Çocuğun uykusu okula başlamadan düzene sokulmalı

Çocuklar tatil döneminde geç saatte yatıp geç saatte kalkmaya alıştı. Çocukların uyku düzeninin en az bir hafta öncesinden düzene sokulması gerektiğini belirten Türk Uyku Tıbbı Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Fuat Özgen, bu konuda anne babalara önemli görevler düştüğünün altını çizdi. Özgen, uykuya geçişi kolaylaştırmak için tavsiyelerde bulunmayı da ihmal etmedi.

Çocukların okul başarısında uyku, şüphesiz önemli bir role sahip. Çocuk veya erişkin hepimizin hayatı boyunca kazanması gereken en önemli alışkanlığın her sabah aynı saatte ve erken kalkmak olduğunu vurgulayan Türk Uyku Tıbbı Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Fuat Özgen, “Hepimizin uyku uyanıklık düzenini sağlayan en önemli unsur, hep aynı saatte kalkmaktır. Aynı saatte yatmaktan ziyade sabah hep aynı saatte erken kalkmak gerekir” dedi.

Tatilde bozulan uyku düzeni eski haline döndürülmeli

Okula başlayacak çocukların sağlıklı bir uyku düzeni için sabah mutlaka erken ancak uykusunu almış şekilde yataktan kalkmasını sağlamak gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Fuat Özgen, şöyle dedi: 

“Çocukların tatilde bozulan uyku düzenini bir hafta hatta 15 gün önceden tekrar düzenlemek, sabah kalkış saatlerini sabitlemek gerekir. Uyku hijyeninin olmazsa olmaz kuralı vaktinde yatıp kalkmaktır. Yaz tatilinde bazı çocuklarda bu ritim kaydığı, geç yatıp öğlen kalktıkları için okula başlangıç öncesinde uyku düzeni yavaş yavaş, kademeli olarak eski haline döndürülmelidir. Tatilin son haftasında çocuğun okula gideceği saate göre kalkması sağlanabilir. Hafta sonlarında da benzer saatte kalkması genel kural olmalıdır.”

Bilgisayar kullanımı gece uykusunu kısaltıyor

Okul çocuklarında ideal gece uyku süresinin ortalama 8 saat olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Fuat Özgen, bilgisayar kullanımının gece uykusunu kısaltan ve aksatan en önemli faktör olduğuna işaret ederek şu bilgileri verdi: 

“Eğer çocuk ertesi gün zinde şekilde kalkıyorsa ve bellek sorunları, uyku hali yoksa gece uykusunu az uyumasında bir sakınca yok. Ama genelde çocuklar gece yatmadan öne bilgisayar kullanıyor. Hatta tablet bilgisayarla yatağa giren çocuklar var. Çalışmalar gösteriyor ki bu tür aktiviteler hem uyku süresini kısaltıp uykudan çalıyor, daha da önemlisi strateji oyunları gibi sinir sistemini uyaran oyunlar sempatik aktiviteyi artırarak uykuyu kaçırıyor, uykuya geçişi zorlaştırıyor, uyku kalitesini bozuyor. Bu nedenle planlanan uyku saatinden yaklaşık 1 saat kadar önce bilgisayar oyunlarının bırakılması gerekiyor.”

İyi öğrenmenin şartı iyi uyku 

Öğrenilen bilgilerin pekiştirilmesi ve hafızamıza kaydedilmesi için mutlaka kaliteli uykuya ihtiyaç duyduğumuzu kaydeden Prof. Dr. Fuat Özgen, şöyle dedi: 

“Bir şeyleri öğrendik ama uykusuz kaldık diyelim. Hafızamız o bilgileri kaydetmiyor. Uykusunu almayan öğrencide dikkat ve konsantrasyon sorunları görülüyor, sorulan sorulara cevap veremiyor. Aslolan gece uykusudur. Ebeveynlerin en önemli yapması gereken şey bunu sağlamaktır.” 

Çalışan annenin çocuğu uykuya direniyor 

Çocuklarda geç uyumanın en önemli nedenlerinden birinin uzun çalışma saatleri nedeniyle çocuğuyla yeterli vakit geçiremeyen ebeveynler olduğunu ifade eden eden Prof. Dr. Özgen, sözlerini şöyle sürdürdü: 

“Çocuk bütün gün annesinin babasının işten gelmesini bekliyor. Anne ve babası eve gittikten sonra yemek yemenin ardından çocuğun yatmasını bekliyor. Anne işlerini halledip dinlenmek, kendine vakit ayırmak, çocuk ise oyun oynamak istiyor. Anne baba ise çocuktan uyumasını bekliyor. Bu çekişme uyarılmaya ve uykuya geçmenin gecikmesine yol açıyor.”

Uykuya geçişini kolaylaştırmak için…

• Çocuğunuzla kavga edip çekişmeden ona yardımcı olmaya çalışın. İnatlaşmak, stres hormonlarının salgılanmasına ve çocuğun uyarılmasına yol açarak uyumasına engel olur.
• Ceza vermek yerine, anlatarak gerekirse birlikte vakit geçirerek yanındaki minderde, koltukta oturarak uykuya geçmesini kolaylaştırın.
• Ilık bir duş aldırıp kitap okuyun. Çocuğun seveceği şeyleri yaparak huzurlu ve sağlıklı uyku sağlayabiliriz.