Güncelleme Tarihi:
İnsan eli 27 kemik içeren karmaşık ve hassas yapılardır. Eldeki kaslar ve eklemler güçlü, hassas ve becerikli hareketlere izin verir, ancak elimiz yaralanmalara karşı savunmasızdır.
El ağrısının birçok farklı sebebi ve türü vardır. El ağrısı, eklemlerin ve yumuşak dokuların karmaşık yapısının farklı bölümlerinden kaynaklanabilir:
- Kemikler,
- Eklemler,
- Bağ dokuları,
- Tendonlar,
- Sinirler.
El ağrısının sebepleri nelerdir?
- İnflamasyon,
- Romatizmal hastalıkları,
- Sinir hasarı,
- Tekrarlayan hareket yaralanmaları,
- Burkulma ve kırıklar,
- Kronik sağlık sorunları (diabet, hipotirodi, gut, romatizmal hastalıklar).
El ağrısına katkıda bulunan birçok durum tedavi edilebilir. El ağrınızın nedenine bağlı olarak, ilaçlardan, egzersizlerden veya yaşam tarzı değişikliklerinden faydalanabilirsiniz.
Artrit ve romatizmal hastalıklar
Artrit: Bir veya daha fazla eklemin iltihabı. El ağrısının önde gelen nedenidir. Vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir, ancak özellikle ellerde ve bilekte yaygındır. 100'den fazla farklı artrit tipi vardır, ancak en yaygın olanı osteoartrit ve romatoid artrittir.
El parmak eklemlerindeki kireçlenme en çok parmakların uç eklemlerinde daha sonrada orta eklemlerinde görülür. Uç eklem kireçlenmelerinde oluşan yapıya Heberden nodülü, orta eklemlerdeki yapıya Bouchard nodülü denir. Başparmak kök eklemi kireçlenmesine de Rizartroz adı verilir. Parmaklardaki kireçlenme nadiren 30 yaşlarında başlar. Normalde 45-50 yaşlarında % 10-15 oranında görülmesine karşın yaş ilerledikçe artar. 70 yaşın üzerinde % 80-90 oranına yükselir. Kadınlarda erkeklere göre 10 kat daha sık ortaya çıkar
Osteoartrit: Tipik olarak yaşlı yetişkinleri etkiler. Yıllar boyunca, ellerde eklemler çok fazla aşınma ve yıpranma yaşar. Eklem kıkırdağı, eklemlerin düzgün hareket etmesini sağlayan kemiklerin uçlarını kaplayan kaygan bir dokudur. Yaşlanma ve ağırı kullanmayla birlikte eklem kıkırdağı yavaş yavaş azaldıkça ağrılı semptomlar ortaya çıkmaya başlayabilir.
Heberden ve Bouchard nodülleri: Başparmak kök eklemi osteoartriti elde görülen özel osteoartrit formudur ve çok sık görülürler. Heberden ve Buchard nodülleri; Ellerde görülen genetik geçişli bir osteoartrittir. Daha çok kadınlarda görülür. Bu tip nodülleri olan hastaların ağırlık taşıyan eklemlerinde de osteoartrit (kireçlenme) görülme riski yüksektir. Parmaklarının uç eklemlerinde olan nodüllere Hederden nodülleri, dip eklemlerinde görülen nodüllere ise Buchard nodülleri adı verilir. Hederden nodülleri çok daha sık görülür. Parmaklarda ağrılara, şekil bozukluklarına, el fonksiyonlarında bozulmaya sebep olabilirler.
Tedavisinde eklem hareketlerini artırmaya yönelik el egzersizleri, eklem içi steroid enjeksiyonları, antiromatizmal ilaçlar kullanılır. Bazen parafin banyoları, egzersiz ve splintlemeyi içeren fizik tedavi uygulamaları gerekebilir.
Rhizartroz: Baş parmak kök eklemi osteoartritidir. Oldukça sık görülür. Eklem içi sterod enjeksiyonu ve splintlerle tedavi edilir.
Romatoid artrit: Vücudun birçok bölümünü etkileyebilen kronik bir hastalıktır. Eklemlerin iltihaplanmasına neden olur, bu da ağrı ve tutukluğa yol açar. Genellikle ellerinizde veya ayaklarınızda başlar ve vücudunuzun her iki tarafındaki eklemleri simetrik olarak etkiler.
Artrit belirtileri şunlardır;
- Parmak veya el bileği eklemlerinde künt veya yanıcı ağrı, ağrı sabahları ve gün sonunda daha kötüdür,
- Aşırı kullanımdan sonra ağrı (ağır kavrama veya tekrarlayan hareketler gibi),
- Eklemlerde sabah ağrısı ve tutukluğu,
- Eklem etrafında şişme,
- El ve el bileği eklemlerinde şekil bozuklukları,
- Etkilenen eklem yerinde sıcaklık (iltihaptan kaynaklanan),
- Parmak eklemleri çevresinde sürtünme, gıcırdama veya gevşeklik hissi,
- Parmak uçlarında küçük kistler.
Artrit tedavisinde kullanılan yöntemler;
- Ağrı ve şişlik belirtilerini tedavi eden ilaçlar,
- Uzun etkili anestezik veya steroid enjeksiyonları,
- Eklemlerin splintlenmesi,
- Ameliyatlar,
- Mesleki tedavi / fizik tedavi yöntemleri.