Ertesi gün hapını yanlış mı kullanıyoruz?

Kürtaja sınırlama getiren yasal düzenleme üzerindeki tartışmalar devam ederken, Kadın hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Tansu Küçük, “Acil korunma yöntemleri için başvurularda eskiye oranla yüzde 30’lara varan bir artış yaşanıyor” dedi.

Prof. Küçük, hap kullanımında kadınların eğitilmesi gerektiğine dikkat çekerek Hürriyet’e şöyle konuştu: “Sağlık Bakanlığı’nın ‘ertesi gün hapı’nı ücretsiz verme kararı doğru gibi görünüyor. Ama hapın adı yanlış konulmuş, kadınların çoğu gerçekten bu hapın ertesi gün alınması gerektiğini sanıyor. Oysa ne kadar erken alınırsa etkisi o kadar fazla oluyor.”

İlişki sonrası hap

“Ertesi gün hapı yerine ‘İlişki sonrası hap’ olarak isimlendirilmeleri daha uygun olurdu. Bu tür haplar ilişkiden sonra 12 saat içinde alındıklarında en etkilidir ve koruyuculuğu yüzde 90 civarındadır. İkinci güne kalırsa yüzde 75, üçüncü güne kalırsa yüzde 58 etkilidir. Üç günden sonraki kullanımlarda etkili olmayacağı kabul ediliyor. Bu yöntemin kullanıma sunulma nedeni ‘korunmayın, nasıl olsa bu haplar gebeliği engelleyecektir’ mesajı vermek değildir. İstenmeyen bir ilişki olduğunda (tecavüz gibi) ya da bir yöntem kullanılmakta iken aksilik olduğunda ek yöntem olarak kullanılmalıdır.”

Ertesi gün hapı nedir ve nasıl kullanılır?

Ertesi gün hapının ne zaman, nasıl kullanılması gerektiğini ve kullanırken dikkat edilmesi gereken noktaları, Jinekolog Op. Dr. Filiz Ak anlattı.

Ertesi gün hapı, yüksek dozda hormon içeren bir ilaç olup korunmadan girilen cinsel ilişkiden sonra 72 saat içinde kullanılması gerekir. Bu hap, östrojen ve progesteron hormonları içerir. Cinsel ilişki sonrası sperm yumurtayla birleşmişse, döllenmiş yumurtanın rahim içinde tutunmasına engel olur. Yapılan araştırmalarda başarı şansının yüzde 97-98 gibi yüksek bir oranda olduğu saptanan yöntem, ne kadar erken uygulanırsa, yani hap cinsel ilişkiden sonra ne kadar çabuk alınırsa o kadar etkili. Eğer döllenmiş yumurta hücresi ana rahminde yuvalanmışsa, ertesi gün hapının hiçbir etkisi olmuyor. Yani bu hap, mevcut bir gebeliği sonlandırmaz.

Yan etkileri var mıdır?

Çok fazla yan etkisi olmadığı belirtilen ertesi gün hapı, yine de bazı bünyelerde mide bulantısı, baş ve kasık ağrısı, halsizlik, kusma ve baş dönmesi gibi durumlara neden olabiliyor. İlaç alındıktan sonra 4-10 gün içinde hafif bir kanama yaşanabiliyor ve ondan sonraki adetle birlikte düzenli adet görülmeye başlanıyor.

Dikkat edilmesi gereken noktalar

Prezervatifin yırtılması, diyaframın kayması, doğum kontrol hapının birkaç gün unutulması ya da kullanılan diğer bir yöntemin başarısızlıkla sonuçlanması durumunda, uygulanması gereken ve hormonal acil kontrasepsiyon olarak da adlandırılan bu yöntemi kullanırken dikkat edilmesi gereken üç önemli nokta var:

• İlki, hapı korunmasız cinsel ilişkiden hemen sonra almaktır. Önce hapı alıp sonra ilişkiye girerseniz, hiçbir işe yaramayacağından emin olabilirsiniz.

• İkincisi, ertesi gün hapını sürekli bir doğum kontrol yöntemi olarak görmemek. Bu hapın amacı, bir gecelik kazaların sonucu olan hamilelik ihtimalinin ortadan kaldırılmasıdır. Kısa süre içinde sık sık kullanılması halinde ise etkisini azaltır, yan etkileri artırır.

• Üçüncü önemli nokta, ertesi gün hapının cinsel yolla hastalık bulaşmasını engelleyici hiçbir özelliğinin bulunmamasıdır. O yüzden bu hapı, daha rahat ve sorumsuz davranmanız için bir kazanım değil, çok ekstra bir durum yaşadığınızda sizi kürtajdan kurtarabilecek ve içinizin rahat etmesini sağlayacak bir seçenek olarak görünüz. Ayrıca cinsel hayatınızda sürekli bir doğum kontrol yöntemini düzenli olarak uygulamak konusunda titiz davranmaya devam ediniz.