Çocuklarda odaklanma sorunu nasıl çözülür?

Teknoloji kullanımı ve aşırı kollayıcı tutumlar, iletişim ve sosyal becerilerin gelişimini engelliyor. Odaklanma sorununu aşmak için, uyması gereken kurallar belirlenerek bunlara uyulması sağlanmalı. Ortamı dikkat çekici nesnelerden olabildiğince arındırarak, çocuğa sade bir çalışma ortamı sağlanmalıdır. Çocuğa gününü planlamayı öğretmek de sorunun aşılmasında yardımcı olabilir.

ODAKLANMA SORUNUNU AŞMAK İÇİN NELER YAPILMALI?

Uzman Klinik Psikolog Aynur Sayım, özel öğrenme güçlüğü, depresyon, anksiyete bozuklukları, korkular, konuşma bozuklukları, davranış sorunlarında da çocuğun bir etkinliğe odaklanma ve dikkatini sürdürme becerisinde zorluklar görüldüğüne dikkat çekti. Sayım, odaklanma sorununu aşmak için yapılması gerekenler konusunda ailelere şu tavsiyelerde bulundu:

• Ailenin öncelikli kazanması gereken beceri, etkili yönerge verebilmektir. Ses tonu, göz teması kurulması, net olmak, hedef koymak, davranışa odaklanmak gibi teknikler, bilinçli şekilde yapılmalıdır.

• Aile, çocuğun uyması gereken kuralları belirlemelidir. Kazandırılması gereken beceriler sıra ile ve somut ödüllendirme yapılarak kazandırılmalıdır. Örneğin 1 davranış seçilip marka, jeton, puan uygulaması yapılıp, 10 jetona şu ödül şeklinde en baştan belirlenen hedefe yönelik motive olması sağlanmalıdır.

• Açık ve net kurallar ve hedefler belirlenip kararlı bir tutum sergilenmelidir.

• Çocuğun davranışları incelenmelidir. Neden, hangi ortamda, ne şekilde davranış sorunu ortaya çıkıyor, inceleme yapılıp, o davranış için doğru yaklaşım gereken durumlarda terapistle birlikte belirlenmelidir.

• Ortamı dikkat çekici nesnelerden olabildiğince arındırarak, çocuğa sade bir çalışma ortamı sağlanmalıdır. Gününü planlama öğretilmelidir. İhtiyaç durumunda ortamı çocuğa göre düzenlemek gerekir.

• Stres durumunda çocuğa güven verme sakinleştirme şeklinde yaklaşım benimsenmelidir.

• Sorunların çözümü için aile oturumları yapmak, ortak çözümler bulmak çocuk için demokratik bir ortam yaratır, anlaşıldığını, ailesinin onu dinlediğini farkeder, sorun çözme tekniklerini öğrenir.

• Çocukla kurulan sağlıklı ilişki, öncelikle onu olduğu gibi kabul etmek ve ona bunu hissettirmekten geçer. Şartlar ne olursa olsun, kötü not alsa da hata yapsa da onu koşulsuz sevdiğimizi hissettirmeliyiz.

• Çocukla kuracağımız iyi iletişim, iletişim dilimizin suçlayıcı, eleştirel ,yargılayıcı değil de “ben”li cümleler kullanarak ve empatik yaklaşımımız ile mümkün.” Kızgın olduğunu görüyorum, Bunu anlatmak ister misin?” gibi ben dilini içeren cümleler kurmalıyız.

• Anne baba olarak bizim modelliğimiz, çocuğun diğer insanlarla kurduğu iletişimin ve kendi disiplininin temelini atacaktır. Örneğin, akşam boyunca bilgisayar ve telefonu ile ilgilenen anne babalar isek, çocuğumuzu teknolojik aletlerle ilgili disipline etmemiz zor olacaktır.

• Çocuğa zaman ayırmak, iyi bir ilişkinin başlangıcıdır. Arkadaşlarımızla zaman geçirmek, sohbet etmek, oyun oynamak biz yetişkinleri nasıl rahatlatıyorsa çocuğun da hem arkadaşları ile hem bizimle bunları yapmaya çok ihtiyacı var. Farklı olarak biz onların yaşam rehberleri değil miyiz ? Onları yaşama hazırlayan, örnek olan, sorun çözmeyi, zorluklarla nasıl başedeceğini öğreten rehberler. Bu nedenle ona ayıracağımız zaman dilimlerinin çok değerli olduğunu vurgulayalım.

• Çocuğun disiplin konusunda zorlandığını göz önüne alırsak, bir uzman yardımı alarak sorunu çözümüne yönelik hem çocuk, hem aile, hem de okulla çalışmalar planlamak en uygun yaklaşım olacaktır.

• Çocuğun güçlü ve geliştirilmesi gereken alanlarıyla ilgili çalışma yapılmalıdır.