Bel fıtığını önlemek için nelere dikkat edilmeli?

Bel ağrısı, toplumda sıklıkla karşılaşılan problemlerden bir tanesi olarak ortaya çıkıyor. Hastaneye başvurunun, iş kaybının ve sonradan kazanılmış sakatlığın en önemli nedenleri arasında bel ağrısı da yer alıyor. 

Her bel ağrısı bel fıtığı mıdır?

Her bel ağrısının bel fıtığı olup olmadığına açıklık getiren Doç. Dr. Hakan Somay, “Bel ağrısının farklı sebepleri olabilir. Sırt kaslarını zorlayan ani hareketlere bağlı kas ve ligamentlerde meydana gelen gerilme sırt ağrısına sebep olur. Kemik erimesi ve eklem iltihabı (artirit) de bel ağrısı yapar. Bel ağrısı yapan durumlardan biri de bel fıtığıdır. Bel fıtığı; omurlar arasında yer alan diskin çeşitli nedenlere bağlı olarak dışarı taşması ya da kayması sonucu ortaya çıkar. Kayan bu disk, yakından geçen bir sinire baskı uygulayarak ağrıya, kol ve bacakta hissizliğe, güçsüzlüğe yol açar’’ dedi.

Bel fıtığı belirtileri nelerdir?

Bel fıtığının belirtilerine değinen Hakan Somay, “Genelde vücudun tek tarafında görülen ağrı veya uyuşukluk hissi. Kol ve bacaklarda esnemeye bağlı ağrı. Geceleri ya da bazı hareketler yapıldığında kötüleşen ağrı. Kısa mesafe yürüyüşte bile görülen ağrı ve etkilenen bölgede yanma, sızı hissi gibi semptomlar bel fıtığı olan hastalarda görülebilir” şeklinde konuştu.

Bel fıtığının teşhisi hakkında bilgi veren Doç. Dr. Somay, “Öncelikle hastalara belirtilerinin süresi, şiddet, yeri gibi sorular yöneltilir. Hastaların fizik muayenesi yapılır. Hastada ağrı oluşturan hareketler muayene süresince tekrar yapılarak ağrının sebebi bulunmaya çalışılır. Film, bilgisayarlı tomografi ve MRI gibi görüntüleme teknikleri de tanı koymaya yardımcı olabilir. Hatanın belirtileri, muayenesi, tetkik sonuçları bir arada yorumlanarak tanı kesinleştirilir’’ diye konuştu.

Nasıl tedavi edilir?

Bel fıtığı tedavi planının hastanın ağrı şiddetine ve fıtığa neden olan disk kaymasının ciddiyetine göre değiştiğini aktaran Doç. Dr. Somay, “Ağrısı nispeten daha hafif hastalarda ağrı kesici ve fizik tedavi egzersizleriyle tedaviye başlanır. Ancak bu tedaviye rağmen belirtileri hafiflemeyen hastalarda daha güçlü ağrı kesiciler kullanılabilir. Hastanın ağrısı şiddetliyse, ağrı kesicilere cevap vermiyorsa, omurgadaki disk yerinden fazla oynamışsa cerrahi tedavi gündeme gelir. Cerrahi tedavi yönteminde diskin yerinden oynayarak dışarı doğru taşan parçası çıkarılır. Bu sayede taşan parçanın sinire baskı yapması durumu ortadan kalkmış olur ve belirtiler düzelir. Daha ağır vakalarda diskin tamamen çıkarılıp yerine yapay disk konulması gibi seçenekler gündeme gelir. Her hastanın belirti sayısı ve şiddeti, hastanın yaşı ve eşlik eden hastalıkları gibi durumlar tedavi yöntemi belirlemede çok önemli. Fıtık tanısı almış hastalar, donanımlı bir merkezde uzman bir doktorla birlikte tedavi kararı alması gerekir’’ açıklamasında bulundu.

Bel fıtığı her yaşta ve cinsiyette görülebilir

Bel fıtığının her yaşta ve her cinsiyette görülebileceğini vurgulayan Somay, “Bel fıtığı için belirlenen risk faktörlerinden bir ya da birkaçına sahip olanların, bu hastalığa yakalanma ihtimali çok daha fazladır. Bel fıtığı için risk faktörleri; aşırı kilo, kişinin ağır yük taşımasına neden olan meslek kolları, genetik yatkınlık yani ailesinde bel fıtığına sahip kişilerin olması ve sigara içme şeklinde sayılabilir’’ ifadelerini kullandı.

Bel fıtığı olanlar, bel ağrısını azaltmak için orta sertlikte bir yatakta yatmalıdır

Bel fıtığı olanları ağrılarını azaltmak için evde yapabilecekleri durumları aktaran Dr. Somay, “Bel fıtığı olanlar, bel ağrısını azaltmak için orta sertlikte bir yatakta yatmalıdır. Uzun süre aynı şekilde uzanmayarak 30 dakikada bir pozisyon değiştirmeleri daha iyi olacaktır. Ağrının olduğu bölgeye havluya sarılı buz koyulması da ağrıyı azaltabilir. Soğuk uygulamasından birkaç gün sonra aynı bölgeye ılık / sıcak konularak rahatlama sağlanabilir’’ dedi.

Bel fıtığından nasıl korunulur?

Doç. Dr. Somay, bel fıtığı için riskli olabilecek hareketleri ve bel fıtığından korunma yollarını şöyle anlattı: “Örneğin ağır bir yük taşınırken ağırlığın sırt kaslarına değil, uyluk ve bacak kaslarına verilmesi gerekir. Bunun için yerden ağır bir yük kaldırırken önce çömelme pozisyonuna gelip yükü kaldırmak gerekir. Yükü, bacakları bükmeden yerden kaldırmak ağırlığın sırt kaslarınıza binmesine neden olur ve bel fıtığına yol açabilir. Yine yük taşırken dönme ve bükülme hareketleri de riskli hareketler arasındadır. Bel fıtığını önlemek için kilonuzu normal aralıkta tutmalı, uzun süre aynı pozisyonda oturmamalısınız. Bacak, karın ve sırt kaslarınızı güçlendirecek egzersizler yapmanız bel fıtığı gelişmesini önleyebilir. Ayrıca sigarayı bırakmak sizi pek çok hastalıktan koruduğu gibi bel fıtığından da korur’’.