Güncelleme Tarihi:
Bebeklerde konağın en şiddetli olduğu zaman genellikle 3. aydır. Sebebi tam olarak bilinmemektedir. Saçlı deride önce sarı kepeklenme gibi başlar, daha sonra kalın kabuklu rahatsızlık veren yaygın konak haline döner. Bazen kaş üzerinde eşzamanlı başlar. Aynı zamanda pişik bölgesinde de kırmızı zeminde pullanma ve kabuklanma görülebilir. Cilt kuru olabilir. Boynun katlantı yerlerinde kızarıklık pişik şeklinde görülebilir. Şikayetler kısa aralıklarla azalıp çoğalan dalgalanmalar gösterir.
Atopik dermatit (egzama), pişik, sedef, pitriazis (mantar), saç mantarı (tinea kapitis), histiositozis gibi hastalıklardan ayrıştırılmasının yapılması lazımdır. Çünkü tedavileri belirgin farklılık gösterir. Bu nedenle ilaç kullanmadan önce doktorun görmesinde fayda vardır.
Kendi kendini sınırlayan ve kendiliğinden iyileşen bir hastalık olmasına rağmen görünüş itibari ile aileyi rahatsız edeceğinden tedavi ihtiyacı duyulmaktadır. Geleneksel olarak her toplumda büyüklerden kalma önerilere rastlanır. Bu türden yöntemler kullanılmadan önce iki şeye dikkat edilmelidir:
Birincisi: Tanı doğru mu?
Eğer yukarıda belirtilen hastalıklar konak diye tedavi edilmeye kalkılırsa istenmeyen sonuçlarla karşılaşılabilir.
İkincisi: Kullanılan yöntem zararlı mı?
Etkili olmayan bir yöntemin kullanılmasının zaman kaybı yaratması da zararlı kabul edilmelidir.
Tedavide aşağıdaki basamaklar sırası ile uygulanabilir.
• Zeytinyağı, diğer bitkisel yağlar, bebek yağları saçlı deriye masaj yaparak uygulanıp bir süre bekletildikten sonra yumuşak bir fırça ya da tarakla konağın temizlenmesi sonrasında ılık su ile yıkanması ilk seçenektir.
• Konak şampuanları uygulandıktan soınra bir müddet (yarım saat ile 4 saat arasında) bekletilip yumuşak bir fırça veya tarakla temizleme ardından konaklı deri bol su ile yıkanmalıdır.
• Kozmetik ve cilt bakım ürünü firmalarının bebeklerdeki konak için çıkarmış oldukları losyon ya da krem formundaki ürünler şikayetin olduğu bölgeye uygulandıktan sonra bir süre bekletilip ardından yıkanır.
• Yukarıdaki basamaklardan fayda görülmez ise doktorunuzun kontrolünde, kortizon içeren birtakım ilaçların uygulanması gerekebilmektedir.
Ülkemizde geleneksel olarak zeytinyağı uygulamak en sık kullanılan yöntemdir. Birçok hastada kısa sürede işe yaramaktadır. Alternatif olarak karbonatlı su, sirkeli su, badem yağı, bebek yağı, vazelin, bebek şampuanı, yoğurt, sarımsak gibi birçok ürün saçlı deriye sürülmek için önerildiği görülmektedir. Bu yöntemlerin hiçbirinin birbirlerine üstünlükleri ya da işe yaradıkları bilimsel çalışmalarla gösterilmemiştir.
Önerimiz bu yöntemlerle vakit kaybetmek yerine zeytinyağı, badem yağı gibi zararsız bir ürünü kullanıp geçmezse doktorunuza müracaat etmenizdir. Doktorunuz bebeğinize en uygun tedaviyi planlayacaktır.
Saçlı deri dışında; kaş, kulak arkası, yanak, boyun ve bez bölgesinde yerleşen konak için ise doktorunuzun tedaviyi yönlendirmesi gerekmektedir.
Erişkin şampuanları konak tedavisi çin kullanılmamalıdır. Deride akıntı, kanama, kızarıklık sivilce benzeri rahatsızlıklar görülürse geleneksel yöntemler kullanılmamaldır.