Deri yaşlanmasını hızlandıran nedenler

Hiç kimsenin hoşuna gitmeyen deri yaşlanması, yaşın ilerlemesinin yanında birçok faktöre bağlı olarak artabiliyor. Dr. Füsun Töre, deri yaşlanmasının nedenlerini ve alınacak önlemleri anlattı.

Deri yaşlanması, genetik etkenlerle kontrol edilen içsel ve çevresel etkenlerin birlikte oluşturduğu ilerleyen bir süreçtir. Yaşlanma süreci üzerindeki en önemli dış etken UV ( ultraviyole) ışınları ve buna bağlı olarak gelişen foto yaşlanmadır. Çok düşük dozlardaki UV ışınları bile deri kollojen, elastik liflerin azalmasına neden olur.

Sigaranın olumsuz etkileri de UV’nin zararları ile benzer bir mekanizma gösterir. Alt deriyi daha ince ve zayıf hale getirir. Ayrıca düzensiz, antioksidansız beslenme, alkol ve madde bağımlıları, hormonal düzensizlikler, metabolik ve diğer sistemik hastalıklar ve streste deri yaşlanmasını hızlandırır.

Foto (güneş ışığının yol açtığı cilt yaşlanması) yaşlanmaya karşı önlemler

Güneşten koruyan krem kullanımı, kapalı giysiler, geniş kenarlı şapka ve koyu renk camlı güneş gözlükleri ve yaz aylarında öğle saatlerinde (11.00-15.00) olabildiğince kapalı mekanlarda bulunulması önerilir.

Koruyucu kremlerin 30 faktör SPF (Sun protection factor) korumalı olması, güneşe çıkmadan en az 20 dakika önce, açık deri bölgelerine sürülmesi ve her 3 saatte bir yenilenmesi gerekir.

Gün örtüsü denen bu kremlerin koruması sınırlıdır ve özellikle derisi tipi çok açık olanların ve açık renk gözlülerin güneşte kalma sürelerini olabildiğince kısa tutmaları önerilir.

Bulutlu havalarda da UV hasarının devam ettiği rüzgarlı ve serin ortamlarda güneş yanıkları ve foto yaşlanma riskinin sürdüğü bilinmelidir. UV’nin kümülatif yani yıllarca alınmasıyla yaptığı birikimsel hücre hasarı, melanin hücrelerinin uyanması ve düzensiz çoğalması, cilt kanserlerine neden olabilir. Ozon tabakasının delinmesinden önce, yeryüzüne inemeyen UVC (C adını kanserden alır) ışınlarının etkilerini her yıl artarak görmekteyiz. Çocukluk döneminde birkaç kez güneş yanığı geçirenlerin, erişkinlik dönemimde cilt kanseri olma riski artar.

Foto yaşlanma için tedavi

Foto yaşlanma hasarlarına karşı dermotologların reçete ettiği bazı ilaçlar vardır. Topikal tretinoin erken dönemde üst deride olumlu etkilerini hissettirirse de alt deride kollejende düzelme iki yıl sonra gözlenir.

Foto yaşlanmaya karşı diğer önlemler

Serbest radikallerin neden olduğu doku hasarının anlaşılmasından sonra hem sistemik hem topikal antioksidanlar giderek artan biçimde kullanım alanı bulmaktadır. Antioksidanlar içinde E vitamini ve C vitamini kremlerle takviye edilebilir. A ve C vitamini kremlerle takviye edilebilir. A ve B vitaminleri selenyum, karoten, likopen, krom, alfa lipoik asit diğer önemli hücre koruyuculardır.

Yeşil sebzeler domates, bazı balıklar, meyveler, yeşil çay gibi gıdalar da bulunsalar da günümüz tarımından dolayı yeterli oranda içermediklerinden, antioksidan tabletlerin doğal olanlarından kullanmak zorundayız.

Beslenmenin deri yaşlanmasına etkileri

Doğal vitaminlerden ve antioksidanlardan zengin dengeli beslenme yanında günlük kalori miktarının azaltılması yaşlanmayı geciktirir.

Hormon takviyesi alfa hidroksi asitlerle kimyasal peeling dolgu maddeler ve botox, fototerapi ve lazer uygulamaları mezoterapi ve estetik cerrahi girişimler, deri yaşlanmasına karşı diğer yapılabilecek araçlardandır.

Deri yaşlanmasına karşı stratejilerin temelinde;

• Sigara kullanılmaması
• Güneş ışınlarından korunma ve solaryum uygulamasının sınırlı olması
• Vitamin ve antioksidanlardan zengin ve düşük kalorili diyet
• Bilinçli deri bakımı
• Düzenli fizik egzersiz ve stresle başa çıkma
• Doğru dermotokozmetik cilt bakımı ürünleri kullanmak
• Deri yaşlanması konusunda daima dermotologlarla bilgi alışverişinde olunmalıdır.