Çocuklara bazı sorumluluklar küçük yaşta verilmeli

Psikolog Mustafa Güral, çocuklara belirli sorumlulukların küçük yaşta verilmesi gerektiğini belirterek, “Oyuncaklarını onun toplaması gerektiğini, kıyafetlerini kendisinin kaldırması gerektiğini, ödevlerini kendisinin yapması gerektiğini küçük yaşta öğretin” uyarısında bulundu.

Psikolog Güral, “Çocuk yetiştirme konusunda görüş almak için gelen danışanlarımızdan edindiğim tecrübeler gösteriyor ki günümüzde çocuk yetiştirme özellikle çalışan anne babanın varlığında daha da zor hale geldiğine tanıklık ediyoruz. Büyük ebeveynlerin (anneanne, babaanne, dede) desteği ile sorunlar çözülmeye çalışılmakta ya da bakıcılar tutularak geçici çözümler üretilmektedir. Bu durum bazı ailelerde sorunu çözse de kimi ailelerde sorun daha da artmaktadır. Sorunların temelinde ise anne baba yerine liderlik vasfını çok erken dönemde ele geçirmiş çocuklar yatmaktadır. Her ne kadar çocuklar ele geçirmiş diyorsak da aslında liderliği çocuğa veren kişiler ebeveynlerdir. Maalesef ki aileler kontrol tamamen ellerinden çıkınca ya da başka ailesel sorunlar ortaya çıktığında bu durumu fark ediyor. Aslında anne baba çalışırken de büyük ebeveynler ya da bakıcılar çocuklara baktığında da öz güveni tam, sorumluluklarını bilen, ahlaki değerleri gelişmiş çocuklar yetiştirmek mümkündür” şeklinde konuştu.

“Uslu durursan seni lunaparka götürürüm” gibi cümleler kurmayın

Zihinsel, sosyal, ahlaki ve öz güven açısından yeterli çocuk yetiştirmek için neler yapılması gerektiğine değinen Psikolog Mustafa Güral, “Anne ve baba birbiriyle tutarlı olması gerekmektedir, biri ‘evet’ derken diğeri ‘hayır’ dememelidir. Ebeveynler çocukları ile pazarlık yapmamalıdır. Örneğin; ‘Bugün evde uslu durursan seni lunaparka götürürüm’ gibi cümleler kurmayın. Bu cümle iki yönüyle hatalıdır. Burada çocuk uslu durmaya dair somut göstergelere ihtiyaç duymaktadır ve ‘uslu durmak’ çocuklar için zaten olması gereken olağan bir eylemdir. Aslında istemediğimiz şekilde çocuğa alt mesajlar aracılığı ile ‘uslu durmak’ olarak algıladığı davranışları istediği bir eylemi yapabilmenin ön koşulu gibi algılamasını ve bu durumu basamak olarak kullanmasını öğretiyoruz. Kararlarınızda istikrarlı olun ve kararlarınızı sadece çocuğun isteklerine göre şekillendirmeyin. Çocuğunuza sizden olumsuz yanıt geldiğinde diğer ebeveyne ya da diğer aile büyüklerine gitse de kararınızda (istisnai durumlar dışında) hiçbir değişiklik olmayacağını gösterin” diye konuştu.

“Sürekli yapması gerekenleri söylemeyin”

Psikolog Mustafa Güral şöyle devam etti: “Evde ya da dışarıda sürekli çocuklarımıza yapması gerekenleri söylemeyin. ‘Dişini fırçala, kalın giyin, ayakkabının bağcıklarını düzgün bağla, tabağındaki yemeği bitir’ denmemeli, çocuklarınızın düşünmesine olanak verilmeli ve bunları yapması gerektiğini kendisinin düşünmesini sağlamalıyız. Çocuklarınızı başarı ve başarısızlık ikilemine sokulmamalı, onu sürekli başarı ve başarısızlık ikilemine sokarak sonuç odaklı olmayınız. Böylece ona süreç deneyiminin önemini öğretmemiş olur, sonuca takılıp kalmasını ya da kendisini suçlamasını öğretebilirsiniz.”

“Çocuklara belirli sorumluluklar küçük yaşta verilmeli”

Çocuklara belirli sorumlulukların küçük yaşta verilmesi gerektiğini vurgulayan Mustafa Güral açıklamasını şöyle tamamladı: “Oyuncaklarını onun toplaması gerektiğini, kıyafetlerini kendisinin kaldırması gerektiğini, ödevlerinin kendisi yapması gerektiğini küçük yaşta öğretin ve sorumluluklarını yerine getirmediğinde ona sürekli ‘Hadi canım, no'lur...’ ‘Hadi ama oğlum\kızım...’ diye seslenmeyin ve ‘çocuklarımız üzülmesin’ diye yapılmayanı tamamlamayın. Özetle ‘hadici ebeveynler’ yerine ‘lider ebeveynler’ olmayı seçelim. Liderlik otoriter olmak değil yol/yön göstermek demektir. Güvenli liderlerin çocukları da kendilerini ve evreni güvenli algılarlar ve ileride yaşayacakları krizlere karşı yeterli kişisel kaynaklara sahip olurlar.”