Doğumdan 3 gün sonra felç geçirdi | Şiddetli baş ağrısı, görmede bozukluk, denge kaybı... Bu belirtileri görmezden gelmeyin

“Bebeğimiz doğduktan üç gün sonra, eşim ve ben yeni doğan kızımızla birlikte New York'taki evimize geldik. 32 yaşındaydım, formda ve sağlıklıydım, sorunsuz bir hamilelik dönemi geçirmiştim.
Ancak eve döndüğümüzün ikinci günü öğleden sonra, kızımı emzirirken başımda bir şimşek çakması gibi ağrı hissettim. Şakaklarımdaki bu ağrı beni kelimenin tam anlamıyla dizlerimin üzerine çöktürdü. Dayanmaya çalıştım ama bir türlü geçmedi.

O akşam doktorumu arayıp durumdan haberdar ettim. Tansiyonum normal olduğu için dinlenmemi ve bol sıvı tüketmemi tavsiye etti.

Gece yarısı hala ağrı içindeydim. Sonra gözümün önünde koyu lekeler uçuşmaya başladı. Eşim beni aceleyle hastaneye götürürken yolda bana “Doktora haber verdin mi? Mide bulantın nasıl?” gibi basit sorular sordu. Cevaplarımı önce ağır çekimde gibi verebildim, sonra kekelemeye başladım ve sonunda tamamen durdu.

Hastanede yapılan acil beyin taramasında yönetici işlevlerin, yaratıcılığın ve duyguların olduğu sağ frontal lobda beyin içi kanama tespit edildi.

Bundan sonra hatırladığım ilk şey yakındaki bir hastanenin nöroloji yoğun bakım bölümünde uyandığımdı.Sol tarafım felçliydi. Gülümseyemiyordum, hatta hemşirelerin tuttuğu uyarı notunu okuyamıyordum. Hep bu şekilde mi kalacağımı sormak için kelimeleri ağzımdan çıkaramadım.

On gün sonra, tansiyonumun çıkmasını ve nöbet geçirmemi engelleyen ilaçlar sayesinde nihayet yeni doğan bebeğimle evime dönmeme izin verildi. Sanki benim ondan daha fazla bakıma ihtiyacım varmış gibi hissediyordum.

Güçlü ve normal kullanabildiğim tek kolumla bebeğimi kucağıma alamıyordum. Sürekli bir baş ağrısı çekiyordum ve bu ağrı ayakta durmamı imkânsız hale getiriyordu. Doktorlar baş ağrılarının bir yıl sürebileceğini söylediler. Sol bacağım iyiydi ama dengem zayıf olduğu için evin içinde yürümemi bile zorlaştırıyordu. Yüzümün sol yarısını hareket ettiremiyordum. Konuşmam çok zayıf ve yavaştı. Kelimelerimin ritmiyle duygularım arasında bağlantı kuramıyordum. Soruları düz, emir cümleleri olarak soruyordum.

Bir hemşire her hafta tansiyonumu ölçmeye ve her gün banyo yapmama yardım etmeye geldi. Eşim hem kızımıza ve bana bakmak için çalıştığı iş yerinde kullandığı babalık iznini uzattı. Her gün kızımı beşiği, oyun minderi ve benim aramda döndürüp duruyordu.Tüm bunların bebeğimi korkutacağından ve eksikliklerimin kalıcı olacağından korkuyordum. Benim yeni bir anne olmam gerekiyordu hasta değil.

Altı hafta sonra eşim yarı zamanlı olarak işine döndü ve bir saat uzakta yaşayan annem benim ve bebeğimin bakımını üstlendi. Geçirdiği felç nedeniyle nekahat döneminde olan büyükannemi de ziyaret ettiği günlerde, kızımla yalnız kalmamam için bir bebek hemşiresi geldi.

Çoğu insan, doğumdan sonra, özellikle de benimki gibi sorunsuz bir hamilelikten sonra, annenin sağlık açısından oldukça sorunsuz bir dönem geçirdiğini varsayar. Ancak araştırmalar, dördüncü trimester olarak adlandırılan dönemin, yani doğumdan sonraki 12 haftanın ve özellikle de doğumdan sonraki iki haftanın şaşırtıcı derecede yüksek inme riski taşıdığını gösteriyor.

