Bebeklerde reflü görülme sıklığı artıyor

Bebekler için reflü normal kabul edilse de, sağlıklı gelişim için altta yatan nedenin araştırılması ve doğru tedavinin uygulanması büyük önem taşıyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Ercan Tutak, bebeklerde reflünün nedenleri ve tedavisi hakkında bilgi verdi.

BEBEKLERDE REFLÜ NEDEN OLUR?

Bebeklerde reflü daha kolay görülmektedir. Özellikle erken doğan bebekler, zamanında doğan bebeklere göre daha şansızdır. Yemek borusu ve mide arasındaki kas yapısı henüz gelişmediği için reflü çok kolay gelişmektedir. Bu bebekler, genelde anne sütünü emdikten bir süre sonra kusabilir. Kimi bebekler de o kadar sık beslenir ki daha hızlı bir şekilde kusar. Bu bebeklere mutlu tükürükçü adı verilmektedir.

BEBEKLERDE REFLÜ BELİRTİLERİ

Bebeklerde gelişen reflünün türünün saptanması çok önemlidir. Her beslenmenin ardından, bir miktar kusan, kusmuğunda safra ve kan olmayan, gelişmesi iyi olan bebeklerde görülen reflü fizyolojiktir. Bebeğin tartı alımı duraklamışsa, kilo kaybı varsa patolojik reflü olabilir; bu mutlaka araştırılmalıdır.

Reflü bebeklerde pek çok probleme yol açmakta ve farklı hastalıklara da zemin hazırlayabilmektedir.

• Kilo kaybı ve gelişme geriliğine neden olur.
• Yemek borusundaki tahrişe bağlı olarak ağrı ve iştahsızlığa yol açar.
• Uyku pozisyonundan kaynaklanan rahatsızlık nedeniyle huzursuzluk görülebilir.
• Uykuya dalma ve sürdürmede zorluk yaşar.
• Sürekli kusan bebeklerin soluk borusuna da süt kaçırma riski yüksek olduğu için sık sık akciğer enfeksiyonları yaşanabilir.
• Ses telleri zarar görebilir.
• Solunum yollarında bronş tıkanıklığına bağlı olarak aşırı hışıltı ve hırıltı olabilir.

BEBEKLERE REFLÜ TANISI NASIL KONUR?

Fizyolojik reflü hemen hemen her bebekte görülmektedir. Doğru tanı ve tedavisi uygulanırsa bebeğin reflüden kaynaklanan tüm rahatsızlıkları sonlandırılabilir. Tanı için bebeğe bir elektrot prop yutturulur. Aynı zamanda yemek borusunun mideye en yakın kısmına iki tane pH ölçer elektrot yerleştirilir. Bu şekilde günde kaç kez reflünün tekrar ettiği takip edilebilir ve asidik derecesi ölçülebilir. Bir diğer tanı yöntemi ise endoskopidir.

BEBEKLERDE REFLÜYÜ ÖNLEMEK İÇİN…

Bebeklere anestezi altında endoskopi yapmak çok da tercih edilen bir tanı yöntemi değildir. Bebeğe daha az zarar vermek amacıyla tedaviden teşhise gidilmesi tercih edilir. Eğer reflü olduğu düşünülüyorsa;

• Mide asidini baskılayacak ilaçlar verilebilir.
• Midede şişkinlik, az kaka yapılması, sürekli geğirme mide hareketinin az olduğu gösterir. Bunun için mide hareketini artıracak ilaçlar verilebilir.
• Azar azar ve sık beslenmelidir.
• Yatmadan 2 saat önce emme işlemi kesilmelidir.
• Her emmeden sonra en az 45 dakika dik pozisyonda tutulmalıdır.
• Uyurken de başının en az bir 30 derece yukarda olması önemlidir.
• Ek gıdaya geçmiş olan bebeklere mandalina, portakal ve alerji riski yüksek olan çilek, gazlı içecekler, kakao içeren çikolata, fındık, fıstık reflüyü tetiklediği için verilmemelidir.

TEDAVİ YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİĞİYLE BAŞLIYOR

Çocuk Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Meltem Uğraş; huzursuzluk, mide bulantısı ve özellikle kilo kaybı olan çocukların reflü açısından da değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekerek çocuklarda reflü hakkında bilgi veriyor.

Reflü hastalığının tedavisinde öncelikle yaşam şeklindeki bazı değişikliklerin yapılması gerekiyor. Süt çocuklarında mama içeriğinin değiştirilmesi (yoğunlaştırılması), sık sık az miktarda yedirmek ve yatarken başının yükseltilmeli alınacak önlemler arasında yer alıyor. Daha büyük çocuklarda ise, portakal suyu, çikolata, nane gibi reflüye neden olabilecek gıdaları tüketmemek ve akşam yemeğinden sonra da sıvı alınımını azaltmak gerekiyor. Ayrıca, karın içi basıncı artışına yol açan kabızlık, şişmanlık gibi sorunların çözülmesi, beli çok sıkı kıyafetler giydirmemek, yemek yerken masada oturulmak, sık sık ve az miktarda yemek yemek, yatmadan 1,5-2 saat önce yiyecek tüketmemek ve yatarken başın yükseltilmesini sağlamak da alınabilecek diğer önlemler arasında yer alıyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Meltem Uğraş, “Ayrıca çocuğa uygun olarak, sindirim sisteminin hareketlerini düzenleyici ve mide asidini azaltıcı, kapakçık fonksiyonlarını güçlendirici ilaçlar kullanılabiliyor. Bu tedavi de duruma göre yaklaşık 4-6 ay kadar devam edebiliyor. Ancak uzun süren tedaviye rağmen düzelemeyen çok nadir vakalarda cerrahi de bir seçenek olabiliyor” diyor.