Güncelleme Tarihi:
Süt verme dönemindeki kadınların memesinde oluşan enfeksiyona “Laktasyon Mastiti” veya “Puerperal Mastit” denir.
Mastit genellikle doğumdan sonra tek taraflı olarak memenin kızarması, ısınması ve şişmesi şeklinde kendini gösterir. Emzirme, meme ağrısına sebep olur ve tam olarak memedeki süt boşalmaz. Buna ilaveten koltuk altı bezlerinde şişme, halsizlik ve yüksek ateş görülebilir. Mastit çoğunlukla doğumu takiben birkaç haftanın içinde görülmekle beraber emzirmenin herhangi bir döneminde de görülebilir (ilk 40 gün içinde olursa buna lohusa mastiti denir).
Eğer mastit erkenden uygun şekilde tedavi edilmezse, memede apse oluşabilir ve bu durum cerrahi bir müdahale (apse drenajı) gerektirebilir.
A) Erken dönemde: Ağrı, kızarıklık, bölgesel sıcaklık artışı, sertlik
B) İleri dönemde: Vücut ateşinin yükselmesi, aşırı yorgunluk gibi belirtiler görülebilir. Bu tür belirtiler görüldüğünde derhal doktora başvurmalıdır.
Eğer emzirme sonrasında süt kanallarından birinin tıkanması nedeniyle meme içinde süt birikmiş olarak kalırsa biriken süt, enfeksiyona yol açabilir.
Bakteri; bebeğin ağzından, annenin meme cilt yüzeyinden veya meme başındaki bir çatlaktan süt kanallarından birinin içine girebilir.
Mastitin en önemli nedenlerinden biri kötü emzirme tekniğidir.
Antibiyotik tedavisi, emzirme dönemine hekim tarafından belirlenen uygun bir antibiyotik mutlaka kullanılır.
Emzirmeden önce memeye masaj yapılması ve ılık ıslak kompresler uygulanması süt kanallarının açılmasına yardım edecektir. Meme enfeksiyonunun gerilemesi için memede süt birikmemesi çok önemlidir. Bunun için eğer mastitli memeden gelen sütün rengi çok bulanıksa, sütün rengi normale gelene kadar pompa aracılığıyla boşaltılması, emzirilmemesi ve sütün birikmesinin önlenmesi önerilir. Ayrıca diğer memenin de emzirilmesi veya boşaltılması unutulmamalıdır. Memedeki çatlaklar ve yaralar enfeksiyon ihtimalini artırır. Bu tür yaraların uygun ilaçlarla tedavi edilmesi gerekir.
Çok nadir durumlar (iyileşmeyen inatçı meme apseleri) dışında emzirmeyi bırakmak gerekli değildir. Tam tersine süt kanallarındaki sütün birikimini önlemek için emzirmek önerilir.
Eğer mastit erkenden uygun şekilde tedavi edilmezse, memede apse oluşabilir ve bu durum cerrahi bir müdahale gerektirebilir. Mastit ile apsenin ayrımı meme ultrasonografisi ile mümkündür.
Apse drenajının genel anestezi altında yapılması daha iyi sonuç verir. Apse odaklarının tümü açılmalı, birleştirilmeli ve iyi bir drenaj elde edilmelidir. İyileşmesi geciken durumlarda apseli bölgeden kanser şüphesini ortadan kaldırmak için biyopsi için örnek alınmalı ve uygun antibiyotik seçimi için kültür antibiyogram yapılmalıdır.