Ergenlik döneminde beslenmede yapılan yanlışlar

Adölesan dediğimiz dönem olan ergenlikte sağlıklı beslenmenin yanı sıra çocukların daha hareketli bir yaşam tarzı benimsemeleri, fiziksel aktivite düzeylerinin arttırılması ve bu konuda desteklenmeleri çocukların sosyal, zihinsel ve bedensel gelişimlerine önemli katkılar sağlayacaktır. Beslenme ve Diyetetik Uzmanı Diyetisyen Füsun Bilgin Çakmak ergenlikte beslenme hakkında önemli bilgiler verdi.

Günümüz şartlarında özellikle ergenlik döneminde kilo alımının daha hızlı olduğu görülmektedir. Beslenme hikayelerini dinlediğimizde hızlı kilo alımına neden olarak gözlemlediğimiz maddeler kısaca şunlardır;

• Sınavlar nedeni ile bireyin hareketsiz yaşam sürdürmesi, kurs ve ders çalışma gibi sadece oturarak yapılan aktivitelerle sınırlı kalması ve sosyal yaşamdan soyutlanması.
• Cep telefonu, bilgisayar gibi elektronik cihazların gençler arasında yaygın kullanımı ile beraber gençlerin grup aktivitelerinin sınırlanması ve yeterince endorfin salgılanmamasına bağlı olarak bu cihazların kullanımı sırasında yeme ihtiyacının artması.
• Son dönemde sayıları hızla artan fastfood tarzı yiyecek – içecek yerlerinin besin hazırlama yöntemleri. Bu besinlerde özellikle kişi için bağlılık yapan, lezzet arttırıcı olarak bilinen monosodyumglutamat adlı maddenin kullanımı ve yeme ihtiyacının artmasının sağlanması.
• Annenin iş hayatında olduğu durumlarda, bazı aileler tarafından hazır besinlere olan yönelme.
• Bireyin sosyal ve spor aktivitelerinin olmaması ki bu konuda özellikle ailelerin duyarlı davranmasında fayda vardır.
• Ergenlik çağı gençlerin yeterli ve dengeli beslenmeleri büyüme ve gelişme hızlandığı için daha da önemlidir. Beslenme gencin yaşına göre boy uzunluğu ve vücut ağırlığının saptanması ile değerlendirilir. Ayak üstü beslenme (fast food) veya abur-cubur beslenme alışkanlığı çocuk ve gençler arasında yaygın olarak görülmektedir. Aslında bu tip beslenme günümüzde insanın hızlı yaşam temposu nedeniyle oluşmuştur. Bu tür beslenme ile enerjinin %40-50’si yağdan gelmektedir. Bu yağın çoğunluğu doymuş yağlardan oluşmaktadır.
• Diyetteki doymuş yağ miktarı ve serum kolesterol düzeyi ile kalp-damar hastalıkları arasında ilişki olduğu bilinmektedir. Bu hastalıklar yetişkinlerde görülmesine karşın temelleri çocukluk çağında atılmaktadır. Genellikle ayak üstü beslenmede A ve C vitaminleri, kalsiyum, posa tüketimi yetersizdir, yağ ve tuz tüketimi ise yüksektir.
• Bu yaş grubunun diğer bir yanlış alışkanlığı da öğün atlamadır. En çok atlanan öğün ise sabah kahvaltısıdır. Sabah kahvaltısı insanlar için önemli bir öğündür.
• Ergenlik çağında özellikle kızlarda yemek yeme ile ilgili bozukluklar olarak anoreksiya nervosa ve bulimia nervosa görülmektedir. Genç kendi kendini kusturmakta, laksatif ve diüretik ilaçlar kullanmakta ve sağlığı bozulmaktadır. Genç, bir deri bir kemik görünümünü almaktadır ve bu durumlarda gencin psikiyatrik tedavi görmesi gerekmektedir. Sorunların nedenlerinin araştırılması gerekmektedir.

Beslenme ve Diyetetik Uzmanı Diyetisyen Füsun Bilgin Çakmak