Dış gebelik nedir, neden olur, nasıl anlaşılır? İşte dış gebelik belirtileri ve tedavisi

Uzmanlar dış gebeliğin ciddiye alınması gereken bir durum olduğu uyarısında bulunurken, tanı için geç kalınması dahilinde iç kanama nedeniyle hayati risk oluşturabileceği uyarısında bulunuyor. Peki her 84 gebelikten birinin yaşadığı dış gebelik nedir, neden olur, nasıl anlaşılır? İşte dış gebelik belirtileri, tedavisi ve hakkında bilinmesi gerekenler.

Dış Gebelik Nedir?

Döllenen yumurtanın rahime gelip yerleşmesi yaklaşık 10 gün sürüyor. Daha sonra hızlı biçimde bölünüyor ve HCG denilen gebelik hormonu kana karışıyor. Çok hızlı arttığı için de bir hafta sonra 1500 IU/ml seviyesine ulaşıyor. Bu durumda ultrason kontrolünde kese görünmemesi dış gebeliği gösteriyor.

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Nermin Köşüş, dış gebeliğin belirtilerini, nedenlerini ve tedavisini şu şekilde açıklıyor.

Dış Gebelik Belirtileri Nelerdir?

Genelde dış gebeliğin üç klasik belirtisi olur. Bunlar karın ağrısı, adet gecikmesi, vajinal kanama veya aralıklı lekelenme tarzında kanamadır. Bu semptomlar dış gebelik için tipik olsa da dış gebeliği olan kadınların yaklaşık %50'sinde üç belirti bir arada olmaz. Yani bu belirtilerin olmaması dış gebelik olmadığı anlamına gelmez. Bazen dış gebelikte kadın hamile olduğunun bile farkında olmayabilir. Basit bir adet gecikmesi zannedebilir. Öte yandan, benzer semptomlar normal gebeliklerde görülen düşük tehdidi ile karışabilir. Bu nedenle sadece bu semptomlara bakılarak tanı konmaz.

Semptomu olan kadınlarda bulgular tipik olarak son normal adet döneminden altı ila sekiz hafta sonra ortaya çıkar. Bu süre ektopik gebeliğin yerleşim yerine göre değişebilir. Dış gebelikte diğer gebelik semptomları da (örneğin mide bulantısı ve şişkinlik, hazımsızlık vb.) bulunabilir, bunlara bakılarak normal gebelikle karıştırılabilir.

Dış Gebelik Ne Zaman ve Nasıl Anlaşılır?

Dış gebelik genellikle hamileliğin 5-8. haftalarında belli olur. Normalde rahim içinde görülmesi gereken zamanda gebelik görülmüyorsa gebelik testi yapılır. Eğer çıkan sonuçta değerler çok yüksek olduğu halde ultrasonda herhangi bir şey görülmüyorsa dış gebelikten şüphelenilir.

Dış Gebelik Neden Olur?

Dış gebelik, genellikle fallop tüpünün normal fonksiyonunu icra etmemesinden kaynaklanır. Normalde fallop tüpü döllenme ve döllenmiş yumurtanın rahme taşınmasından sorumludur. Tüplerdeki iltihaplanma, yapışıklık, anormallik, endometriozis vb. hastalıklar hasarlanmaya neden olur. Hasarlı tüpler de normal işlevini yerine getiremez. Bunun dışında hormonal dengesizlikler, kadında spiral takılı olması, sadece progesteron içeren doğum kontrol haplarının kullanılması, yumurta-sperm-embriyonun anormallikleri dış gebelik gelişiminde rol oynayabilir.

Dış Gebelik Tedavisi

Dış gebelik tedavisi 2 şekilde yapılabilir. Bunlardan birisi ilaç tedavisidir. Erken yakalanmış vakalarda, hastada iç kanama yoksa ve gebelik küçükse ilaç tedavisi (Metotreksat) uygulanır. Uygun hastalarda ilaç tedavisiyle dış gebeliğin düzelme ihtimali %80-90 civarındadır.

Ancak dış gebelik büyükse, iç kanama yapmışsa ya da ilaç tedavisine cevap alınamıyorsa, o zaman cerrahi müdahale gerekir.

Cerrahi müdahalede genellikle laparoskopi kullanılır. Laparoskopi göbek deliği hizasında 1 cm kesi yapılarak kameralı bir aletle karın içinin gözlenmesi demektir. Buradan dış gebelik odağı tespit edilerek, yarım santim genişliğinde ince uzun aletler kullanılarak çıkarılır. Ektopik gebelik için kullanılan en yaygın cerrahi tedavi budur. İşlem esnasında tüpler de kontrol edilir, ağır hasarlı tüpler, tekrar dış gebeliğe neden olmasın diye çıkarılır. Tüplerdeki hasar asgari düzeydeyse kurtarılabilir.