Covid-19 sağlık tesislerinin tasarımını nasıl değiştirecek?

Koronavirüs salgını, mimaride pandemi dönemlerinde sağlık tesislerinin tasarımında farklı çözümlere ihtiyaç olduğunu ortaya çıkardı. Dünya tarihinin en yaygın salgının ardından ortaya çıkan tablo; sağlık tesisi tasarımında pandemi dönemindeki tüm sorunların ve sonuçların dikkatle incelenerek ve çözüme yönelik yeni planlamalar yapılması gerektiğini gösterdi.

Dünya genelinde kamu ve toplum yararına çalışan mimari meslek kuruluşları; aldıkları kararlarda daha az büyük hastane, daha küçük uzman merkezleri, daha fazla otomasyon ve robotik teknoloji kullanımı da dahil olmak üzere sağlık tesisi mimarisinde bir dizi değişiklik öngördüklerini belirtiler.

Hastane tasarımlarında yeni bir dönem başlayacak

Pandemi dünya genelinde yayılım gösterdikçe, sağlık sistemleri üzerindeki etkisi çok büyük oldu. Her ne kadar mimari miras olsa da var olan sağlık tesislerinin çoğunun eski yapı olması yeterince işlevsel ve yeterli donanıma sahip olmadıklarını ortaya çıkardı.

Tüm dünyada hastaneler koronavirüsüne yakalanan hastalara öncelik verme durumunda kaldı. Acil servisler koronavirüsü vakalarına öncelik verdi. Diğer hastaların koronavirüsten korunarak tedavi edilmesi için çeşitli önlemler alınsa da mimari açıdan sağlık tesisi tasarımlarında uzun vadede sistem için daha faydalı olması muhtemel bazı operasyonel değişiklikler gerekli hale geldi.

Salgın sırasında artan hasta sayısı, aynı anda hizmet vermesi gereken sağlık görevlisi sayısının da artmasına yol açtı. Tedavi, dinlenme ve bekleme alanlarının sağlık krizlerinde artan yoğunluğu karşılanması ihtiyacı da mimari tasarımlarda öncelikli hale geldi. Karantinaya uygun alanlar ile virüslü ve virüssüz hasta ayrımını sağlayan akışa sahip planlar oluşturulması gerektiği fark edildi.

Virüs bulaşma riskini en aza indirmek ve diğer hasta gruplarına ihtiyacı olan tedavi imkanını sunmak için giriş, koridor, kat ve odaların bu akışa uygun şekilde mimari açıdan yeniden planlanması gerekebilir. En önemlisi ise artan iş yoğunluğu nedeniyle daha uzun saatler çalışmak zorunda kalan sağlık görevlilerimizin dinlenme alanları genişletilerek daha işlevsel hale getirilmelidir.

Salgın sırasında sağlık tesislerinin altyapı ve donanım olarak yoğun kullanıma ve artan iş gücüne karşı daha işlevsel hale getirecek sağlık tesisleri planlanmalıdır.

Daha fazla teknoloji kullanımı

Teknolojinin, virüs tehdidi azaldığında bile ayakta tedavi hizmetlerinin önemli bir kısmının yerini alacağını, evlerde ve 'sanal hizmetlerde' daha fazla bakım hizmeti verilebileceğini ortaya çıkardı.

Uluslararası bazı mimari kuruluşlar tarafından hastanelerde, hastaların teşhis ve yönetimine yardımcı olacak teknolojilerin "hava trafik kontrol" merkezlerine benzeyen tesislerle değiştirilebileceği fikirleri ortaya atıldı. İlk adım olarak, toplum sağlığı ve sosyal bakımı bir araya getiren küçük, entegre bakım merkezleri oluşturulması önerileri uygulandı. Eski hastanelerin virüs yayılımını ve kontrolünü engellemek üzere restore edilmesi gerektiği gerçeğiyle yüzleşildi.

Acil servislerin yeniden tasarlanması

Acil servislerin ve diğer hasta kabul noktalarının daha işlevsel olacak şekilde yeniden tasarlanması ihtiyacı sağlık tesisi mimarisinin en öncelikli konuları arasına girdi. Acil servis akışlarının hastaların klinik ihtiyacına göre ayrıştırılarak yeniden planlanması gerekiyor. Hastalıkların önemine göre hızlı ve doğru sırayla birbirinden ayrıştırılarak kategorize edilecek mimari planlara ihtiyaç var.

Hastaneler bu süreçte Covid ve Covid olmayan bölümlere kendiliğinden ayrıldı. Ancak gördüğümüz gibi, tüm hastaneler yeni tanımlanan ve ihtiyaçları karşılayamayan fiziksel altyapı tarafından ciddi şekilde kısıtlandı ve çeşitli zorluklar yaşadı.

Sağlık ocakları ve kliniklerin yeniden planlanması

Hastanelerde ortaya çıkan ihtiyaçlar, sağlık ocakları ve kliniklerde de geçerli. Artık ilk değerlendirmelerin telefonla veya çevrimiçi olarak uzaktan yapılmasının kural haline getirildiği bir sistem yürürlükte olduğundan, tesislerin özelliklerinin de bu doğrultu da yeniden düzenlenmesini gerektiriyor.

Muayenehanede yüz yüze görüşme yapma ihtiyacının azalması, bu aşamayı sesli ve görüntülü görüşmelere taşıma konusunda uzun süredir tartışılan süreci koronavirüs hızla devreye sokmuş oldu. Bu sayede muayene, danışma, bekleme alanları daha sosyal mesafe açısından güvenli hale getirilecek şekilde tasarlanabilir.

Yeni sağlık tesisi türleri ortaya çıkabilir

Salgın aynı zamanda, yeni klinik gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlanmış yeni tesisler oluşturma ihtiyacını da hızlandırdı. Ancak bu süreçte tıbbi alanda yeni ihtiyaçların ne olduğunun hızlı bir şekilde belirlenmesi gerekir. Mimarların, bu tıbbi gereksinimlerin çözümünü sağlamak için ortak bir iletişim kurmaları ve aynı zamanda sağlık tesisi tasarımı hakkındaki en son gelişmelerin tümünü birleştirmeleri gerekecek.

Yeni inşaat malzemeleri üretilmesi gerekebilir

İnşaat sektörünün ayrıca virüslerin üzerlerinde uzun süre yaşamasına izin vermeyen malzemelere odaklanması gerekebilir. Bu ihtiyacı daha hızlı ilerletmek ve hızlı uygulamaya geçirmek için yeni bir malzeme bilimi de gerekebilir. El temasını azaltmak için otomatik kapılar ve diğer sistemlere de talep artacaktır.

Diğer olası eğilimler, salgın sırasında kolayca uyarlanabilen esnek alanların kullanılmasını, hava filtreleme sistemlerinin daha fazla kullanılmasını ve çok yataklı koğuşların azaltılmasını gerektirecek.

Salgın sürecinde idari hizmetlerin uzaktan sağlanabildiğinin ortaya çıkması, gelecekteki sağlık tesisi tasarımlarında idari alanlara ayrılan kısımların azalmasını ve yatarak tedavi hizmeti verilen bölümlere daha fazla alan ayrılmasını da sağlayacaktır.