Demans nedir, tedavisi var mı? Demans hastalığı belirtileri ve nedenleri
Güncelleme Tarihi:
Demans, günlük yaşama müdahale edecek kadar şiddetli hafıza, dil, problem çözme ve diğer düşünme yeteneklerinin kaybı için kullanılan genel bir terimdir. Alzheimer demansın en yaygın nedenidir. Peki, demans belirtileri nelerdir, tedavisi var mı? İşte, demans hastalığı hakkında merak edilenler...
İlerleyici ve ölümcül bir hastalık olan demans, günlük yaşam aktivitelerini önemli derecede engelleyebiliyor. Demans genellikle yanlış bir şekilde "yaşlılık" veya "yaşlılık bunaması" olarak adlandırılır; bu, ciddi zihinsel gerilemenin yaşlanmanın normal bir parçası olduğuna dair eskiden yaygın olan ancak yanlış olandır. Peki, demans nedir, neden olur? İşte demans hastalığı belirtileri ve tedavisi hakkında bilgiler...
Demans tek bir hastalık değildir; Alzheimer hastalığı da dahil olmak üzere çok çeşitli özel tıbbi durumları kapsayan kalp hastalığı gibi genel bir terimdir . "Demans" genel terimi altında gruplanan bozukluklara anormal beyin değişiklikleri neden olur. Bu değişiklikler, bilişsel yetenekler olarak da bilinen düşünme becerilerinde, günlük yaşamı ve bağımsız işlevi bozacak kadar şiddetli bir düşüşü tetikler. Davranışları, duyguları ve ilişkileri de etkilerler.
Demans hastalığı belirtileri nelerdir?
Demans belirtileri büyük ölçüde değişebilir. Örnekler şunları içerir:
- Kısa süreli hafıza ile ilgili sorunlar.
- Bir çanta veya cüzdanın kaydını tutmak.
- Faturaları sadece kendisi ödemek istemesi.
- Yemek planlama ve hazırlama.
- Randevuları hatırlamak.
- Mahalleden sık sık kaçmak.
Demans, beyin hücrelerinin hasar görmesinden kaynaklanır. Bu hasar, beyin hücrelerinin birbirleriyle iletişim kurma yeteneğine müdahale eder. Beyin hücreleri normal bir şekilde iletişim kuramadığında düşünce, davranış ve duygular etkilenebilir.
Beyinde bunamaya neden olan değişikliklerin çoğu kalıcıdır ve zamanla kötüleşir, ancak aşağıdaki koşulların neden olduğu düşünme ve hafıza sorunları, durum tedavi edildiğinde veya ele alındığında iyileşebilir:
- Depresyon.
- İlaç yan etkileri.
- Aşırı alkol kullanımı.
- Tiroid problemleri.
- Vitamin eksiklikleri.
Demans tedavisi ve bakımı
Demansın tedavisi nedenine bağlıdır. Alzheimer hastalığı da dahil olmak üzere çoğu ilerleyici demans durumunda tedavi yoktur. Alzheimer hastalığının ayırt edici özelliklerinden biri olan amiloidin beyinden uzaklaştırılmasının makul olduğunu gösteren ilk tedavidir. Erken Alzheimer ile yaşayan insanlarda bilişsel ve işlevsel düşüşü azaltması muhtemeldir. Diğerleri, demans semptomlarının kötüleşmesini geçici olarak yavaşlatabilir ve Alzheimer ve bakıcılarıyla yaşayanlar için yaşam kalitesini iyileştirebilir. Alzheimer'ı tedavi etmek için kullanılan ilaçların aynıları , bazen diğer demans türlerinin semptomlarına yardımcı olmak için reçete edilen ilaçlar arasındadır. İlaç dışı tedaviler demansın bazı semptomlarını da hafifletebilir.
Demans nasıl önlenir?
Demans için yaş ve genetik gibi bazı risk faktörleri değiştirilemez. Ancak araştırmacılar, diğer risk faktörlerinin beyin sağlığı ve bunamanın önlenmesi üzerindeki etkisini araştırmaya devam ediyor. 2019 Alzheimer Derneği Uluslararası Konferansı'nda bildirilen araştırmalar , sağlıklı beslenme, sigara içmeme, düzenli egzersiz ve bilişsel stimülasyon dahil olmak üzere birden fazla sağlıklı yaşam tarzı seçeneğini benimsemenin bilişsel gerileme ve bunama riskini azaltabileceğini öne sürüyor.