Çocuklarla konuşmayı ihmal etmeyin

Dr. Ayşegül Ersoy, çocuklarda konuşma gecikmesi hakkında açıklamalarda bulurken, konuşma gelişiminin sağlanması için çocukların başkalarının konuşmasını duyması gerektiğini kaydetti.

İnsanoğlunun yaşamının ilk aylarından itibaren konuşma becerisi hızla geliştiğini belirten Dr. Ersoy, "Yenidoğan döneminde bile bebeklerin ağlama şekline göre ağrı mı duydukları yoksa acıkmış mı oldukları anlaşılabilir. Yaşamlarının birinci ayını dolduran bebekler agulamayla, altıncı ayını dolduranlarsa değişik sesler çıkararak ve karşısında konuşan kişiye bu seslerle yanıt vererek iletişime geçer. 12 aylık bir bebek bilinçli 2-3 kelime söyleyebilirken 2 yaşında 2-3 kelimelik cümle kurar. 3 yaşına gelen bir çocuğun kelime dağarcığındaysa 16-20 farklı eşya ismi ve 6-10 eylem bulunmaktadır" dedi.

GECİKMENİN ÇEŞİTLİ NEDENLERİ OLABİLİYOR

Dil ve konuşma gecikmesinin birçok değişik nedeni olduğunu hatırlatan Dr. Ayşegül Ersoy, "Bunların arasında Down Sendromu, yarık damak/dudak anomalisi gibi genetik; işitme kaybı gibi işitsel; serebral palsi, otizm gibi nöropsikiyatrik; 3 yaşın altında TV, tablet,telefon karşısında çok zaman geçirmek gibi psikososyal yoksunluk ve zeka geriliği gibi nedenler de gelebilir" diye konuştu.

Dil gelişiminin, akademik başarı için de önemli olduğuna işaret eden Dr. Ersoy, "2-5 yaş arası dil bozukluğu yaşayan çocuklar okul çağında okuma ile ilgili de güçlükle karşılaşabilirler. Peki, ne zaman çocuklarda konuşma/dil gelişimi ile ilgili ayrıntılı inceleme gerekir? 12-15 ayına gelmiş bir çocuk (ba-ba,da-da,ma-ma) gibi sesler çıkarmıyorsa, herhangi bir zamanda adıyla seslenildiğinde bakmıyor ve ani seslere tepki vermiyorsa, 18. aya geldiğinde tek kademeli basit yönergeleri yerine getiremiyorsa (anne nerede, topu al, ışık nerede), 2 yaşında hala hiç anlamlı kelime yoksa, 3 yaşında iki kelimeli (özneli yüklemli) cümlesi yoksa, 4-5 yaşında basit öykü anlatamıyor ve konuşması anlaşılmıyorsa ayrıntılı psikiyatrik değerlendirme gerekmektedir" dedi.

KONUŞMAYI İHMAL ETMEYİN

Çocukların davranışsal ve bilişsel gelişimi için ebeveynlere düşenler hakkında bilgiler de veren Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşegül Ersoy, "Çocuğunuzla konuşun, onun konuşmasını ve oyun oynamasını kolaylaştırıp destekleyin. Çocuğun sorularına yaşına uygun yanıtlar verin, soru sormasını teşvik edin. Sosyalleşmesini önemseyin ve başka çocuklarla ya da kardeş(ler)iyle oynama/paylaşma fırsatları verin. Güven duygusunu geliştirmek için onu olduğu gibi (şartsız, koşulsuz) sevdiğinizi gösterin ve söyleyin. Bağımsızlaşmasını destekleyin ancak esnek, tutarlı ve gerektiğinde sınırlayıcı da olsa kurallar koyun. Ebeveyn olarak kendi ilişki ve evlilik yaşantınızın sağlıklı ve dengeli olması için çaba gösterin. Sözlerinize kıyasla davranışlarınızın dikkate alındığını bilin. Çocuklar erişkinlerin bol konuşmasından değil tutum ve davranışlarından etkilenir ve bunları örnek alır, sorunlu davranışlar olsa da. Çocuklarınızla diyaloğunuzda serinkanlı olmaya çalışın çünkü onlar erişkinleri sakin davranışlarına daha iyi yanıt verirler" diye konuştu.

DHA