saptamak için komşu kısımlara bakmak gerekir. Omzun omurgayla, kürek kemiğiyle, boyunla ve belle ilişkisini sağlamadığınız müddetçe kesin bir bütünleşmeye ulaşamıyorsunuz. Günlük yaşantımızda kazandığımız yanlış alışkanlıklar da işte bu bütünlüğü zedeliyor ve bedenimizin her bir elemanı asli görevini yerine getiremiyor, ağrılar baş gösteriyor. Tabii, bunlar tıbbi bir yardıma ihtiyaç duyulmayan ağrılar. Bir fıtık ya da travmaya maruz kalmamış uzuvların ağrıları, genellikle yanlış duruştan kaynaklanıyor.
İşte doğru duruş!
[video=hurriyetaile_video/yesimalic1.flv]
Feldenkrais Kimlere Uygulanamaz?
Böyle bir kısıtlama asla yok, herkese uygulanabilir. Skolyoz hastalarında bile! Elbette bu hastalığı tamamen iyileştirmek mümkün değil ancak bu uygulama ile hastaların çok büyük bir rahatlama sağladığı kesin. Kendi bedenini fark eden hastalar, kemik ve kaslarını daha fazla çalıştırmaya başlıyorlar.
Size bir anımı anlatayım. Viyana’da aldığım eğitimin bitiminde pratik amacıyla bu uygulamayı yaptırmak isteyen halktan kişilerle ilgilenmiştik. Benim ilgilendiğim kişilerden biri skolyoz hastasıydı. Önce paniklemiştim ama uygulamam gereken yöntem belliydi ve onun bedeniyle iletişim kurmaya başladım. Seansın bitiminde kadın "Bedenimi hiç bu kadar rahat hissetmemiştim" dedi ve ağladı.
Feldenkrais Yönteminin Günlük Yaşantıya Katkısı Nedir?
Feldenkrais, insan hayatında çok büyük rahatlama sağlayan bir meditasyon gibi. Kendimize yapacağımız bir iyilik, yatırım aslında ve hayatımızın her alanına kolaylıklar getiriyor. Bilgisayar kullanmaktan evde salata doğramaya, dans etmekten eğer tiyatrocuysanız sahneye çıkmaya, müzisyenseniz performansını artırmadan pilates yapmaya kadar birçok alanda inanılmaz bir rahatlama ve kolaylık sağlıyor.
Unutmayalım ki, hissettiğimiz şey bize doğruyu söyleyen şeydir. Yıllardır aynaya bakıp göremediğimiz yanlışlıkları, hissedince fark etmeye başlıyoruz. Doğru duruş ve doğru nefesle olması gereken doğal düzeni yakaladığımızda, bugüne kadar neleri yanlış yaptığımızı daha kolay algılıyoruz.
Türkiye’de Uygulanan Yerler Var mı?
Özel olarak bir uygulama merkezi yok bildiğim kadarıyla ama bazı fizik tedavi uzmanları ek bir tedavi olarak kullanıyorlar. Ben de öğrendiğim bu metot sonrası yıllar içinde geliştirdiğim yöntemimi, ilgi duyan kişilerle paylaşıyorum. 8-10 saat arası süren derslerde, nefesle başlayıp baş, boyun, kürek kemikleri, bel kuşağı bölgesi ve pelvis bölgesinin işleyişini saptıyoruz. Bu dersler sonrası Feldenkrais derslerine girmenin daha faydalı olduğunu düşünüyorum. Şu anda görev yaptığım özel bir firmada uyguluyorum ancak yakın zamanda kendime ait bir merkezle, çok daha fazla kişinin bilgi sahibi olmasını sağlayacağım.
Tecrübe ve bilgilerini bizlerle paylaşan Sayın Alıç'a çok teşekkür ediyoruz. Vücudumuz için en sağlıklı ve doğru hareketleri Yeşim Alıç ile öğrenmeye devam edeceğiz.
Hazırlayan: Hanife Yaşar
Yönetmen: Halil Yücer