Çocuğunuzun problemlerini “oyun terapisi” ile çözün

Büyükler için danışmanlık neyse çocuklar için de oyun terapisi odur. Yetişkinlerin sorunları olduğunda, bunu güvenilir bir arkadaş ya da terapistle paylaşmaları onlara yardımcı olur. Uzman Klinik Psikolog Birgül Emiroğlu Bakay, oyun terapisi hakkında ailelere önemli bilgiler verdi.

Çocukların kendilerini kelimelerle ifade etme yetenekleri yetişkinlerinki gibi değildir. Bu yüzden canlarını sıkan şeyi söze dökmeleri zordur. Oyun terapisi çocuklara düşüncelerini, duygularını, ihtiyaç ve arzularını oyunla (onların en doğal ifade şekli) iletme şansı verir. Eğitimli bir oyun terapistiyle çocuklar kendilerini ve dünyalarını daha iyi anlamayı, problemlerini çözmek için çalışmayı ve hayatla daha iyi başa çıkabilmek için gerekli beceriler geliştirmeyi öğrenirler.

ÇOÇUĞUMUN OYUN TERAPİSİNE NEDEN İHTİYACI VAR?

Büyüme sürecinin bir noktasında çocukların birçoğu yaşam tecrübeleriyle başa çıkmada zorluk çekebilir, ailelerini veya öğretmenlerini endişelendiren davranışlar sergileyebilirler. Eğer çocuğunuzun davranışlarıyla ilgili endişelenirseniz ya da çocuğunuzun baş etmekte zorlandığını görürseniz, bir uzmana başvurmalısınız. Çocuğunuza yardım etmek için önerilen yaklaşım ise genellikle oyun terapisidir.

OYUN TERAPİSİNDEN NE BEKLEYEBİLİRİM?

Oyun terapisi, terapistin çocukla güveli bir ilişki kurduğu, çocuğun problemlerinin açığa çıkarıldığı ya da üzerinde çalışıldığı, çözüme varılan, yeni becerilerin pratik edildiği ve kapanışın hazırlandığı bir süreçtir. Oyun terapisi esnasında duygu durumu ve davranış değişiklikleri normal ve beklenen bir sonuçtur. Bazen işler iyiye değil de daha kötüye gidiyor gibi görünebilir. Bu beklenen ve normal bir şeydir. Bunu fark ederseniz çocuğunuzun terapistiyle konuşun. Ayrıca oyun terapisinde terapist çocuğu hayatı ya da travmatik deneyimiyle ilgili bilgi hakkında zorlamayacak, çocuğun kendi hızında sorunları işlemesine izin verecektir. Oyun terapi odasında çocuğa hayatının diğer alanlarında karşılaştığından daha fazla özgürlük olacaktır. Terapi seansı boyunca çocuğun her düşünce ne duygusu ve nerdeyse her davranışı kabul görür. Oyun terapisi ortamında sınır konulan davranışlar çocuğa, terapiste ya da oyun terapi malzemelerine zarar verebilecek davranışlardır. Çocuk bulunduğu ortamda kendini güvende hissedebilsin diye sınırlar gereklidir. Sınır koyma ve uygun seçenekler sağlama çocuğun kendini kontrolü öğrenmesine ve kendine saygısının artmasına yardımcı olur.

TERAPİ SEANSINDAN SONRA ÇOCUĞUMLA NASIL KONUŞURUM?

Çocuğunuzun oyun terapisinde olan her şeyi anlatmak zorunda hissetmemesi önemlidir. Çocuk terapi saatini kendisi ve terapisti arasında özel bir zaman olarak görmelidir. Çocuğunuza terapisiyle ilgili konuşma başlatmasına izin verin fakat konuşmama hakkı ve özgürlüğü de tanıyın.

ÇOCUK NE SIKLIKLA OYUN TERAPİSİNE GELMELİDİR?

Her çocuk terapi sürecinde farklı bir hızla ilerler bu yüzden terapinin süresi çocuğun kişiliğine, travmanın derecisine, ev ve hayat koşullarına göre değişir. Çocuklar yapı ve tutarlılık olduğunda daha iyi geliştikleri için seansların tutarlı ilerlemesi çocuğunuz için en büyük faydayı sağlayacaktır. Bu sebeple çocuğunuzu ayarlanan seansa düzenli olarak getirmeniz önemlidir.

TERAPİ BİTTİKTEN SONRA ÇOCUĞUMDAN NE BEKLEMELİYİM?

Terapi süresince, terapist çocuğunuzun zamanı artık terapötik olarak kullanmadığını fark edecektir. Yani çocuğun eski oyun şekli ve yoğunluğu değişip yaşına ve gelişimine uygun bir oyun oynama şekline dönüştüğünde, çocuğunuzun terapiden mezun olma vakti gelmiş demektir.

Çocuklar büyüdükçe düşünce ve hayat deneyimleri daha olgun ve farklı bir şekilde işlendiği için çocuğunuz yeni baş etme zorlukları yaşayabilir ya da sizde endişe uyandıran davranışlar sergileyebilir. Çocuğun hayatındaki diğer yetişkinler ya da siz baş etme becerileriyle ilgili bir sıkıntı veya endişe verici davranışlar fark ettiğinizde çocuğunuzu tekrar terapiye getirebilirsiniz.

TERAPİSTLE NE ZAMAN KONUŞMALIYIM?

Çocuğunuzun terapisti ilerlemesini görüşmek üzere sizinle düzenli olarak görüşmek isteyecektir. Arada seanslara da katılmanızı isteyecektir. Bu durumda, terapist seans boyunca size destek ve rehberlik sağlayacaktır. Tabii seanslar arası çocukla ilgili endişe verici bir gelişme yaşanırsa özel bir görüşme de talep edebilirsiniz.

NE YAPABİLİRİM?

Her seanstan önce:

Çocuğunuzun ihtiyaçlarını karşımasına zaman tanımak için birkaç dakika erken gelin.

Seans bittiğinde onu bekleyeceğinizin teyidini verin:

Çocukları terapideyken ebeveyn/ ilgili kişi merkezde kalmalıdır.

Danışma süreci boyunca:

Çocuğunuzun hayatında çok önemli bir rol oynuyorsunuz, onun terapi süresi boyunca da güçlü bir rol oynayabilirsiniz. Çocuğunuzun okulda ve evde de terapide öğrendiklerini genelleştirmesini sağlayacak araçları öğrenmek için kendi isteğinizi de getirebilirsiniz. Bu araçlar sizin çocuğunuzla ilişkinizi geliştirebilir. Terapist, çocuğunuz terapideyken veya aile seanslarında okumanız için size kaynak verebilir. Lütfen bu önerileri evde uygulamayı kabul edin.

Uzman Klinik Psikolog Birgül Emiroğlu Bakay