Güncelleme Tarihi:
Halk arasında “bel soğukluğu”, tıp dilinde ise “gonore” adıyla bilinen rahatsızlık, cinsel temas yoluyla bulaşan bir enfeksiyon hastalığıdır. Cinsel temasın doğası gereği kadından erkeğe bulaşma daha az bir olasılıkken, erkekten kadına bulaşma olasılığı daha yüksektir.
Erkekte Bel Soğukluğu
Bakteri sıklıkla idrar yoluna yerleşir. Bulaşmayı takiben 2-8 günlük kuluçka süresinin sonrasında hastada belirtiler görülmeye başlar. İdrar yolunda sarı-yeşil renkli, çamaşırı ıslatacak kadar bol miktarda iltihaplı akıntı hastalığın tipik belirtisidir. Beraberinde idrarda yanma, sık idrara çıkma gibi idrar yolu enfeksiyonu bulguları da olabilir.
Hastalığı kapan erkeklerin %80’inde bulgular görülür ancak %20’lik bir bölüm hastalığa yakalanmasına rağmen hiç belirti vermeyebilir. Bu durum hastalığın yayılması açısından önem taşır çünkü hastalar enfeksiyon geçirdiklerini bilmeden başka insanlara bulaştırabilirler. Hastalık tedavi edilmezse prostat enfeksiyonu, testis enfeksiyonu ve sperm kanalları enfeksiyonuna yol açarak kısırlığa neden olabilir, idrar yolunda darlıklar ortaya çıkabilir.
Kadında Bel Soğukluğu
Bel soğukluğu kadında genellikle cinsel organa yerleşir ve ilk bulguları sarı-yeşil kötü kokulu akıntı ve kasık ağrısıdır. Hastalığın vücutta var olduğu halde belirti vermemesi ya da hafif akıntıyla seyretmesi,yani gizli kalması erkeklere göre daha sık görülen bir durum olduğu için kadından erkeğe bulaşması yaygın görülen bir durumdur. Tedavi edilmezse üreme organlarına ve karın içi organlara kadar yayılabilir ve “pelvik enfeksiyon” adı verilen ağrılı, ateşli bir tablo ortaya çıkabilir. Komplikasyon olarak gebelikte düşük veya tüplerin tıkanması sonucu çocuk sahibi olamama sorunları nedeniyle erken tanı ve tedavi önem taşır.
Hem Kadın Hem de Erkekte Bel Soğukluğu
Cinsel davranış şekillerinin değişkenliğine bağlı olarak gonore bakterisi tipik olmayan yerleşimler de gösterebilir. Bunlar arasında ağız içi, boğaz ve makat bölgesi sayılabilir. Ayrıca kadın cinsel organının enfekte olması, bakterinin doğum sırasında bebeğe geçmesine ve göz enfeksiyonuna neden olur. Bu durum derhal tedavi edilmezse bebekte körlüğe yol açabilir. Hastalık erken tedavi edilmezse, özellikle vücut direnci düşük insanlarda bakteri kana karışıp eklem veya kalp zarına yerleşebilir ve buralarda enfeksiyon yaratabilir. Bu oldukça tehlikeli ve tedavisi güç bir durumdur.
Tedavi Şekli
Bel soğukluğu tedavisinde Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği antibiyotik tedavisi, sıklıkla iğne veya hap şeklinde uygulanır. %60 olasılıkla cinsel temasla bulaşan hastalıkların birkaçı bir arada bulunduğu için, önlem olarak beraber görülme olasılığı yüksek olan bu hastalıkların hepsine uygun bir tedavi verilmelidir. Bilinçsiz antibiyotik kullanımı sonucu dirençli bakterilerin geliştiği bilinmektedir bu yüzden tedaviyi mutlaka uzman bir doktor düzenlemelidir. Hastanın tedavi olmasının yanında benzer tedaviyi mutlaka partnerine de uygulamak gerekir. Erken tedavi, kanalların tıkanması veya hastalığın yayılması gibi komplikasyonları başarıyla önler.
Korunma Yolları
• Prezervatif kullanmak hastalığın bulaşmasını büyük oranda önler.
• Cinsel çokeşlilik hastalığın yayılmasında önemli bir etkendir.
• Şüpheli cinsel temaslardan sonra mutlaka doktor kontrolünden geçmek gerekir. Hastalığın belirtisiz de seyredebileceği unutulmamalıdır.
• Hastalığın vücutta olmadığından emin olunmadan başka partnerlerle ilişkiye girilmemelidir.
• Gebelikte düzenli kontroller gerekir.
Üroloji Uzmanı
Prof. Dr. Oğuz Acar