Çocuklarda kızamık belirtileri ve tedavisi

Döküntülü bir hastalık olan kızamık, aşılama programının yetersiz olduğu az gelişmiş ülkelerde çocuk ölümlerinin en önemli nedenlerinden biri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hilal Mocan, dünyada görülen en bulaşıcı hastalıklardan biri olan kızamıkla ilgili detaylı bilgiler aktardı. Mocan, kızamık belirtileri, kızamık tedavisi, kızamık aşısı ve çocuklarda kızamık konularında merak edilenleri ayrıntılarıyla açıkladı.

KIZAMIK NEDİR?

Etken kızamık virüsüdür. Virüs; öksürme, hapşırma ve konuşma sırasında havaya saçılan damlacıklar yoluyla bulaşır.

Salgınlar özellikle ilkbahar ve sonbaharda ortaya çıkar. Çok bulaşıcı bir enfeksiyondur ancak aşı uygulamasının yaygınlaşmasıyla sıklığı azalmıştır. 6 aylıktan büyük bebekler ve çocukların yanı sıra, aşılanmamış, hastalığı daha önce geçirmemiş ergen ve yetişkinler de kızamığa yakalanabilir. 

KIZAMIK BELİRTİLERİ

Bulaştırıcılık, virüs alındıktan 7 gün sonra başlar ve ciltte kırmızı döküntülerin oluşmasını izleyen 5. güne kadar devam eder. Kuluçka dönemi 10-12 gündür. Bu dönemde hastalık belirtisi yoktur ancak ardından 3-4 gün süren halsizlik, ateş, burun akıntısı, öksürük, gözlerde sulanma ve ışığa bakamama gibi belirtiler görülür. Gebelikte anneden geçen antikorlar bebeği 6.aya kadar korur. Belirtilerin ortaya çıkmasından 2-3 gün sonra yanakların iç kısmında, koplik lekeleri denilen kırmızı-beyaz renkli lekeler belirir. Bu lekeler kızamık teşhisini koydurur ve ortalama 14 saatte kaybolur. Nezle dönemi sonunda ateşin 40-40.5 dereceye yükselmesiyle birlikte kırmızı kahverengi döküntüler belirir. Döküntülerin 2. gününde ateş düşer. Döküntü öncelikle kulakların arkasında, saç çizgisi boyunca yanaklarda ve boynun yanlarında görülmeye başlar. İlk 24 saatte yüze, boyuna, kollara ve göğse yayıldığında kabarık hale gelir. İkinci 24 saatte ise karına, sırta ve bacaklara yayılarak 3. günde yaygın hal alır. Bu dönemde genel durum iyileşir, ateş düşmeye başlar. 5-6.günlerde döküntüler yüzden başlayarak belirdiği sırayla solar. Solarken hafif soyulma ve daha sonra kaybolan kahverengi renk değişikliği olabilir. Hastalık kalıcı bağışıklık bırakır.

KIZAMIK TEDAVİSİ

Destekleyici tedavi dışında kızamık için özel bir tedavi yöntemi yoktur. Komplikasyonlar izlenmelidir. Kızamık en sık orta kulak iltihabına neden olur, zatürreye yol açabilir. Nadiren beyin iltihabına sebep olduğu da gözlenmiştir. Kızamığın beyinde yaptığı başka bir hasar da yıllar sonra belirlenebilir ve yavaş ilerler. Hastalık, çocukta davranış ve bilinç değişiklikleriyle kendini belli eder. O zamana kadar normal zekaya sahip olan çocukta yavaş yavaş gerileme ortaya çıkar, istemsiz kasılmalar başlar, çocuk zamanla yatağa bağımlı hale gelir.

KIZAMIK AŞISI

Ciddi komplikasyonları olan kızamığın aşısının mutlaka yaptırılması gerekir. Hastalığın önlenmesi için her çocuk 12. ayda ve 4 yaşında mutlaka kızamık aşısı olmalıdır.