Bebeklerde burun tıkanıklığının 8 nedeni

Burun tıkanıklığı, bebeklerde çeşitli nedenlerle gelişen ve çok sık karşılaşılan bir semptomdur. Özellikle bahar ve kış mevsiminde nezle ile grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonları nedeniyle bebeklerin burunları sıkça tıkanabiliyor. Enfeksiyon geçtiğinde bebek burnundan yeniden rahat nefes alabiliyor. Ancak burun tıkanıklığının altında her zaman üst solunum yolu gibi masum nedenler yatmayabiliyor. Üstelik bebekler ilk 6 ayda sadece burunla nefes alabildikleri için tıkanıklık devam ettiğinde huzursuzluk, uyku bozukluğu, iştahsızlık ve sık sık hastalanmak gibi pek çok sorun gelişebiliyor, hatta bebeğin yaşamı tehlikeye bile girebiliyor. Bu yüzden bebeklerde burun tıkanıklığında altta yatan etkenin tespit edilip zaman kaybetmeden tedavi edilmesi çok önemli. İşte bu noktada ebeveynlerin aklına şu soru takılıyor: “Peki hangi etkenler bebeklerin burunlarını tıkıyor?” İşte bebeklerde burun tıkanıklığının nedenleri…

1. RİNİT  

Burun iç mukozasının ödemlenmesi ve akıntılı bir hal alması nedeniyle havayolunun kısmi tıkanmasıdır. Altta yatan neden tozun, sigaranın, kokuların veya tüylerin yarattığı alerjik reaksiyonlar olabiliyor. Ayrıca hava kirliliği, viral veya bakteriyel enfeksiyonlar da rinite yol açabiliyor. Tedavi için önce burun mukozasını rahatlatacak ve ödemi azaltacak burun spreyler tercih ediliyor. Ancak şikayet ve bulguların şiddetine göre dekonjestan ve antihistaminik içeren ağızdan alınan ilaçlara başvurulabiliyor. Bazı durumlarda, özellikle alerjik nedenli tıkanıklıklarda hekim steroid içiren burun spreyleri de reçete edebiliyor.

2. GENİZ ETİ BÜYÜMESİ

Bebeklerde burun tıkanıklığının diğer bir nedeni ise halk arasında geniz eti olarak adlandırılan “adenoid” dokularının büyümesidir. Burun tıkanıklığı, ağzı açık uyuma, horlama ve sık orta kulak enfeksiyonu yaşayan bebeklerde semptomları azaltıcı tedaviler uygulanıyor. Ancak tedavide yeterli yanıt alınmazsa geniz etinin operasyonla alınması gerekebiliyor.

3. YABANCI CİSİM KAÇMASI

Tıkanıklığın altında yatan neden buruna yabancı bir cismin kaçması da olabiliyor. Çocuklar çok meraklı oldukları ve keşif duygusuyla hareket ettikleri için oyun oynarken veya fark etmeden burun deliklerine küçük parçalı oyuncak, fındık, fıstık ve pamuk gibi bir şey kaçırabiliyor. Bu durum hemen anlaşılmazsa daha sonra kötü kokulu burun akıntısı ve öksürük gibi sorunlar gelişebiliyor. Nesneyi çıkarmak için genel anestezi altında hekim müdahalesi gerekebiliyor.

4. BURUN KEMİĞİNİN EĞRİ OLMASI

Nasal septum deviasyonu (burun kemiğinin eğri olması), her iki burun deliğini ortadan ayıran önde kıkırdak arkada kemik dokudan oluşan bölmedir. Doğuştan veya sonradan geçirilen kaza nedeniyle sağa veya sola doğru eğim kazanıyor ve bunun sonucunda hava yolunu tıkıyor. Eğriliklerin çoğu cerrahi bir operasyonla düzeltmesi gerektirecek şiddette oluyor.

5. NAZAL POLİP

Nazal polip burun ve sinüs boşluklarının kronik, yani uzun süreli olarak enfeksiyon veya alerjik nedenlerle uyarılması ve tahriş olması nedeniyle gelişen oluşumlardır. Burun deliklerinden boğaz bölgesinin aşağısına kadar uzayabiliyor ve geniz yolunun tıkanmasına yol açabiliyorlar. Altta alerji gibi etkenler yatıyorsa medikal tedaviden faydalanılıyor, ancak semptomlar ağır ise cerrahi tedaviye başvuruluyor.

6. HEMATOM

Burunda gelişen travmalar (düşme, çarpma vs.) nedeniyle burun semptomunda kan birikimi oluşumu ‘hematom’ olarak adlandırılıyor. Kan birikimi sunucu gelişen ödem veya kitle burun hava yolunun tıkanmasına neden oluyor. Bu tablo hızlıca hekim müdahalesi gerektiriyor. Bazen hematomun boşaltılması ve lokal müdahaleyle kanayan damara koterize gerekebiliyor, bazen de ileri cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyuluyor. .

7. DOĞUMSAL KOANAL ATREZİ VEYA DARLIK

Geniz ile burun arasında yer alan, burnun genize açılma delikleri olan koanaların anne karnındaki gelişim sürecinde anormal kemik veya yumuşak dokular tarafından kapanmasına “koanal atrezi” deniyor. Koanal atrezi veya darlık tek taraflı ya da çift taraflı oluyor. Doğumda ilk muayenede tanı alırsa ve cerrahi olarak düzeltilirse hiçbir sorun gelişmiyor. Ancak tedavide geç kalınırsa bebekte solunum sıkıntısı, beslenirken, yani anneyi emerken ağızdan da nefes alamadığı için morarma gibi önemli problemler ortaya çıkabiliyor. Cerrahi operasyonla darlık veya tıkanıklığın açılması gerekiyor.

8. TÜMORAL KİTLELER

Nadir de olsa iyi veya kötü huylu oluşumlar kitle etkisiyle burnu tıkayarak solunumu zorlaştırıyor. Beraberinde kanama ve/veya burun akıntısı da görülebiliyor. Tedavisi klinik bulgular, semptomlar ile tümörün cinsine göre değişiyor. Cerrahi operasyon ve kemoterapi, radyoterapi birlikte veya ayrı ayrı uygulanabiliyor.