Bebeklerde öksürük neden olur, nasıl geçer?
Güncelleme Tarihi:
Bebeklerde öksürük, ateşten sonra en sık görülen hastalık belirtilerinden biridir. Altta yatan hastalığın saptanması için de her koşulda doktora başvurmak çok önemlidir. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayla Haytan Önal; bebeklerde öksürük nedenlerini, öksürüğe ateş ve hırıltı eşlik ettiğinde hangi hastalığın habercisi olabileceğini anlattı.
Bebeklerde öksürük, enfeksiyona bağlı ve enfeksiyon dışı nedenler olmak üzere 2’ye ayrılıyor:
1. Enfeksiyona bağlı öksürük nedenleri
• Üst solunum yolu enfeksiyonları: Nezle, rinit, farenjit, tonsillit, sinüzit vs.
• Alt solunum yolu enfeksiyonları: Bronşiolit, pnömoni (zatürre)
2. Enfeksiyon dışı öksürük nedenleri
• Reflü
• Alerjik nedenler
• Boğaza yabancı bir cisim kaçması
• Doğuştan gelen solunum yollarını ilgilendiren anomaliler
• Psikolojik nedenler (Daha büyük çocuklarda görülüyor.)
ÖKSÜRÜK HANGİ HASTALIKLARIN HABERCİSİ OLABİLİR?
Kuru öksürük, sulu (sekresyonlu) öksürük, arka arkaya tekrar eden öksürük, hırıltılı öksürük; boğazı tutan enfeksiyonlarda veya alerjilerde görülür.
Üst solunum yolundan kaynaklanan akıntılı durumlarda daha balgamsı bir öksürük oluşur. Bebeklerde bu öksürük gece yatınca artar. Burnu bol bol temizlemek, soğuk buhar uygulaması ve ılık sıvı tüketimiyle bebek rahatlar.
Bebeklerde ateşli ve hırıltılı öksürük larenjit, krup, bronşit veya pnömoni habercisi olabilir. Hırıltılı öksürükler bronşiolit denilen enfeksiyonlarda görülür. Bu öksürükler en tehlikeli olanıdır. Bebeğin nefes almasını engellediği için beslenmesini de bozar. Hırıltılı öksürüklere erken müdahale edilmediğinde bebeklerde solunum sıkıntısı gelişebilir.
Öksürüğün yanı sıra ateş de varsa bu tablo enfeksiyona işaret eder, seyri de hastalığın tipine göre değişir. Ateşli durumlarda mutlaka hekime danışarak hareket etmek gerekir.
Uzun süredir devam eden, özellikle bebek beslenme sonrasında yatınca gelişen öksürükler reflü habercisi olabilir.
BEBEKLERDE ÖKSÜRÜK NE ZAMAN TEHLİKELİDİR?
• Bebeklerde solunum sıkıntısı yaratan her türlü öksürükte,
• Boğaza yabancı bir cisim şüphesi düşünülen öksürükte,
• Bebeklerde ateşli ve hırıltılı öksürükte,
• Bebeklerde uzun süredir devam eden, özellikle beslenme sonraları yatınca gelişen öksürükte hekime başvurmak çok önemlidir.
ZAMANINDA DOKTORA BAŞVURULMAZSA…
Her hastalıkta olduğu gibi tedavi edilmeyen öksürüklerin de bebeklerde istenmeyen sonuçları oluyor. Örneğin;
Basit bir üst solunum yolu akıntısına bağlı gelişen öksürükler bebeğin gece uykusunu bozuyor. Uykusu bozulan bebekte huzursuzluk gibi sorunlar veya akıntı orta kulak enfeksiyonu oluşabiliyor. Bebekte gelişen bu sorunlar nedeniyle annenin strese girmesi ve uykusuz kalması da dolaylı olarak anne sütünün azalmasına sebep olabiliyor.
Reflüye bağlı öksürük ise gastrit ösafajit veya bronşiolit sorununa yol açabiliyor. Ayrıca iştahsızlık ve buna bağlı olarak kilo kaybına neden olabiliyor.
Tedavi verilmeyen bronşit, zatürreye dönüşebiliyor. Zatürre de solunum sıkıntısı, hızlı soluma ve kalp yetmezliği, hatta ölüme yol açabiliyor.
Yabancı cisim aspirasyonları da ölümle sonuçlanabiliyor.
ALTTA YATAN NEDENE GÖRE TEDAVİLER UYGULANIYOR
Öksürük tedavisinde sebebe uygun tedavilere başvuruluyor. Ilık sıvı gıda, soğuk buhar, salgı azaltıcı antihistaminikler, balgam çözdürücüler, bronş rahatlatıcılar, anti asitler ve ihtiyaç halinde antibiyotiklere başvurulabiliyor. Bebeklerde yeni başlayan burun akıntısı kaynaklı öksürüklerde bolca burun temizliği yapılması gerekiyor. Reflüye bağlı öksürük varsa bebeğin hekimin önerisinden fazla beslenmemesi ve başının yüksekte tutulması önem taşıyor.