Güncelleme Tarihi:
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar ancak cinsel hastalığı olan birisiyle girilen cinsel ilişki sırasında ya da fiziksel temas sonucunda bulaşabilir. Doğal olarak birden fazla seks partneri olan kişiler, daha fazla risk altındadırlar.
Bugün için çok sayıda cinsel yolla bulaşan hastalık bilinmektedir. En sık rastlanılanları; HIV enfeksiyonu ( AIDS ), hepatit B, bel soğukluğu ( gonore ), frengi, klamidyoz, kandidiyazis, trikomoniyazis, yumuşak şankır, granuloma inguinale, genital herpes, lenfogranuloma venerium olarak sınıflandırılabilir.
Hastalığa yol açan etkene bağlı olarak hastanın şikayetleri değişebilir. Genel olarak kadında anormal vajinal akıntı vardır, çoğu kez vajinal-vulvar hassasiyet ve daha önce var olmayan bir koku olabilir. İdrar yaparken yanma, acıma, sık sık idrara gitme, kasıklarda şişkinlikler ve bezeler, karın alt bölgesinde ağrı, cinsel ilişki sırasında ağrı sonrasında kanamaya eşlik eden diğer semptomlardır. Fakat unutulmaması gereken, cinsel yolla bulaşan hastalıklarda bu belirtilerden sadece biri ya da birkaçı beraberce görülebilir. Tanı ve tedavi için cinsel yolla bulaşan bir hastalıktan şüphelenildiğinde mutlaka hekim kontrolü gereklidir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için güvenli cinsel ilişki önemlidir. İlişki sırasında kondom kullanımı teması vücut sıvılarının bulaşmasını engelleyeceği için yüksek oranda korunma sağlar. Cinsel eş sayısının artması, hastalık bulaşma riskini de beraberinde getirir. Başkalarının kullandığı enjektör, iğne veya jilet gibi kan bulaşmasına yol açacak nesneleri kesinlikle kullanmayın.
Hemen hemen hayatının bir döneminde vajinal enfeksiyona yakalanmamış kadın yoktur. Vajinal enfeksiyonlar özellikle mantara bağlı enfeksiyonlar sık görüldüğü için jinekolojik muayenelerin büyük bir kısmını oluşturur. Vajinal enfeksiyonlardan korunmak için vajinal duştan kaçınılmalıdır. Vajinal duş vajenin normal asidik ortamını bozar ve enfeksiyona zemin hazırlar. Kokulu banyo sabunu ve jellerinden kaçınınız. Bu tip sabunlardaki kimyasallar mantar enfeksiyonunun gelişimine neden olabilir. Aynı durum çamaşır suyu için de geçerlidir. Yumuşatıcılar çamaşırın dokusunu hava almasını engelleyecek şekilde kalınlaştırdıkları için nemlenmeye neden olur. Sentetik materyalden yapılan giyecek ve iç çamaşırları tercih edilmelidir. Vajen kokulu sabun, deodorantlar ve banyo köpükleri ile temas etmemelidir. Yüksek şeker içeren diyetten kaçınılmalıdır.
Cinsel temasla bulaşan hastalıkların tedavisi hekim kontrolü altında olmalıdır. Hastalığa neden olan ajana yönelik tedavi asıl amaçtır. Kadınlar ve erkekler hem kendi sağlıklarını korumak hem de sevdiklerinin sağlıklarını tehlikeye atmamak için korkmadan, utanmadan şikayetleri olduklarında mutlaka sağlık merkezlerine başvurarak gerekli tıbbi tedaviyi almalıdırlar. Unutulmaması gereken diğer bir nokta da risksiz cinsellik için mutlaka gerekli önlemler alınmalıdır.
Op. Dr. Cihan Kabukçu