Güncelleme Tarihi:
Sindirimi zor olan etin dinlendirilmeden, uygun koşullarda tüketilmemesi de hazımsızlık, şişkinlik ve reflü gibi sindirim sistemi şikayetlerine neden oluyor. Peki bayramda artış gösteren mide ve sindirim sistemi problemlerinden korunmak için nelere dikkat etmek gerekiyor? Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Suna Yapalı, çok önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Eti tüketeceğiniz miktarlarda porsiyonlara bölün ve derin dondurucuda saklayın.
Sıcak yaz günlerinde tezgahta çözdürülen et mikroorganizmaların hemen çoğalmasına yol açacağından buzdolabı ya da mikrodalga fırında çözdürün.
Buzdolabı ya da mikrodalgada çözdürdüğünüz etin tamamını pişirin, çözdürdüğünüz eti tekrar dondurmayın.
Kurbanlık hayvanın kesildikten sonra ölüm katılığı durumunun ortadan kalkması için en az 24 saat dinlendirildikten sonra pişirilmesi gerekir. Bekletilmeden hazırlanan et daha sert olur ve sindirimi zordur. Etler yavaş ve kısık ateşte kendi suyu ile pişirilmeli, iç yağ ve kuyruk yağı eklenmemelidir.
Geç saatlerde tüketilen etin sindirimi daha zor olduğundan Kurban Bayramı’nda hazımsızlık ve şişkinlik yaşamamak için kırmızı eti geç saatler yerine öğle saatlerinde tüketin.
Bayram ziyaretlerinin uzaması, ikramlarda yenilen yiyeceklerin verdiği tokluk hissi öğün atlamaya ve akşam yemeklerinin geç saatlere kaymasına neden olabiliyor. Geç saatlerde yenilen yemekler reflüyü tetikleyebileceğinden, yemek yedikten en az 3 saat sonra yatmaya özen gösterin.
Et tüketimini abartmayın. Günlük et tüketiminizin 100-150 gr yani yaklaşık 3-4 köfte veya eşdeğeri miktarı aşmamasına dikkat edin.
Etin yanında pirinç pilavı, patates, börek gibi glisemik indeksi yüksek besinlerin tüketilmesi hazımsızlık ve kabızlık yakınmalarını arttırabileceğinden etin yanında sebze yemekleri ya da salata tercih edin.
Kavurma ve mangal keyfi sevdiklerimizle bir araya geldiğimiz Kurban Bayramı’nın geleneksel lezzetlerinden. Kavurmayı kahvaltıda ve akşam geç saatlerde tüketmemeli. Mangalda et yakılmadan pişirilmeli. Mangal ateşinde yanmış et mide, pankreas ve kalın bağırsak kanseri için risk oluşturabilir.
Çiğ ve az pişmiş etler aracılığı ile sindirim kanalına hayvanlardan bazı hastalıklar bulaşarak paraziter hastalıklar, tenyazise (halk arasında abdest bozan ya da şerit) sebep olabilir. Eti tüketmeden önce yeterince pişirildiğinden emin olun.
Etin yanında tüketilen gazlı içecekler ve şeker içeriği yüksek meyve suları reflüyü tetikleyebilir, kan şekerini yükseltir, ayrıca hazımsızlık ve şişkinliği arttırabilir. Bu nedenle serinlemek için su ve ayran tüketin. Özellikle mangal sofralarında etin yanında tüketilen alkol sindirim sisteminin savunma mekanizmasını bozarak reflü, hazımsızlık, şişkinlik ve bağırsak alışkanlıklarında değişime yol açabileceğinden alkolden uzak durun.
Bayram ikramlarının vazgeçilmezlerinden çay ve kahve tüketimine bayramda dikkat edin. Su tercih etmeniz gereken en sağlıklı sıvı. Bayramda ortalama 2-2.5 lt su içmeye özen gösterin. Öğünlerde çok fazla su tüketimi reflüyü arttırabileceğinden, öğün aralarında tercih edin.
Gıdaların sindirimi ağızda çiğnemek ile başlıyor. Besinler ne kadar iyi çiğnenir ve yavaş yenirse sindirim kolaylaşıyor, beyinde tokluk hissi daha çabuk oluşuyor. Kurban Bayramı’nda reflü, hazımsızlık, gaz sancıları, kabızlık yakınmaları ve kilo alımına karşı eti iyi çiğneyerek tüketin.
Baklava, revani, kadayıf ve börek gibi yiyecekler bayram ziyaretlerinde reddedilmesi güç ikramlar. Ancak lezzetli olduğu kadar, karbonhidrat içeriği de oldukça yüksek olan bu yiyecekleri günde 1 porsiyon ile sınırlayın, akşam yemeği sonrası tüketmeyin. Böylece hazımsızlık, şişkinlik ve reflü gibi sindirim sistemi yakınmalarının oluşmasını engelleyebilirsiniz.
9 günlük tatilin de olduğu bayram dönemi rehavete yol açmamalıdır ve günde en az 30-45 dakika tempolu yürüyüş yapılması sindirim sistemini rahatlatacak, metabolizmayı hızlandırarak kilo alımını engelleyecektir. Son sözümüz de bayramda tatil beldelerini tercih edenlere; sıcak yaz günlerinde uygun hijyen şartlarında hazırlanmış yiyecekler tüketilmeli, porsiyonlarda aşırıya kaçılmamalı. Daha önceden reflü, gastrit ve huzursuz bağırsak sendromu gibi tanıları olan hastalar bayram süresince özellikle kendilerinde rahatsızlık oluşturan besinlerden uzak durmalıdır. Bayram sonrası sindirim sistemi yakınması olanlar ise mutlaka bir Gastroenteroloji Uzmanı’na başvurmalıdır.