Güncelleme Tarihi:
Yeme-içme alışkanlıklarına bağlı olarak ortaya çıktığı düşünülen gut hastalığı, daha çok kişinin metabolizmasındaki sorunlar ve çeşitli hastalıklar sebebiyle meydana gelir.
Erkeklerde daha sık görülür
Gut hastalığının daha çok erkeklerde görüldüğünü söyleyen Dr. Sedat Işık, “Besinler yoluyla vücuda giren zararlı bileşenlerin vücuttan atılması için ürik aside dönüştürülmesi gerekir. Bu zararlı bileşenler, vücuttan atılmadığı durumlarda ise mide, kan, eklem ve bağırsaklarda birikmeye başlar. Özellikle de eklemlerde birikerek iltihaba yol açan bu duruma gut hastalığı denir. Erkeklerde daha sık görülür ve genellikle 40 – 50 yaşlarında başlar. Gelişmiş toplumlarda yüzde 0.4 oranda gut hastaları bulunmaktadır. Gut hastalarının akrabalarında hastalık ihtimali artmıştır.” dedi.
Hangi durumlar tetikler?
Beslenmenin sorunun ortaya çıkmasında önemli bir belirleyici olduğunu belirten Işık, gut hastalığını tetikleyen durumları sıraladı. Bunlar;
-Yanlış beslenme rutini,
-Düzensiz beslenme,
-Yanlış diyet listeleri,
-Aşırı alkol tüketimi,
-Eklem travmaları,
-Çok fazla yağlı besin tüketmek,
-Çok fazla et, süt, yoğurt ve deniz ürünleri gibi protein yönünden zengin besinler tüketmek,
-Kullanılan bazı kronik ilaçlar,
-Geçirilen operasyonlar sonrası zayıflayan bağışıklık sistemidir.
Gut hastalığının belirtileri neler?
Bir çeşit eklem iltihabı olan gut hastalığının en tipik belirtisinin eklemlerde görülen ağrılar olduğunu söyleyen Işık, “Daha çok sabahları başlayan ağrılar genellikle ayak parmağının büyük eklemini etkiler. Bunun sebebi ise sabaha doğru vücutta asit iyonlarının biriktiğinde ortaya çıkmasıdır. Ayrıca, eklemlerde kasılma, iltihaplanma sebebiyle şişlik, böbreklerdeki kum sebebiyle yaşanan karın ve bel ağrıları, gece devam eden ağrılar sebebiyle yaşanan uykusuzluk, hareket kabiliyetinde azalma.” olabileceğini söyledi.
Bu besinleri kısıtlı tüketin!
Uzman Diyetisyen Deniz Berksoy, gut hastalığında tüketilmesi yasak olan ve serbest olan besinleri sıraladı.
Yasak olan yiyecek ve içecekler
Tam yağlı süt, peynir, yağlı et suları ve et suyu ile yapılmış çorbalar
Alkollü içecekler, boza,
Sakatatlar (karaciğer, beyin, böbrek, dil, dalak, işkembe, kokoreç vb.)
Av etleri (ördek, kaz, bıldırcın)
Sucuk, pastırma, salam, sosis vb.
Kabuklu deniz hayvanları (kalamar, karides vb.)
Yağda kızartmalar (et, sebze, hamur işi kızartmaları)
Çok yağlı yiyecekler (kaymak, krema, mayonez, çikolata, pasta vb.)
Katı yağlar (tereyağı, margarin, iç yağı, kuyruk yağı)
İçeriği bilinmeyen hazır gıdalar (hazır çorbalar vs.)
Tüketilmesi serbest olan besinler ise…
- Süt ve ürünleri
Süt (az yağlı veya yağsız)
Yoğurt (az yağlı veya yağsız)
Peynir (az yağlı veya yağsız)
-Tahıllar
Beyaz ekmek, mısır ekmeği, buğday unu, tarhana, şehriye, pirinç, makarna, mısır, erişte, kuskus, leblebi, kestane
-Sebzeler
Sınırlı önerilen sebzelerin dışındaki tüm sebzeler.
-İçecekler
Meşrubatlar, çay, kahve
-Tat vericiler
Tuz, karabiber, sirke ve tüm baharatlar
-Yağlar
1 yemek kaşığı bitkisel sıvı yağı (ayçiçeği, soya, mısır özü yağı, fındık yağı vb.)
1 yemek kaşığı zeytinyağı veya 10 adet zeytin.
Gut hastalığı tedavi edilebilir mi?
Gut hastalığının tedavi edilebilmesi için öncelikle neden ortaya çıktığının bilinmesi gerektiğini söyleyen Işık, “Bu noktada eğer vücutta üretilen ürik asidin böbrekler tarafından yeterince atılamaması yatıyorsa öncelikle yapılacak kan testi ile ürik asit miktarı tespit edilmeli ve eklemlerdeki sorunların çözümü için film çekilmesi ve sıvı alınması gerekebilir. Eğer zamanında tespit edilip müdahale edilmezse çok ciddi sorunları da beraberinde getirebilir, kişinin hareket etmesini engelleyebilir. Bunu önlemek için kandaki ürik asit düzeyini düşürücü tedavi ve atakların tekrarının önlenmesi için Özel iltihap giderici tedavi uygulanır. Gut hastalığının atek tedavisi ve sürekli uygulanması gereken tedaviler farklılık gösterir.” açıklamalarında bulundu.