Evham, çocuğunuzun gelişimine zarar verebilir

Güncelleme Tarihi:

Evham, çocuğunuzun gelişimine zarar verebilir
Oluşturulma Tarihi: Ocak 01, 2012 00:00

Evham, kaygı bozukluğunun işareti olabilir mi?

Haberin Devamı

Çocuklarını ev dışında korumak isteyen anneler, istemeden de olsa çocuklarının zihinsel ve psikolojik gelişimlerine zarar verebiliyor.

Evham dediğimiz kaygı durumu, anneleri ele geçirerek çocuk üzerinde olumsuz psikolojik etkiler oluşmasına alt yapı hazırlayabiliyor. Anne ve hatta babaların bu kaygıları, çocuklarda özgüven eksikliği, içe kapanıklık olarak ortaya çıkabiliyor.

Evham, kaygı bozukluğunun işareti olabilir

Evham olarak kullandığımız kelime aslında kaygıdır. Çocuğunun her attığı adımı kontrol etme, sürekli onun başına kötü bir şey gelecekmiş gibi davranma, tutum ve davranışlarımızdan bunu belli etme, zihne sürekli felaket görüntülerinin gelmesi, annede bir kaygı bozukluğunun olduğuna işaret edebilir. Evhamlı anneler, sık sık kaygılarını ele veren şu tür cümleler kurar:

* “Aman dikkat et.”

*”Düşersin.”

*“Canın yanar.”

Bu cümleleri kuran anne, çocuğuna şu mesajı verir: “Hayat tehlikeli, güvende değilsin ve her an başına bir şey gelebilir.”

Evhamlı anneler ile sağlıklı düşünebilen anneler arasındaki düşünce farklılıkları

Evhamlı anneler, çocuğun başına gelebilecek tehlikenin gerçekleşme ihtimallerini çarpıtır. Örneğin; sağlıklı bir anne de çocuğunun okulda oynarken düşme olasılığını düşünüp, kaygılanabilir. Ancak sağlıklı düşünebilen bir anne, bunun gelişim aşamasında doğal bir süreç olduğunu düşünüp kendisini rahatlatabilir. Evhamlı anne ise, kendi zihninde çocuğun okula gitmesi ile çocuğun başına zarar gelmesini eşleştirebilir. Çocuk her okula gittiğinde çocuğunu kendi elleriyle tehlikeye göndermişçesine acı çeker, aşırı bir sorumluluk duygusu yaşar ya da okula çocukla birlikte gider, okulda bekler, öğretmenlerini sık sık uyarır. Dolayısıyla, çocuğunu da kaygılandırır.

Evhamlı annelerin zihinleri felaket görüntüleri ile meşguldür. Bunun nedeni, hayatta sahip olduğu diğer rolleri bir kenara bırakıp, sadece anne rolüne odaklanmak olabilir. Bu annelerin dikkatleri hep çocuk üzerindedir. “Yemeğini yedi mi?”, “Dersini çalıştı mı?”, “Ödevlerini yaptı mı?”, “Güzel uyudu mu?”, “Yeterince sağlıklı mı?” gibi düşünceler bir süre sonra çocuk sokağa çıkacağı zaman “Ya araba çarparsa?” düşüncesine dönüşebilir.

Evhamlı anneler kendilerini nasıl rahatlatabilir?

Evhamlı anneler kaygı yüklü düşünce ve görüntüler ile başa çıkmak için alternatif olarak bir düşünce ya da görüntü üretebilir ve ona odaklanabilir. Örneğin bu anneler; “Çocuğum defalarca sokakta oynadı ama başına bir şey gelmedi”, “Ona sokakta oynarken dikkat etmesi gereken şeyleri öğrettim, kendini koruyabilir”, “Sokakta oynaması onun gelişimi için önemli”, “Sakin olmalıyım” derken akıllarına da çocuklarının sokakta mutlu olarak oynadığı bir görüntüyü yerleştirebilir. Burada annelerin yapabileceği bir başka şey de aksattıkları diğer rolleri hatırlamaları ve dikkatlerini başka yöne çekme denemeleri yapmalarıdır. Örneğin; bu anlamda spor etkinliğine ya da sosyal sorumluluk projelerine yönelmek, kendine vakit ayırmak doğru olabilir.

Mükemmeliyetçilik, aile için önemli olsa da beraberinde eksik bir şeyler oluşturabilir. Burada bireysellik eksiktir. Çocuk kendine has bir dünya ve hayat tarzı oluşturmak ister ama ona aşırı hassas tutumla izin verilmez. “Dışarısı tehlikeli gitme, evde otur” gibi yaklaşımlar sağlıklı bir ego gelişimini engeller. Buradaki kritik nokta, çocuğu korurken ve ona zarar gelmemesi için önlemler alırken, çocuğa psikolojijk bir zarar vermemektir. Anne evhamın kendi problemi olduğunu ve tehlike olasılığının hesapladığından çok daha düşük olabileceğini bilmelidir.

Nöroloji Uzmanı
Dr. Mehmet Yavuz

Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!