Bugün, 9 Şubat Dünya Sigara Bırakma Günü!

Uzun süre sigara kullanan her 4 kişiden biri, yaşamının beklenenden daha erken bir döneminde hayata veda edebiliyor. İnsan sağlığını önemli ölçüde tehdit eden sigara, dünyada en yaygın alışkanlıklardan bir tanesidir. KOAH hastalığının en birinci nedeni de sigara kullanımıdır. Bir ülkede sigara alışkanlığı oranı ne kadar fazlaysa KOAH hastalığının görülme sıklığı da o kadar artar. Dünyada en sık görülen ve en sık ölüme yol açan hastalıklardan bir tanesi olan KOAH hastalığının, 2020 yılında dünyada üçüncü hastalık olması tahmin ediliyor.

SİGARA EN ÖNEMLİ KOAH NEDENİ

KOAH hastalığının yaklaşık olarak %80-85 ‘inin nedeni ya sigara kullanımıdır ya da sigaraya maruz kalma durumu vardır. Sigara içenlerin beşte birinde KOAH gelişmektedir. Sigara içen kişilerde, içmeyenlere göre KOAH riski oldukça yüksek seviyededir. Sigaraya erken yaşta başlanması ve uzun süre çok miktarda içilmesi, KOAH’ın daha ağır seyretmesine neden olur. 

Sigaranın bir etkisi olmadığı sebeplerde ise “biomes” adı verilen ısınmak için ya da yemek pişirmek için kullanılan doğal atıklar neden olabilmektedir. Tezek, odun, saman gibi atıkların kullanılması sonucu ortaya çıkan duman akciğerlerde tahribat yaratabilir. Uzun süreli sigara dumanına maruz kalmak da yine KOAH’a neden olabilmektedir.

ZAMAN İÇERİSİNDE ORTAYA ÇIKIYOR

KOAH hastalığı hemen değil, zaman içerisinde ortaya çıkabilmektedir. Bu süre ortalama 15-20 yıldır. Bu zaman sonunda şikayetler görülmeye başlayabiliyor. En sık görülen belirtileri olarak; öksürük, balgam, hareketle birlikte ortaya çıkan nefes darlığı, göğüste veya sırtta ağrılar, hırıltılı nefes alıp vermek gibi belirtiler gösterebilir. Ancak öksürük ve balgam zaten sigara içenlerin yüzde 70’inde var. Bu iki semptoma nefes darlığı da eklendiği zaman hastanın hemen şüphelenmesi gerekiyor. Zaman içerisinde kişi sigara içmeye devam ederse, ortaya çıkan belirtiler daha ağır bir şekilde seyrederek ölüme götürebilme riski bulunuyor.

ERKEN TEŞHİS ÖNEMLİ

KOAH hastalığının teşhisi oldukça kolaydır. Genel bir fizik kontrolü, kan tahlilleri ve akciğer filmi çekilmektedir. Bir de solunum fonksiyon testleri yapılmaktadır. Solunum fonksiyon testleri sonucuna göre hareket edilmektedir.

TEDAVİSİ VE ÖNLENEBİLİRLİĞİ MÜMKÜN

KOAH dünyada en sık görülen ve ölüme yol açan hastalıklardan biri olsa da tedavisi ve önlenebilirliği mümkün olabilen hastalıklardan biridir. KOAH hastalığında birinci etken olan sigaranın acilen bırakılması gerekir. Sigara dumanına maruz kalınmaması alınabilecek en birinci önlemler arasındadır. KOAH hastalığında tedavi, nefes yoluyla alınan ilaçlar aracılığıyla sağlanmaktadır. Bu ilaçlar bir süre kullanılıp, koruma önlemleri alınıp, beslenmeye dikkat edilip, düzenli uyku ve egzersiz yapılırsa KOAH tedavi edilebilir bir hastalıktır ve tedavi oranı oldukça yüksektir. KOAH tedavi edilmeyip, önlem alınmazsa, sigara kullanımına devam edilip bir de alkol kullanımı eklenirse hastalık geri dönüşümsüz zararlar vererek tedavi edilemez hale geliyor.