Güncelleme Tarihi:
Bebeklere emzik verilmesine karşı çıkan uzmanlar, bebeğin ilk aylarında geçirdiği dönemin doğal sürecine bırakılması gerektiğine dikkat çekiyorlar. Çocuk Doktoru Erhan Ateş, bu durumun gerekçelerini ve emzik bıraktırmayla ilgili ailelerin dikkat etmesi gerekenleri anlatıyor.
Bebekler özellikle 2. ay ile 6. ay arasında çok belirgin bir parmak ve yumruk emme döneminden geçerler. Bu dönemde refleks olarak sık sık parmaklarını ve bazen tüm eli bir yumruk şeklinde ağza sokarlar. Bu son derece doğal olan, zamanla kendiliğinden ortadan kalkan dönem içerisinde ne yazık ki, pek çok anne bebeğin kendi elindense emziği emmesini tercih ederler ve hata yaparlar. Pek çok bebek bu dönemde emziğe alıştırılır.
Bebeğin emzik kullanmasını isteyen anneler ya bebeğin emme duygusunu gidermek ya da bebeğin uykuya daha rahat dalmasını sağlamak amacındadırlar. Belirgin bağırsak gazı sorunu yaşayan ya da kolikli bebeklerde de bebeğin sakinleşebilmesi için emzik kullanmak anneye cazip görünür.
Emzik Bağımlılığı
Bir şekilde emzik kullanmaya başlayan bebekler çoğu zaman emziğe bağımlı olurlar. Emzik bağımlılığı zamanla bebeğe hijyen sorunları, diş ve dişeti sorunları yaşatma ihtimalini beraberinde getirir. Çok uzun süre emzik emmek özellikle dişleri olumsuz etkiler; kalıcı üst kesici dişler çıktığında üstçenede darlık ve üst kesici dişlerin önde konumlanması sorunu yaşanabilir. Alt ve üst kesici dişlerin artık birbirleriyle temas etmemeleri ve dişlerin arasının ayrık olması sorunları da kaçınılmaz olur.
Emziğe alışan bebekte alınması gereken ilk önlem, emziği bebeğe sadece uyku öncelerinde vermek olmalıdır. Uykuya dalmakta zorlanan bebeğin sadece uyku önceleri emzik kullanması, gün içerisinde gereksiz yere emzik kullanmaması sağlanmalıdır. Bebek 1 yaşına ulaştığında, bebeklikten çocukluğa adım attığında ise emzik kullanımı sadece gece uykusu öncesi ile kısıtlanmalı, bebek uykuya daldığında emzik bebeğin ağzından alınmalıdır. Bir yaşından büyük çocuklarda emzik çocuğa sadece gece uykularından önce verilmeli, gün içerisinde emzik ortadan kaldırılmalıdır.
2.5 Yaşında Emziğe Zorunlu Veda
Gece uykusuna dalabilmek için emzik kullanan çocuk 2.5 yaşına ulaştığında ise büyük gün gelir ve çocuk birden bire emzikten koparılır. Evet, bir hata yapılmış ve çocuk, bebekliğinden 2.5 yaşına kadar ideal koşullarda sadece gece uykusuna dalmak için, ideal olmayan koşullarda ise yerli yersiz emzik kullanmıştır. 2.5 yaş çocuğu, ilerleyen dönemde özellikle çene yapısının ve diş sağlığının bozulmaması için emziğe veda etmek zorundadır, hem de hemen.
2.5 yaşında emzik kullanan çocuk için ebeveyn ideal bir anı kollamalı, çocuğun psikolojisinin iyi olduğu, çocuğun hasta ya da mutsuz olmadığı bir dönemde çocuğun aniden emzikten kopup emziğe el sallamasını sağlamalıdır. Bu hedefe 2 şekilde ulaşılabilir:
• Çocuğun emziği/emzikleri çocuğun gözü önünde bir bebeğe, “Sen artık ağabey/abla oldun, emzik bebeğe yakışır” denerek teslim edilir.
• Eğer çocuk gözünün önünde emziğinin bir bebeğe verildiğini görmeğe dayanamayacaksa, emzik birden ortadan kaldırılır ve emzik isteyen çocuğa emziği bir köpeğin çaldığını ve artık emziksiz yaşaması gerektiği söylenir.
Çocuğun emzikten aniden koparılması şarttır. Bu kalıcı ayrılığın bir zaman dilimine yayılmaya çalışılması hiç bir fayda sağlamaz. Emzikle ilişkisi birden bire koparılan çocuk, bir kaç gece şiddetli tepki gösterecek, ağlayacak ve olay çıkarmaya çalışacaktır.
Ebeveynler çocuğun iyiliği için bu krize göğüs germek zorundadır. Çocuk çoğu zaman ilk 3-4 gece atlatıldığında kaderine razı olacak ve artık emziğin olmadığı, daha doğru bir hayata adım atacaktır. Bu dönemde ebeveyne düşen görev, kararlı bir tavır takınmak ve 3-4 gece sürebilen kriz anlarında taviz vermeden dayanabilmektir.