Güncelleme Tarihi:
Erkek infertilitesinin nedenlerinin çok çeşitli olabileceğini belirten Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Ümit Zeteroğlu, bu nedenlerin çocukluk döneminde geçirlen ya da cinsel yolla bulaşan bir hastalık olabileceğini söyledi. Op. Dr. Ümit Zeteroğlu, infertilitenin kesin nedeninin bulunabilmesi için araştırılan ilk nedenleri şu şekilde sıraladı:
-Çocukluk ve gelişme dönemlerine ait kriptorşidizm (testislerin karın veya kasık kanalı içinde kalması, zamanında torbaya inmemesi) ve düzeltilmesi için yapılan orşiopeksi ameliyatı; fıtık, mesane, penis, idrar kanalı veya testislere ait geçirilmiş ameliyatlar,
-Testis tümörü nedeni ile testisin alınması,
-Sperm taşıyıcı kanalların görüntülenmesine ait işlemler,
-Testislere yönelik bir çarpma, kaza, travma varlığı
-Geçirilmiş enfeksiyon hastalıkları, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, ergenlik dönemi sonrası geçirilen kabakulak, suçiçeği, kızamık, kızıl gibi yüksek ateşli hastalık varlığı,
-Diyabet, sinir sistemine ait hastalıklar, tüberküloz, karaciğer/böbrek yetmezlikleri, akciğer hastalıkları, hipertansiyon, tiroid hastalıkları ve bunlara ait geçmişte yapılmış ve halen yapılan tedaviler,
-İşyerinde veya çevrede bulunan kimyasal maddeler, zehirli gazlar, ilaçlar
-Kullanılan hormonal ürünler (body building/fitness amaçlı dışarıdan testosteron ve steroid hormon kullanımı)
-Alkol, sigara, uyuşturucu kullanımı,
-Ailevi kısırlık,
-Varikosel
Erkek infertilitesinde tanı nasıl konulur?
Erkeklerde infertilte ilgili sorunların çoğunlukla fiziki muayene ve sperm tahlilinden anlaşılabildiğine dikkat çeken Op. Dr. Ümit Zeteroğlu, “Erkeklerde ilk olarak mikroskobik araştırma ile sperm testi yapılır. Bunun için meni vermesi gereken erkeğin testten önceki 3 gün boyunca cinsel ilişkiye girmemiş olması gerekir. Embriyologlar verilen meni örneği içinde sperm sayısı, hareketliliği, şekli ve akışkanlığının araştırmasını yaparlar. İleri tetkik gerektiren durumlarda da semen analizi, hormon analizi, ultrasonografi ve daha ileri özel genetik tetkikler gerekebilir” şeklinde konuştu.
Varikosel nedir ve tedavisi nasıldır?
Erkek kısırlığının en sık görülen ve tedaviye en çok yanıt veren nedenlerinden birinin, yumurtalık damarlarında varisleşme yani varikosel hastalığı olduğunu ifade eden Op. Dr. Ümit Zeteroğlu, “Varisleşen ve kapakçık yapısı bozulan damarlar nedeniyle toksik maddeler ve yüksek ısı testislere doğru döner. Bu da sperm hücrelerine zarar verir. Klinik olarak belirgin, hastada aktif şikayet oluşturan varikoseller mikrocerrahi yöntemlerle düzletilebilir. Hastada şikayet yok, uygun sayıda ve hareketli sperm varsa ameliyat ikinci tercih olarak düşünülebilir” dedi.
En sık rastlanan infertilite problemlerinden biri: Azospermi
Erkeklerde menide canlı hücre bulunmamasına durumuna ‘azospermi’ denildiğini belirten Op. Dr. Zeteroğlu, “Azospermi durumunda mikroenjeksiyon ya da mikroTESE yapılır. İlk denemede hastaların yaklaşık %60’ında canlı sperm bulmak mümkün olabiliyor” dedi.
Erkeklerde kısırlık nedenlerinden biri olan kanal tıkanıklığı nasıl oluşur?
Op. Dr. Ümit Zeteroğlu, tüplerde tıkanıklığın 4 farklı sebebe bağlı olduğunu ifade etti.
1-Zaman içerisinde gelişen kistlere bağlı olarak tıkanıklık ortaya çıkabilir.
2- Doktor eliyle yani “vazektomi” denilen bir doğum kontrol yöntemi sonucu tüplerin bağlanmasıyla gelişebilir,
3- Doğumsal olabilir. Genetik nedenlerle spermin dışarı çıkış yollarının kısmen veya tamamen gelişmemesi sonucu ortaya çıkar.
4- Cinsel yolla bulaşan Gonore (bel soğukluğu) gibi bazı hastalıklar sonucu da bu kanallarda tıkanmalar oluşabilir.
Op. Dr. Ümit Zeteroğlu, tıkanıklık nedeniyle olan kısırlıklarda, özel mikrocerrahi ve endoskopik yöntemlerin kullanıldığını ve erkekte sperm bulunması halinde çoğu vakanın başarı ile tedavi edilip normal yolla hamile kalınması sağlanabildiğini ifade etti.
Op. Dr. Ümit Zeteroğlu, tıkanıklığın herhangi bir şekilde giderilemediği ya da müdahale sonrasında menide sperm hücresine rastlanmadığı durumlarda ise MicroTESE gibi mikrocerrahi işlemleri ile testislerin içerisinde sperm hücresi araması gerçekleştirilebildiğini ve bu şekilde elde edilen sperm hücreleri tüp bebek tedavisinde kullanılabildiğini de sözlerine ekledi.