Bebeklerin kalbini yoran hastalıklar

Tüm dünyada yaklaşık bin canlı doğumdan 5-6'sı doğumsal kalp hastalığı ile dünyaya geliyor. Türkiye'de kapsamlı bir araştırma yapılmamış olsa da, her 100 doğumdan birinde doğumsal kalp hastalığı bulunduğu tahmin ediliyor...

Prof. Dr. Ayşe Sarıoğlu, Türkiye'de bir yılda dünyaya gelen bebek sayısının fazlalığı nedeniyle, 100 doğumdan birinde kalp anomalisi bulunmasının ciddi bir oran olduğuna dikkati çekti.

Prof. Dr. Ayşe Sarıoğlu, anne karnındaki bebekte hangi anomalilerin olabileceği hakkında şu bilgileri verdi:

* En sık görülen anomalilerin başında, kalpte ve kalpten çıkan damarlarda olan doğuştan anormallikler geliyor.
* Kalp dört odacıklı bir organdır. Bu odacıklar arasında bölmeler vardır. Bu bölmelerde delikler olabilir. Biz bu deliklere VSD ve ASD adını veriyoruz.
* Kalpten çıkan damarlarla ilgili anomaliler de vardır. Damarlardan birisi olmayabilir. Damarlar ince veya dar olabilir, damarların çıkışı ters olabilir (transpozisyon). Bu anomali de sık görülmektedir. Damarların her ikisi sağ karıncıktan çıkabilir.
* Kalp kulakçıkları ve karıncıkları arasında kapaklar var, bunlarla ilgili sorunlar görülebilir. Bebekte doğuştan kalp kapağı olmayabilir.
* Kapaklarda darlık yetersizlik olabilir.
* Kapaktan geriye kan kaçırma olabilir.
* Karıncıklar çok küçük olabilir.
* Karıncıklar hiç gelişmemiş olabilir.
* Kalpten çıkan damarlarda sorunlar olabilir.
* Damarın herhangi bir yerinde darlık oluşabilir.
* Akciğerlerden kalbe dönen damarlar yanlış yerlere dönebilir.

Yüzde %90'ının nedeni bilinmiyor

Kalpteki anormalliklerin yüzde 90'ının nedenini bilmediklerini, sadece yüzde 10'unun sebebinin bilindiğini ifade eden Prof. Dr. Ayşe Sarıoğlu, bu yüzde 10'luk oranın içinde anne adaylarının hamilelik döneminden önce ve hamileliğin ilk aylarında yaptıkları yanlışların etkili olduğunu söyledi. Hamilelik sırasında gösterilecek özenin hamilelik öncesinde de gösterilmesinin önemine işaret eden Prof. Sarıoğlu, "Bu nedenle biz anne adaylarına hamileliklerini planlı bir şekilde gerçekleştirmelerini öneriyoruz. Taşıdıkları birtakım risklerin önceden belirlenebilmesi amacıyla hekim kontrolünden geçmelerini istiyoruz" dedi.

Bebeklerde anomalinin bilinen nedenleri nelerdir?

Ailede bulunan hastalıklar: Ailede kardeşlerden birinde annede, babada, teyzede, halada yani yakın akrabalarda doğumsal kalp hastalığı bulunması bu riski artırıyor.

Enfeksiyon geçirilmesi: Hamileliğin ilk 3 ayında anne adayında, döküntülü hastalık görülmesi de bu sorunlara yol açabiliyor. Viral enfeksiyonlar özellikle kızamıkçık olarak bilenen hastalık kalp anomalileri açısından büyük risk yaratıyor. Bu nedenle genç kızlarımızın kızamıkçık aşısıyla aşılanmasını istiyoruz.

Kromozom anomalileri: Bazı kromozom anomalileri örneğin Down sendromu tesbit edildiyse, Trizomi dediğimiz anomaliler varsa dikkatli olunmalı. Eğer bebeğin bağırsakları ve böbreklerinde doğuştan anomali varsa, anne karnında tespit edildiyse, bebeğin kalbinde de anomali olabiliyor.

Sigara ve alkol kullanımı: Bu da sorunlara neden oluyor, özellikle alkol kullanımı soruna yol açıyor. Sigara bebeğin gelişmesine de engel oluyor.

İlaç kullanımı: Antibiyotikler, bazı ağrı kesiciler, sakinleştiriciler, epilepsi ilaçları, anfetamin ilaç grubu, akne ilaçları, tiroid ilaçlarının insülin ilaçlarının bebek üzerinde çok etkisi yok, ama tiroid ilaçları bazen bebekte hipotirodi (tiroid bezinin yetersiz çalışması) sorunun oluşmasına neden oluyor. Bu nedenle diyabet ve tiroid hastalarının hamileliklerini planlı gerçekleştirmeleri, kadın doğum uzmanları ve dahiliye uzmanlarıyla görüşmeleri gerekiyor. Aynı şekilde kalp hastaları da bazı ilaçlar aldıkları için, bu kanı sulandırıcı ilaçların kullanımının da düzenlenmesi önem taşıyor.

Röntgene maruz kalmak: Röntgen ışınları bebeklere zarar veriyor.