Bu besinler öğrenmeyi kolaylaştırıyor

Vücut ağırlığımızın sadece %2 ile 3’ü oranında ağırlığı olan beynimiz günlük kalorilerimizin ortalama %30’unu harcamakta ve enerji kaynağı olarak da sadece glikozu kullanmaktadır. Yapılan araştırmalarda, algılamayı arttıran ve hafızayı güçlendiren bazı besinlerin olduğu ortaya konmuş olmasına rağmen daha güçlü bir hafıza ve konsantrasyon yeteneği için sadece belli besinlere yönelmek ve bu besinlerden mucize beklemek doğru değildir. Ancak; beyin gelişimini ve hafızayı sağlıklı ve dengeli beslenme ile maksimum performansa ulaştırabilmeye çalışabiliriz. Diyetisyen Nesrin Eriş, öğrenmeyi kolaylaştıran besinler hakkında bilgi verdi.

Yeterli ve dengeli beslenme; beş grup besinin (et, ekmek, süt-yoğurt, sebze-meyve, yağ-şeker) yeterli miktarda tüketilmesiyle sağlanır. Bu besinlerin önerilen tüketim miktarları, kişiye göre değişir. Bireyin yaş, cinsiyet, sağlık, besin ve öğün tercihleri ve fiziksel aktivite durumu tüketim ve ihtiyaç miktarlarını etkiler.

Bununla beraber beyin gelişimini, konsantrasyon yeteneğini artırdığı ve öğrenmeyi kolaylaştırdığı bilinen besinleri ve maddeleri tanımakta fayda var.

• Avokado, havuç, ısırgan otu, yaban mersini, limon, balık, etler, yağlı tohumlar (fındık, yerfıstığı, badem ve ceviz), yumurta, süt, yoğurt, kepekli tahıllar ve pekmez gibi besinlerin günlük beslenme menüsü içerisinde bir veya birkaçının yer alması gerekir.
• Bir çeşit B vitamini olan kolin yağların enerjiye çevrilmesini kolaylaştırır. Sinir iletiminde çok önemli görevleri vardır ve yapılan çalışmalarda güçlü hafıza ile arasında güçlü bir bağlantı bulunmuştur. Kolin her canlı hücrede bulunur. Hani her türlü hayvan etinde ve sebzede vardır.
• B grubu vitaminleri strese, yorgunluğa, paniğe çok iyi gelir. Yetersizliğinde konsantrasyonun düştüğü ve unutkanlık, öğrenme zorluğu geliştiği gözlemlenir. Kuru baklagiller, kırmızı et, ay çekirdeği, balık, yoğurt, süt, peynir, yeşil yapraklı sebzeler, tavuk eti, yerfıstığı, muz, kavun, brokoli, ıspanak, domates, yumurta, kavun ve enginar B grubu vitaminlerinden zengindir.
• Folik asit de beyin için çok önemlidir. Beyin gelişimi ve zeka üzerine olan etkileri daha anne karnından itibaren takip edilmektedir. Folik asit yetersizliği zeka geriliğine sebep olabilmektedir. Bir nevi beynin gıdası diyebiliriz. Özellikle yeşil yapraklı sebze ve meyve, pirinç tüketerek folik asit ihtiyacını rahatlıkla karşılayabiliriz.
• Omega 3 yağ asitlerinden zengin sardalya, ton balığı, somon balığı, koyu yeşil yapraklı sebzeler, keten tohumu ile beslenmek zeka gelişimini ve hafızayı olumlu yönde etkiler.
• Yeterli miktarda protein tüketilmesi uyku halinin azalmasını ve enerjinin tamamen kullanılmasını sağlar. Balık, et, yumurta, fındık, fıstık ve ceviz kaliteli protein kaynaklarıdır ve içerdikleri yağ asitleri de beyin hücrelerinin çalışması üzerinde çok önemli rol oynar.

Konsantrasyonu azaltan besinler

• Kahve ve çayın fazla tüketilmesi stres hormonu salınım miktarını artırır. Ayrıca çarpıntı, halsizlik, konsantrasyon kaybı, vücudun su ihtiyacının artmasına ve unutkanlığa neden olur. Adrenalin hormonunun serbest kalmasına ve heyecanın artmasını sağlar.
• Bilinenin aksine şeker ve şekerli besinler dikkati ve konsantrasyonu artırmaz. Kana çok çabuk karışarak kan şekerinin ani yükselmesine ve sonrasında da kan şekerinin dalgalanmasına yol açan bu basit karbonhidratlar sınav başarısını olumsuz yönde etkiler. Kan şekeri düşerse beyinin enerji kaynağı kesilmiş olur ve vücut kendi dokularını tüketmeye başlar, bu durumda da keton cisimcikleri dediğimiz, böbreğe, kalbe, beyine ve karaciğere aşırı yük getiren maddelerde artış olarak uyku haline geçmeyi kolaylaştırır. Düşük veya yüksek kan şekeri konsantrasyonu azaltır ve hafızayı olumsuz etkiler.
• Fazla yağlı ve tuzlu besinlerin tüketimleri susama hissini artırır.

Diyetisyen Nesrin Eriş