Güncelleme Tarihi:
Çocuklarda konuşmanın gecikmesi çoğu zaman karşılaşılan bir durumdur. Bunun sebepleri araştırıldıktan sonra uygun bir tedavi yöntemi uygulanabilir.
Çocuklarda Geç Konuşma Neden Olur?
Çocukların yaşıtlarına göre dil gelişiminin yetersiz olması durumuna konuşma gecikmesi adı verilmektedir. Konuşmanın akıcılığı, kelime dağarcığına göre yetersiz kalmaktadır. Bu da konuşmalarda gecikmeler yaşanmasına neden olmaktadır. Özellikle bu durum kız çocuklarına kıyasla erkek çocuklarında daha sık rastlanmaktadır.
Çocuklarda geç konuşmanın nedenlerinden birisi maturasyonel dil gecikmesidir. Konuşma ve dil gelişimini sağlayan merkezi sinir sisteminin olgunlaşmasında yaşıtlarına göre gecikme bulunmaktadır. Bu durum genellikle erkek çocuklarında daha sık görülmektedir. Bunun yanı sıra çocuğun ailesinde de böyle bir geç konuşma öyküsü sıklıkla görülebilir. Bunların yanı sıra yoksulluk, yetersiz beslenme, evde çocuklar ile az konuşulması, anne veya baba yokluğu gibi sosyal nedenlerde çocukların geç konuşmasına neden olabilmektedir.
Konuşma geriliğinin diğer bir nedeni ise zeka geriliğidir. Çocukların zeka düzeyleri azaldıkça dil gelişimleri de azalmaktadır. Bu nedenle çocuklar hem konuşulanı anlamada, hem de ifade etmede zorlanabilmektedir. Fakat her konuşma geriliği yaşayan çocuklara zeka geriliği tanısı konulmamaktadır. Bu anlamda çocuklara bazı testler yapılarak zeka geriliğinin olup olmadığı anlaşılır. Ayrıca işitme problemleri de dil gelişimlerini olumsuz etkileyebilmektedir.
Çocuklarda Geç Konuşma Nasıl Tedavi Edilir?
Gecikmiş konuşma tedavisinde öncelikle eğitime katkı sunabilmesi için anne ve babalara eğitim verilmesi gerekmektedir. Özellikle çocuklar ile yeterli ve etkili bir iletişim kurmanın ne kadar önemli olduğunu anne ve babalara anlatılması gerekir. Ayrıca çocukların konuşmasına fırsat verilmeli ve neler istediği sabırla beklenmelidir. Çocuklara bazı sorular sorularak cevap verilmesi de mutlaka beklenmelidir.
Bunun yanı sıra uzman bir pedagog veya psikiyatrist ile mutlaka tedavi sürecine başlanmalıdır. Olası nedenler araştırıldıktan sonra nedene yönelik bir tedavi süreci başlayabilir. Ailede geç konuşma öyküsü bulunan çocuk için bekle göre yöntemi takip edilmektedir. Ayrıca bu süreç içerisinde anne ve babalar da gereken eğitimi almaları gerekir. Böylece tedaviye destek olabilirler.
Çocuklar anne ve babalarından bir şey istiyorlar ise mutlaka sözel olarak ifade edilmesi beklenmelidir. Ayrıca çocukların kısa öyküler oluşturulması da sağlanmalıdır. Tüm bu tedavi sürecinin yanında ebeveynler de neler yapması gerektiğini detaylıca bilmeleri ve uygulamaları gerekmektedir.
Çocuklarda Konuşma Gecikmesi Nasıl Anlaşılır?
Çocukların geç konuşması hem derece hem de çeşitlilik olarak değişkenlik gösteren bir konuşma güçlüğüdür. Burada anne ve babaların çocuklarını iyi gözlemlemesi çok önemlidir. Bu nedenle çocukları bazı belirtiler gösterip göstermediği konusunda ebeveynlerin dikkat etmesi gerekmektedir. Gecikmiş konuşması olan çocuklar şu belirtileri göstermektedir:
- Sözcük dağarcıkları kısıtlıdır. Ya hiç konuşamazlar, ya da birkaç sözcük kullanabilirler.
- Yutma, çiğneme ve salya akıtma problemleri görülebilir.
- Düşünme ve isteklerini anlatmada zorlanabilirler.
- Jest, mimik ve işaret kullanmaya yönelirler.
- Anlaşılmaz sesler çıkarabilirler.
- Yalnız kalmak isterler.
- Kavramları daha geç zamanda öğrenirler.
- Öğrendikleri bilgileri transfer edemeyebilirler.
- Dikkat süreleri kısadır ve dağınık olurlar.
- İletişim kurma konusunda isteksiz davranırlar.
- Çevresindeki seslere ilgisiz olabilirler.
- Yeni girdikleri ortamlarda adapte olma güçlüğü yaşarlar.