Çocuklarda dil gelişimi basamakları nelerdir? Çocuklarda dil gelişimi nasıl desteklenir
Güncelleme Tarihi:
Çocuklardaki dil gelişimi uzun bir süreç içerisinde kelimelerin ve seslerin dil kurallarına göre çıkartılması olarak tanımlanmaktadır. Bu tanımda bahsedilen uzun süreç doğumdan yaşamın sonuna kadardır. Bu sebepten dolayı çocuklardaki dil gelişiminin nasıl desteklenmesi gerektiği bilinmelidir. Çocuklardaki dil gelişiminin desteklenmesindeki en büyük rolü anne ve babalar üstlenmektedir. Çocuklardaki dil gelişimi basamakları hakkında ayrıntıları derledik.
Çocuklardaki dil gelişimini bebeklikten itibaren her anne takip eder. Bu takipte bebeğin konuşması için belirli zamanlar ve süreçler geçer. Yani bir bebek hemen anında konuşmaya başlamaz. Bu durumun aşamaları vardır. Dil gelişimi ise dilin kurallarına uygun olarak kullanılmasını kapsayan uzun bir süreçtir.
Çocuklarda Dil Gelişimi Basamakları Nelerdir?
Çocuklardaki dil gelişimi basamaklarına geçmeden önce dil gelişiminin tam olarak ne olduğunu tanımlayalım. Dil gelişimi dilin içerisinde yer alan sözcüklerin, sayıların, sembollerin ve seslerin kazanılmasıyla beraber saklanması ve bu olguların dilin kurallarına uygun olarak kullanılmasıdır.
Bu sebepten dolayı dil gelişimi doğumda başlar ve hayat boyu devam eder. Dil gelişimi bu tanımdan da anlayacağımız gibi bitmeyen ve çok uzun bir süreçtir.
Çocuklardaki dil gelişimi basamakları bizlere çocuğumuzdaki dilinin gelişmesiyle ilgili bilgiler veren dönemlerdir. Konuşma öncesi dönem ve konuşma dönemi olarak çocuklardaki dil gelişimi incelenir. İşte çocuklardaki dil gelişimi basamaklarını şöyle sıralayabiliriz:
Doğum ve 3 ay dönemi ( Alıcı dil, ifade edici dil, konuşma )
4 ve 6 ay dönemi ( Alıcı dil, ifade edici dil, konuşma )
7 ay ve 1 yaş dönemi ( Alıcı dil, ifade edici dil, konuşma )
1 ve 2 yaş dönemi ( Alıcı dil, ifade edici dil, konuşma )
2 ve 3 yaş dönemi ( Alıcı dil, ifade edici dil, konuşma )
3 ve 4 yaş dönemi ( Alıcı dil, ifade edici dil, konuşma )
4 ve 5 yaş dönemi ( Alıcı dil, ifade edici dil, konuşma )
Bu maddelerde geçen alıcı dil, ifade edici dil ve konuşma alanlarını biraz anlatalım. Doğum ve 3 aylık dönemde alıcı dil yüksek sese karşı irkilme, bebekle konuşulduğunda sessizleşme ya da gülme, bir ses duyduğunda emmenin yavaşlaması ya da hızlanması, annenin sesinin farkında olunması, ağlarken annenin sesiyle susması özellikleri vardır.
Doğum ve üç aylık dönemdeki ifade edici dil özellikleri arasında bebeğin keyif aldığında bazı sesler çıkartması, ihtiyaçları için ağlaması ve anne babasını gördüğünde gülümsemesi yer almaktadır. Doğum ve üç aylık dönemdeki konuşma özelliklerinde genelde ünlü seslerin kullanılması ve dudak seslerini kullanma eğilimi vardır. Buradaki dudak sesleri p, b sesleridir.
Diğer dönemlerdeki alıcı dil, ifade edici dil ve konuşma özelliklerini de inceleyebilirsiniz.
Çocuklarda Dil Gelişimi Nasıl Desteklenir?
Çocuklarda dil gelişiminin desteklenmesi için ailelere bazı öneriler doktorlar tarafından sunulmaktadır. Bu öneriler arasında evde çocukla bol konuşmak için bir ortam hazırlamak, ailelerin çocuğa yaptığı her şeyi üşenmeden anlatmak gibi tavsiyeler bulunmaktadır. Ailelerin çocukları konuştuğunda onları dinlemeleri ve onları anladıklarına dair işaret ve ifadeler kullanmaları da dil gelişimleri için oldukça önemli görülmektedir.
Konuşma terapistleri çocuklardaki dil gelişiminin desteklenmesi için neler yapılması gerektiğini anlatmaktadır. Çocuk bir şey anlatırken yanlış bir şey dile getirdiğinde ona doğruyu söyletmeye çalışmadan doğru olanın ailenin dile getirmesi çocuğa dil gelişiminde model olacaktır. Çocuk soru sorduğunda baştan atılmaması da dil gelişiminin desteklenmesi açısından önemlidir. Soruları cevaplamak ve çocukla iletişime geçmek dil gelişimini en çok destekleyen etkinliktir.
Konuşmak, yüksek sesle okumak, deneyimleri arttırmak, çocuklara şarkı söylemek, yetişkin kelimelerini kullanmak, sorular sormak ve çocukları ödüllendirmek dil gelişimini destekleyen etkinlikler arasındadır.