En sık karşılaşılan rahatsızlıklardan biri... Reflü nedir, belirtileri nelerdir?
Güncelleme Tarihi:
Reflü, sık karşılaşılan mide rahatsızlıklarından biri. Midede ekşime ve yemek borusunda yanma gibi belirtilerle ortaya çıkabileceği gibi bazen farklı bulgularla da gösterebiliyor. Peki reflü nedir, belirtileri nelerdir? Hangi durumlar reflüyü tetikler? Reflü şikayetleri nasıl azaltılabilir? Konuyla ilgili detayları uzmanlardan öğrenelim.
Mide reflüsü olarak bilinen gastro-özefageal reflü hastalığı, mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçması ile oluştuğunu belirten Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Alp Gürkan, reflü ile ilgili önemli bilgiler verdi.
Mide içeriği, belirgin derecede asittir. Aynı zamanda, mide içeriğinde hemen her zaman safra ve pankreas sıvıları da bulunur. Alkali özellikli olan safra ve pankreas sıvıları da mide asidi gibi yemek borusunun tahrişine neden olabilir. Reflü hastalığı, asitli veya safralı mide içeriğinin yemek borusuna gelmesi ve uzun süre temas etmesiyle yemek borusunun kendini asitten veya safralı mide içeriğinden koruyamaması nedeniyle oluşur.
Reflü belirtileri neler?
Ülkemizde reflü hastalığı oldukça yaygındır ve erişkinlerin yaklaşık %20'sinde reflü görülmektedir. Yemek borusuna gıdalarla birlikte mide asidinin geri dönüşü ile birlikte patolojik olaylar başlamaktadır. Mide duvarı aside dirençli tip mukozaya yani bir örtüye sahipken, yutma borusunun ince ve narin örtüsü (mukozası) aside karşı dirençli değildir. Hassas olan yemek borusu dokusu, asitle karşılaştığında hasar görmeye başlar. Bu hasarın ve reflünün şiddetine göre yakınmalar değişir.
Reflü hastalığının çok değişik belirtileri olmasına karşın en sık karşılaşılan bulguları göğüs kafesi arkasında yanma ve kuru öksürüktür. Bu nedenle ilk tanı öncelikle kulak burun boğaz uzmanlarınca saptanır. Ses kısıklığı veya yutma güçlüğü görülür. Yine hastalar çoğu zaman ağıza acı su gelmesinden yakınırlar. Özellikle yakınmalar gece yatarken fazlalaşır. Belirtileri kabaca tipik ve atipik diye ayırmak mümkündür.
Hangi durumlar reflüyü tetikler?
Yemek alışkanlıkları: Midenin aşırı doldurulması ve özellikle dolu mide ile yatma, yağlı-kızartmalı yemekler, acele yemek yeme, salçalı-soslu besinler, fazla kahve tüketilmesi, gazlı içecekler.
Aşırı kilo: Reflünün en sık rastlanılan nedeni olan mide fıtığı, obez insanlarda normal kişilere göre çok daha fazla görülmektedir. Karın içindeki aşırı yağlanma, karın içi boşluktaki basıncı arttırdığından reflü oluşumu kolaylık kazanmaktadır. Obezitenin oluşumunda etkisi olan kötü beslenme alışkanlıkları reflü oluşumunu kolaylaştırmaktadır.
Gebelik ve karnı sıkıca saran korse gibi giyecekler: Karın içi basıncının arttırarak reflüye neden olurlar (aşırı kiloya benzer şekilde).
Bazı ilaçlar, alkol, sigara, stres: Mide fıtığıyla reflü hastalığı bilinenin aksine aynı şey olmamakla birlikte, mide fıtığı reflünün oluşmasını kolaylaştırmaktadır.
Hürriyet.com.trBu önerileri reflü hastalarının yardımcısı olabilir
Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Öğr. Gör. Ekrem Aslan, reflü hastalarını rahatlamasını sağlayacak önerilerde bulundu.
- Gece atıştırmaları reflü yakınmalarını belirgin şekilde arttırır. Yatmadan 3 saat önce yemek yenilmemesi reflü şikayetlerini azaltacaktır.
- Sigara içmek, miktarına bağlı olarak reflü yakınması gelişiminde önemli bir risk faktörüdür.
- Sigara ve alkol tüketiminin kesilmesi reflü yakınmalarını azaltacaktır.
- Özellikle gece reflü yakınması olan hastalarda yatak başının 15-20 santim kadar yükseltilmesi ve sol yan pozisyonda yatılması reflü yakınmalarını azaltır. Sırtüstü ve sağ yan pozisyonda yatılmasının reflü yakınmasını arttırdığını bildiren çalışmalar mevcuttur.
- Obezite, karın bölgesi yağlanmasında artış ve artmış vücut yağ dokusu reflü için risk faktörleridir. Reflü şikayetleri olan hastalarda kilo vermek yakınmaları belirgin biçimde azaltacaktır.
- Ağırlık kaldırma ve mekik gibi egzersizler reflü yakınmalarını arttırır. Ancak, hafif-orta düzey egzersizler ile (tempolu yürüme, yüzme, aerobik egzersizler gibi) reflü şikayetlerinde azalma sağlanabilir.
- Dar çamaşırlar ve kıyafetler karın içi basınç artışına neden olduğundan reflü yakınmalarını arttırır. Reflü hastalığı olanların sıkmayan rahat kıyafetler giymesi önerilir.
- 50 yaşın üzerinde yeni başlayan reflü yakınması olanlar veya 5 yıldan uzun süredir haftada birden fazla reflü atağı olanların endoskopi yaptırması gerekir.
- Ailesinde yemek borusu kanseri öyküsü olanlar ile kilo kaybı, kansızlık, reflü şikayetlerine eşlik eden yutma güçlüğü veya ağrılı yutma ve kanlı kusma gibi alarm semptomu olan hastaların yaşına bakılmaksızın endoskopi ile değerlendirilmeleri gerekir.
- Yemekler sık aralıklarla ve küçük porsiyonlar halinde yenmelidir. Lifli gıdaların tüketilmesi reflü gelişimini azaltır. Kafeinli içecekler, baharatlı ve tuzlanmış gıdalar, gazlı içecekler, yağlı gıdalar ve çikolata reflü yakınmalarını arttırabilir. Bu gıdaları tüketirken dikkatli olunmalı ve şikayete yol açıyorsa tüketiminden kaçınılmalıdır.