Kızım doğduktan sonra üç ay boyunca, her türden ve yaştan felçliyi tedavi eden büyük bir poliklinikte
rehabilitasyon gördüm. Mesleki, fiziksel ve konuşma terapisi aldım.

ALTI AY SONRA BEBEĞİME TEK BAŞINA BAKABİLİR HALE GELDİM

Bu süre zarfında boş bir otoparkta araba kullanmayı yeniden öğrendim ve zamanla kendime olan güvenimi yeniden inşa ettim. Akupunktur yüz felcimi iyileştirdi ve gülümsemem simetrisini geri kazandı. Ve nihayet, altı ay sonra, bebeğime tek başıma bakabilir hale geldim.

Doktorlar çalışmanın bilişsel rehabilitasyonumun önemli bir parçası olduğunu söylediler, bu yüzden Ann Arbor'a taşındık. Hamileliğim sırasında Michigan Üniversitesi İngilizce Bölümü'nde bir öğretim görevlisi pozisyonunu kabul etmiştim. İlk dersimden önce listedeki öğrencilerin isimlerini söyleyerek alıştırma yaptım ve sonra o öğrencilerin karşısına dehşet içinde çıktım. Bir saat boyunca konuşmaya devam etmekten başka çarem yoktu ve 18 öğrenci isminin hepsini ezberlemek için kendime meydan okuyordum.

Dönem boyunca, öğrencilerim hafıza kayıplarımı ya da tahtadaki yazım hatalarımı fark etmemiş gibi görünüyorlardı ya da farkında olmadan zihnimi yeniden inşa etmeme yardımcı oluyorlardı.

Ancak sorunsuz bir iyileşme umudum gerçekleşmedi. 2016 yılında, Connecticut sahilinde kızımın ilk doğum gününü kutladıktan kısa bir süre sonra, mutfağımızda, kızım mama sandalyesinden beni izlerken nöbet geçirerek yere yığıldım.

Acil serviste, geç başlangıçlı nöbetlerin benimki gibi beyin içi felç geçiren hastaların yüzde 6 ila 15'ini etkilediği söylendi. Felç geçirdikten hemen sonra, riskimin düşük olduğu tespit edildiğinde aldığım nöbet ilaçlarının aynısı reçete edildi.

Psikolojik olarak iyileşmem zamanla oldu. Numaraları çevirmek, makbuzları imzalamak, redaksiyon yapmak gibi basit görevleri yerine getirmek, yavaş yavaş iyileşmeden önce tekrar tekrar denemeler gerektirdi.

Bugün, o yaşadığım şimşek çakması gibi baş ağrısının üzerinden yıllar geçti. Şimdi kızım ilkokul çağındaki, bir zamanlar ona okumakta zorlandığım kitapları çoktan geride bıraktı. Nöbet ilaçları kullanmıyorum ve iki yılı aşkın süredir nöbet geçirmiyorum. Her zaman susuz kalmamaya ve yeterince uyumaya dikkat ediyorum. Aniden şiddetli bir baş ağrısı ortaya çıkarsa, emin olmak için acile gidiyorum.

Nörolojik iyileşmem hala devam ediyor. Beynim hala bana değişiklikleri ince bir şekilde hatırlatabilir. Sorulara cevap verirken ne söylemek istediğimi seçmem daha uzun sürebiliyor ama artık farkına vardığım günlerin farkına varmadığım günlerden daha fazla olduğunu fark ettim.

Yeni bir anne olarak tıbbi olayların nadir görülme olasılığı beni şaşırttı, ama neyse ki daha da nadir görülen bir şeyle karşılaştım: tamamen iyileşmek.”

Kaynak: Emily Jace McLaughlin instagram

Emily Jace McLaughlin, doğum sonrası felçten korunma üzerine bir kitap yazdı.

Lohusalık dönemi, annenin vücudu hamilelik öncesi haline geri dönmesi için geçen bir süreçtir ve bu süreçte bazı kadınlar felç geçirebilirler.

Peki hamilelikte inme riski neden artar?
Yüksek tansiyon bir sebep mi?
Doğum sonrası felç belirtileri nelerdir?
Hangi belirtiler özellikle dikkate alınmalı ve mutlaka önemsenmeli?
Hamilelikte ve doğum sonrası inme riskinden korunmak için neler yapılabilir?

