Çocuklarda Geç Yürüme

Çocukların yürümeye başlaması, anne-babaları en çok heyecanlandıran gelişim aşamalarından biridir. Başını dik tutma, oturma gibi gelişim evrelerinin ne zaman olduğu genellikle hatırlanmazken, çoğu ebeveyn bebeklerinin ne zaman yürümeye başladığını tam olarak hatırlar.

Çocuklar genellikle ortalama 12-13 ay civarında yürümeye başlarlar, ancak bazı çocuklarda bu 9 ay kadar erken olurken, bazı çocuklarda 17-18 aya kadar gecikebilir.

8-9 aydan sonraki gelişim evreleri giderek kişisel farklılıklar göstermeye başlar. Kimi çocuk önce emekler, sonra sıralamaya başlar ve son olarak tutunmadan desteksiz yürür. Kimi çocuk emeklemez, kollarından destek alarak kendini poposunun üzerinde sürükleyerek hareket eder, daha sonra yürümeye başlar. Kimi çocuk ise bunların hiçbirini yapmadan direk yürümeye de başlayabilir.

Genetik yapı, çocuğun boy-kilo oranları, erken doğup-doğmaması gibi birçok faktör, çocukta bir anormallik olmaksızın yürümenin gecikmesine neden olabilir. Yine ailenin aşırı korumacı olması, dolayısıyla çocuğa fırsat verilmemesi veya çocuğun yeterince cesaretli olmaması gibi basit nedenler de yürümenin gecikmesine yol açabilir.

Yürüyemeyen bir çocukta diğer gelişim evrelerinde bir aksama yoksa ve doktorun yaptığı fizik muayene ve nörolojik muayenenin normal olması koşuluyla, 18 aya kadar endişelenmeden beklenilebilir. Ancak bebeğinizi takip eden doktorun bir şüphesi varsa ve diğer gelişim evrelerinde de aksama varsa çok daha erken araştırma yapılabilir.

Yürüteçlerin yürümeyi kolaylaştırıcı bir etkisi olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur. Hatta henüz dengesi ve kasların eşgüdümü çok uygun olmadan çocuğun yer değiştirmesine olanak sağlaması nedeniyle yürümeyi geciktirebilir bile. Yine bazı özel ortopedik ayakkabıların da hiçbir faydası olmadığı bilinmektedir. Ev içinde çocuklar için aslında en iyisi çıplak ayakla yürümektir, böylece ayaklarının ucuna basa basa yeri de daha iyi hissedebilmektedirler. Yerdeki engebeler, yükseltiler ve girintiler ayak tabanında hissedilmesi, beyne çok olumlu uyarılar göndermektedir.

Maalesef özellikle kırsal kesimde çok yanlış bir alışkanlık vardır. Yürüyemeyen çocuğa D vit ampul kırıp içirilir. Bu ampuller 300.000 ünite gibi çok yüksek dozda D vit içerirler ve özellikle de böbrekleri hassas çocukların ciddi sorunlar yaşamasına yol açarlar.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Uzm. Dr. Anıl Yeşildal