Düşük D vitamini meme kanseri riskini artırıyor!

California Üniversitesinin yaptığı araştırma özellikle meme kanserine yakalanmış bayanlarda vitamin D seviyesinin normal veya normal üstü olmasının önemini göstermiştir. 2014 yılında yayımlanan çalışmada, vitamin D seviyesi yüksek olan bayanların yaşama şansının, vitamin D seviyesi düşük olan bayanlara göre en az 2 kat daha fazla olduğu gösterilmiştir. Düşük Vitamin D seviyesi sadece meme kanserine yakalanan bayanlar için önemli değil, aynı zamanda meme kanserine yakalanmadan önlem almak için de önemli. Amerika’ da yapılan başka bir çalışmada, düşük vitamin D seviyesinin, genç bayanlarda meme kanseri riskini arttırdığını göstermiştir.

D VİTAMİNİ KANSER OLUŞUMUNU NASIL ENGELLER?

Yapılan bilimsel çalışmalar, vitamin D’nin hücreler arasındaki iletişimi arttırdığı ve durmadan bölünmeleri engellediğini göstermiştir. Hücreler üzerinde bulunan vitamin D reseptorleri, o hücrelerin anormal bir şekilde büyümesini yani çoğalmasını engeller, aynı zamanda da o hücrelere kan akımını azaltır. Dolayısıyla, hücreler beslenemez ve ölürler. Bu nedenle vitamin D seviyesi yüksek olan bayanlarda meme kanserine yakalanmış bile olsalar, yaşam sürelerinin daha uzun olduğunu görüyoruz.

KANDAKİ D VİTAMİNİ SEVİYESİ NE KADAR OLMALIDIR?

Kansere yakalanmamış bir bayanda vitamin D seviyesi en az 30 ng/ml’dır. Amerika’da bayanlarda ortalama vitamin D seviyesi 17. 2011 yılında yapılan büyük bir çalışmada, vitamin D seviyesinin 50 mg/ml üzerinde olmasının meme kanseri riskini %50 azalttığını gösterdi. Bu çalışmadan yola çıkarak, meme kanserine önceden yakalanmış bayanlarda 50 ng/ ml ve üzeri bir vitamin D seviyesini hedeflemek daha yararlı oacaktır.

D VİTAMİNİ SEVİYESİNİ YÜKSELTMENİN YOLLARI NELERDİR?

Eğer bir kışı her gün, 4,000 International Units (IU) vitamin D tüketiyorsa, kandaki vitamin D seviyesinin 50 ng/ml ve üzeri olmasını bekleriz. Yalnız, bu doz normalde tüketmemiz gereken dozdan çok daha yüksektir. 70 yasından önce, her gün 600 ünite vitamin D almak yeterliyken, 70 yaşından sonra günde 800-1000 ünite vitamin D gerekir. Ek yüksek dozda vitamin D takviyesini, meme kanseri hikayesi olan bayanlar için önerebiliriz ya da ailesinde meme kanseri hikayesi olan bireyler için. O yüzden, ek vitamin D almadan önce mutlaka doktorunuza başvurunuz ve kandaki vitamin D seviyesine baktırmadan kendi başınıza ek vitamin D almayınız. Kandaki vitamin D seviyesine göre, vitamin D takviyesi dozu değişiklik gösterecektir.

YİYECEKLERDEN DE D VİTAMİNİ ALINABİLİR Mİ?

Vitamin D almanın esas yolu güneşe çıkmaktır. Derimiz güneş ışığını vitamin D’e çevirir. Vitamin D’nin çok az bir bölümü yiyeceklerden alınır. Bazı yiyecekler özellikle vitamin D’den zengindir. Bunlar: somon ve tuna balığı, balık yağı, ciğer (özellikle tavuk ciğeri), ve yumurta sarısı. Diğer bazı yiyeceklerde de vitamin D ilaveli ise yararlı olabilir. Örneğin, günümüzde birçok süt, meyve suyu (portakal suyu özellikle), ekmek ve tahıl ürünlerinde bulunur. Bu yiyecekleri tüketmiyor iseniz, güneşe çıkmıyorsanız ve Vitamin D seviyeniz düşükse ek vitamin D takviyesi yapılması önerilir. Hiç kimseye günde 4000 üniteden daha fazla vitamin D alımını öneremeyiz. Çok yüksek vitamin D seviyesi kalsiyum birikimlerine (yumuşak dokularda ve organlarda) yol açtığından dolayı önerilmez. Ayrıca, vitamin D seviyesini arttırmak için, güneşe daha çok çıkmamak da gerekir. Aksi takdirde deri kanseri riskinizi arttırmış olursunuz.

D VİTAMİNİ SADECE MEME KANSERİNİ Mİ ÖNLÜYOR?

Günümüze kadar yapılan birçok çalışma Vitamin D’nin meme kanseri dışında kolon (kalın bağırsak) kanseri, akciğer kanseri ve prostat kanseri riskini de azalttığını göstermiştir. 22.000 kısının katılması beklenen çok büyük bir çalışma su anda devam ediyor. Vitamin D alımının kanseri önlemedeki rolü araştırılıyor. Bu çalışmanın sonuçları 2017 yılında belli olacak. Bu çalışma belli olana kadar elimizdeki veriler ışığında herkesin vitamin D seviyesine baktırması ve düşükse ek tedavi verilmesi önerilir.

Doç. Dr. Soley BAYRAKTAR
Hematoloji ve Tıbbi Onkoloji Uzmanı