Güncelleme Tarihi:
Bebeklerde göz hastalıkları bir yaşına kadar özellikle çapaklanma, kayma, sulanma, akıntı, kızarıklık ve kanama olarak ifade edilebilir. Bu rahatsızlıkların kimi bebekte doğar doğmaz görülürken kimi de zamanla ortaya çıkabilir. Bu rahatsızlıkların belirtileri ve ortaya çıkması durumunda ne yapılması gerektiği konusunda Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Serra Yıldız’a bilgi aldık.
Çapaklanma
Çapaklanma her bebekte en az bir kez görülebilir. Doğum sonrasında çapaklanma genellikle kullanılan koruyucu göz damlalarının reaksiyonu olabilir. Doğumdan 3-4 gün sonra görülen yoğun çapaklanma ve kızarıklık ise bakteriyel bir etkene bağlı olup bebeğin mutlaka göz doktoru tarafından görülmesi gerekir. Çapaklanmış gözün bakımı için kaynayıp ılıtılmış su ile göz kapaklarının temizlenmesi ve geçmezse doktora gösterilmesi gerektiğini belirten Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Serra Yıldız, “Bebekler elleri ile gözlerini kontrolsüzce kaşıma riski taşıdığından bebek eldiveni takılması ve tırnakların kesilmesi önemlidir. Ayrıca bebeğin göz enfeksiyonu geçiren erişkinlerle teması sınırlandırılmalıdır. Zira bebekler bu enfeksiyonları çok daha ağır geçirebilirler.” diyor.
Gözyaşı kanalı tıkanıklığı
Genellikle birinci aydan sonra başlayan geçmeyen sulanma veya akıntı gözyaşı tıkanıklığına işaret eder. Gözyaşı kanalı içinde açıklığı tıkayan bir zar bulunur. Bu zar bebek bir yaşına gelene kadar yüzde 99 gibi çok yüksek bir oranda açılır. Sulanmaya zaman zaman çapaklanma da eşlik eder. Göz doktorunun tarif edeceği gözyaşı kanalı masajı ve ara ara kullanılacak damlalarla bu süreç atlatılır. Bir yaşında hala geçmeyen sulanma veya akıntı cerrahi müdahale gerektirebilir. Zaman geçirilmemesi cerrahi başarı açısından önemlidir.
Kızarıklık
Bebeklerin gözlerinde oluşan kızarıklık çeşitli nedenlerle olabileceği gibi konjonktivit diye adlandırılan göz enfeksiyonlarına da eşlik eder. Dr. Serra Yıldız bebeklerin gözlerinde oluşan kızarıklıkların nedenlerini maddeler halinde sıralıyor:
* Kaza sonrası gözde çizilme, kızarıklı ve sulanma ile kendini gösterir.
* Özellikle 6. aydan sonra dışarıyla teması artan bebeklerde alerjik durumlarda kızarıklık ile birlikte kaşıntı ve gözleri ovma görülür. Bebekleri güneşe çıkarırken geniş kenarlı şapka kullanmak gerekir.
* Bahar aylarında polenlere karşı alerjik duyarlılığı olan bebeklerde gözlerde kızarıklık, kaşıntı ve sulanma olur. Bu durumda bebeğin göz muayenesi ve tedavisinin yapılması alerjinin ilerlememesi ve kaşıntı ile enfeksiyona yol açmaması açısından önemlidir.
Kanamalar
Bebeklerin göz aklarında genellikle küçük çizgi şeklinde kanamalar görülebilir. Bunlar çoğunlukla tırnak çizmesi gibi küçük travmalar sonucu olur. Tırnakların iyi kesilmesi ve sivri kenarlarının törpülenmesi önemlidir. Kornea tabakasında çizik gibi daha önemli durumların ekarte edilmesi için göz muayenesi gereklidir. Gözün beyaz kısmında görülen daha yaygın kanamalar ise ciddi hastalıkların veya ciddi bir travmanın belirtisi olabilir. Bu durumda bebeğin vakit kaybetmeden göz muayenesine götürülmesi gerekir.
Göz kayması ve şaşılık
Göz kayması ya da şaşılık doğumda var olabileceği gibi ileriki aylarda da ortaya çıkabilir. Doğumda çıkan göz kaymaları belirgin olup tedavisi çoğunlukla cerrahidir. Kısa zamanda planlanması gerekir. Çünkü doğumsal kaymalar gözlükle düzeltilemez ve ciddi göz tembelliği riski taşır. Geçer düşüncesi ile tedavisi ertelenen şaşılıklarda kalıcı görme bozuklukları (tembellikler) oluşur.
Göz kaymasının cerrahi müdahaleden gözlük kullanımına kadar geniş bir yelpazede tedavi edilebildiğini belirten Dr. Serra Yıldız, devam ediyor: “6. aydan sonra başlayan ve zaman zaman oluşan kaymalar geçici olabileceği gibi kalıcı bir kaymanın habercisi de olabilir. Ailede kayma veya tembellik hikayesi varsa, anne gebelikte ateşli hastalık geçirmişse, bebek doğumdan sonra ateşli hastalık geçirmişse veya kafa üstü düşme gibi darbe almışsa kayma riski artar ve mutlaka göz muayenesi gerektirir. Kayma içe (buruna), dışa, yukarı olmak üzere her yöne doğru olabilir. Tedavisi kaymanın çıktığı zamana, kayma nedenine ve gözde bozukluk olup olmadığına göre değişir.”