Güncelleme Tarihi:
Endometriozis ya da bilinen adıyla "çikolata kisti hastalığı" üreme çağındaki kadınların %10-15 ini etkileyebilen bir hastalık olup, rahmin endometrium denilen iç yüzeyini döşeyen dokuların pelvisteki diğer organlara tutunup, burada büyümeye başlamasıdır.Burada büyüdükçe rahatsızlığa yol açan hastalık ilerledikçe ağrı ve kısırlağa yol açar.
Halen, uzmanlar bazı kadınlarda endometriozis hastalığının niye geliştiğini açıklayamamaktadır. Her adet kanaması döneminde, rahmin iç yüzeyini döşeyen bu endometrium tabakasının çoğu vajen yoluyla dökülür. Ancak bir kısım endometrium dokuları da tüpler yoluyla karın boşluğuna geçmektedir. Muhtemelen, endometriozisi olan bayanlar, çeşitli nedenlerle (genetik yatkınlık, bağışıklık sistemi zayıflığı gibi) karın boşluğundaki bu dokuları temizleyememektedir.
Endometrium dokuları yumurtalıkların yüzeyine tutunup burada gelişebilirler. Eğer yumurtalık içine doğru yayılıp, içi kan dolu kistler oluştururlarsa buna beklemiş kanın aldığı kahverengilikten ötürü çikolata kisti adı verilir. Bu kistler, bir bezelye kadar küçük olabileceği gibi bir portakal büyüklüğüne kadar ulaşabilir. Yumurtalık dışında karın iç yüzeyini örten "Periton" dediğimiz zar üzerinde, rengi kırmızı, kahverengi, koyu mavi veya mor olan bezeler oluşturabilirler. Bu dokular etraf dokuları, organları rahatsız ederek yapışıklık oluşturabilir. Bu yapışıklık sözgelimi barsakları, ya da Fallop tüplerini etkileyerek, organların normal fonksiyonlarını yapmaktan alıkoyabilir.
Endometriozis hastalığının belirtileri nelerdir?
Endometriozis hastalığı olan birçok bayanda hemen hemen hiçbir belirti veya rahatsızlık olmayabileceği gibi, çok ciddi olabilen adet dönemi krampları ve çocuk sahibi olamama (İnfertilite) en önde gelen belirtilerdir. Her bayanda bir miktar olabilen adet ağrılarına bulantı, kusma, diyarenin eşlik etmesi veya her adet döneminde çok güçlü ağrı kesicilere ihtiyaç durma, kronik kasık ağrısı, cinsel ilişkide ağrı; hastada yumurtalıklar ile etraf doku arasında yarıklık olduğunun göstergesidir.
Endometriozis hastalığı hastalığın lokasyonu, genişliği ve derinliğine ve yapışıklıkların ciddiyetine göre 1 den 4 e kadar evreye ayrılır. Hastalığın evresi ilerledikçe adet sancıları, kronik kasık ağrısı ve infertilite şikâyetleri de genellikle paralel olarak artar.