Güncelleme Tarihi:
Evde sebze ve meyve yetiştirmek için gerekli olan şey uygun zaman ve ısı şartları ile beraber uygun saksı ve yetiştirme ortamının seçilmesidir. Genellikle 5-10 litre arası saksılar bitkiler için yeterlidir. Yetiştirme ortamı olarak genel kullanıma hazır torf veya kokopit karışımlarını kullanabilirsiniz. İhtiyacınız olan saksı, torf ve gübreyi marketlerde kolaylıkla bulabilirsiniz. Uygun alan seçildikten sonra domates, biber, patlıcan, marul, havuç, turp, yer elması, patates, yeşil soğan, sarımsak, maydanoz, dereotu, fesleğen, nane, biberiye gibi sebze ve faydalı otları hatta çilek ve turunçgiller gibi meyveleri rahatlıkla evinizde yetiştirebilirsiniz.
Bitki yetiştirirken onların da bir canlı olduğunu unutmamak gerekir. İster sebze ister meyve isterse de evimizde yetiştirdiğimiz çiçeklerin temel yetiştirme mantığı aynıdır. Öncelikle saksı drenaj delikleri mutlaka açık ve suyu dışarıya tahliye için yeterli sayıda ve büyüklükte olmadır. Bitki toprağını seçerken çok su tutan yetiştirme ortamlarından kaçınmak gerekir. Yetiştirme ortamının aşırı su tutması veya aşırı sulama bitkinin tepeden aşağıya doğru bozulmasına sebep olacağı gibi köklerin kahverengileşmesine ve köklerin gelişiminin durmasına hatta gerilemesine ve çürümesine neden olur.
Sağlıklı kökler beyaz veya ekru renklidir. Bitki toprağını çok kurutmak ve susuz bırakmak da bitkiyi strese sokar ve bitkinin bozulmasına hatta ölmesine neden olur. Bu yüzden sulama için bitki toprağı mutlaka kontrol edilmeli ve nemini kaybetmiş ise sulanmalıdır. Toprağın nemli kalması bitki için yeterlidir.
Bitkiler evde belirli bir kapta yetiştirildiği için yetiştirme ortamındaki besinler bir süre sonra bitecektir. Bu yüzden bitkilere uygun olan gübreleri vermekte fayda vardır. Bitkilerin iç mekanda olduğunu düşünürsek çiftlik gübrelerinin koku yapma ihtimali fazladır. Bu sebeple en kolay ve garanti yol organik sıvı gübreleri kullanmaktır. Gübrelerin üzerinde yazan dozajları aşmamak temel ilke olmalıdır. Zira aşırı gübreleme bitkinin büyük olasılıkla zarar görmesine neden olur.
Bir diğer konu bitkiyi uygun yere yerleştirmektir. Genellikle pencere önleri bitkiler için ideal yerlerdir fakat güneş ışığını uzun bir süre ve etkili alan pencere önlerinde bitkiler tül arkasında kalmalı ve uzun süreli direkt güneş ışığından korunmalıdır.
Eğer bitkiler mutfakta yetiştiriliyorsa ocak, fırın gibi ısı kaynaklarından ve üzerlerinde pişen şeylerin buharlarından uzakta kalmalıdır. Çok yüksek ısı gibi çok soğuk hatta don bitkilerin zarar görmesine neden olur. Eğer bitkileriniz balkonunuzda ise balkonunuz kapalı dahi olsa don tehlikesi olan günlerde bitkinizi içeri alın eğer buna imkan yoksa en azından üzerine kuru gazete kağıdı veya kuru bir örtü sererek dondan zarar görmesini en aza indirin.
Bitki fidelerini hazır alabileceğiniz gibi fideleri tohumdan kendiniz de çimlendirerek yetiştirebilirsiniz. Bunun için yapılması gereken işlem çok basittir. Derinliği 5-10cm olan ve altında su tahliye delikleri olan bir kaba yetiştirme ortamınızı serin ve sulayın. Su kabın altından süzüldükten sonra toprağın yüzeyini düz bir hale getirin ve tohumları toprağın yüzeyine yerleştirin, tohumların üzerini torf ile yaklaşık yarım santim kalınlığında örtün. Bundan sonra üst kapak toprağını spreyleme yöntemi ile ıslatın ve üzerini streç film ile kapatın. Streç film üzerine kürdan ucu ile delikler açın. Çok karanlık olmayan ve çok ışık almayan ılık bir ortamda bekletin. Çimlenmenin başlaması ile streç filmi sökün. Bitki uygun boya geldiğinde köklerine zarar vermeden kabın içinden alarak saksınıza şaşırtın. Şaşırtma (bitki tohumlarının yetiştirildiği ortamdan başka bir ortama aktarılma işlemi) sonrası bitkiler strese girebilir. Özellikle ilk günler bitkilerinizi iyi bir gözlemleme ile takip edin.