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Erkan Yasdıman ile konuştuk.

Dr. Erkan Yasdıman, hamilelikte felç riskini artıran belli başlı sebeplerin olduğunu, bunların en başında anne adayında daha önceden var olan kronik hipertansiyon sorunu olduğunu ya da tıbbi adı preeklampsi olan gebeliğin yol açtığı ve gebeliğin 5. ayından sonra ortaya çıkan gebelik tansiyonu olduğunu belirtti.

Özellikle çok ağır preeklampside aşırı yüksek tansiyonun beyin kanamasına yol açarak felçe neden olabileceğini söyleyen Yasdıman, olası ikinici sebep hakkında şunları söyledi:

“İkinci bir sebep ise gebelikte anne kanında pıhtılaşma faktörlerinin artmasıdır. Bu durum, anne adayının özellikle doğum sonrası kanama riskini azaltan doğal bir biyokimyasal olaydır. Yani kanda pıhtılaşma artmıştır. Diğer taraftan özellikle gebeliğin son aylarında bacaklardaki kan dolaşımının yavaşlaması nedeni ile tromboembolik olaylar (kan pıhtısındaki emboli yüzünden kan akışının ciddi anlamda azalması durumu) artabilir ve gebelik, doğum ve doğum sonunda beyin embolisine bağlı felç gelişebilir.”

Dr. Erkan Yasdıman, bir diğer nedenler arasında annede daha önce var olan diyabet (şeker hastalığı) ya da gebeliğin sebep olduğu diyabet (gestasyonel diyabet), gebede hipertansiyon ve kalp ritim bozuklukları saydı ve bu nedenlerle felç riskinin artabileceğini söyledi.

Bunların yanı sıra, sigara tüketimi, gebelikte yetersiz fiziksel aktivite, aşırı kilo alımının riski daha da artıran faktörlerden olduğunu belirten Yasdıman, özellikle aşırı kilo alımının, gebelik sürecinde özellikle hipertansiyon riskini artıran önemli bir etken olduğunu ve buna bağlı olarak felç geçirme riskinin de arttığının altını çizdi ve sözlerine söyle devam etti:

“Anne adayında önceden var olan beyindeki anevrizma, Serebral Ateroskleroz gibi patolojiler normal gerçekleşen doğum sonrasında anne ıkınmaları esnasında kafa içi basınç artışına ve beyin kanaması sonucu felce neden olabilir.”

Gebelik, doğum ve doğum sonrasında felçle ilgili kimi zaman az kimi zaman da şiddetli belirtiler görülebileceğini belirten Dr. Yasdıman, bu belirtileri şöyle sıraladı:

“Belirtiler arasında konuşma güçlüğü, bilinç bulanıklığı, kooperasyon bozukluğu (tedaviye uyum sağlayamama), görme bozuklukları, ani oluşan baş ağrısı, baş dönmeleri, yürümede bozukluk, denge kaybı vb. sayılabilir.”

Söz konusu şikâyetlerin bazen doğum sürecindeki yorgunluğundan kaynaklı olduğunun düşünüldüğüne dikkat çeken Yasdıman, yukarıda sayılan yakınmalarda, özellikle de uzun sürmesi durumunda mutlaka ilgili doktora bilgi verilmesi gerektiğini vurguladı.

Bu konudaki araştırmalar sınırlı olduğundan nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır, ancak özellikle doğum sonrası dönemle, özellikle de doğumdan sonraki ilk haftayla ilişkilidir. Gebeliğin neden olduğu hormonal dalgalanmalar ve damar sistemi üzerindeki stres ve gerginlik, katkıda bulunan nedenlerden sadece birkaçı olabilir.

New York-Presbyterian'da endovasküler beyin cerrahisi direktörü olan beyin cerrahı Sean Lavine, bu tür durumlarda iyileşmenin, beynin etkilenen bölgesine, hastanın yaşına ve fiziksel durumuna bağlı olduğunu, birçoğunun potansiyel olarak yıkıcı etkiler bıraktığını, uzun vadeli etkiler arasında konuşma, bilişsel, fiziksel ve duygusal bozuklukların yer aldığını ve inmeden kurtulanların yaklaşık yüzde 30'unın ilk yıl içinde depresyon yaşadığını sözlerine ekledi.