Güncelleme Tarihi:
Bebeklerde basınç yoluyla burun salgılarını dışarı atma yani sümkürme yeteneğinin 3 yaşa kadar gelişmediğinin altını çizen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Yadigar Genç Baştürk, ‘’Bebeğin sağlıklı gelişiminin en temel faktörü olan kaliteli uyku ve yeterli beslenmeyi sağlamak adına anne babaların bebeğin burnunu doğru yollarla temizlemeye özen göstermeleri ve bu süreçte mutlaka doktoruyla görüşülmeli, tıkanıklığına eşlik eden başka sorunların olup olmadığı öğrenilmelidir’’ diyerek anne babalara çeşitli uyarılarda bulundu.
Üst solunum yollarının temel organı olan burun, sahip olduğu çok özel yapı sayesinde dış ortamdan alınan havanın nemlendirilmesi, ısıtılması ve filtre edilmesini sağlayarak alt solunum yollarına uygun hale gelmesini sağlar. Bebeklerde yetişkinlere göre daha dar olan burun kanallarının kolayca kuruyup tıkanmaları endişe verici bir durum olmamakla birlikte bebeğin kaliteli uyku ve yeterli beslenmesi açısından nefes alışverişini burundan sağlamasına özen gösterilmelidir.
Yenidoğan bebeklerde gelişen burun kurulukları, soğuk mevsimlerde evin yoğun bir şekilde ısıtılması ve yeterince havalandırılmamasından kaynaklanabilir. Ayrıca toz, sigara dumanı, parfüm, kokulu vücut losyonları gibi bazı nazal tahriş ediciler bebeğin burun yapısını etkileyerek tıkanıklığa ve akıntıya sebep olabilir.
Çoğunlukla mevsim geçişine bağlı üst solunum yolu enfeksiyonlarının sebep olduğu burun tıkanıklığı doğumsal nedenlerle de ortaya çıkabilir. Doğumsal burun tıkanıklığının en önemli nedeni ise ise koanal atrezidir. Koanal atrezi burun ve ağız boşluğunu ayıran ve sonradan yok olması gereken bir membranın varlığını sürdürmesidir. Ayrıca burun içindeki kistler, tümörler ve polipler de doğumsal nedenler arasında sayılabilir.
Sonradan oluşan burun tıkanıklığının en sık nedenlerinden birisi ise geniz etidir. Özellikle tekrarlayan allerjik reaksiyonlar da geniz eti problemini arttırabilir. Geniz eti dokusu normalde her çocukta bulunan 2 yaş civarı büyümeye başlayıp 7-8 yaş sonrasında küçülme sürecine giren ve 12-14 yaşına gelindiğinde kaybolan bir lenfoid yapıdır. Geniz eti büyük olan çocuklar geceleri sesli nefes alıyor, hatta horluyor olabilir. Geniz eti nedeniyle burun tıkanıklığı sorunu yaşayan çocuklarda yüz kemiklerinin gelişiminde bozulma, sık üst solunum yolu enfeksiyonları ve orta kulak enfeksiyonları gibi problemler de gelişebilmektedir.
Sonuç olarak, burun tıkanıklığı sebebi her ne olursa olsun bebeğin sağlıklı gelişimini olumsuz olarak etkiler. Doktor kontrolünde sebeplere yönelik tedavi seçenekleri ile bebekler rahatlatılmalıdır.
Tuzlu su: Bebeklerde burun tıkanıklığını gideren en basit yöntem doğal tuz solüsyonudur. Bebeğiniz altı aylıktan küçükse, bir bardak suya bir kaşık tuz karıştırarak her burun deliğine birkaç damla damlatın. 30 40 saniye sonra temiz ve steril bir şırınga ile burnunda tıkanıklığa neden olan mukusu kolaylıkla çıkarabilirsiniz.
Nem oranına dikkat edin: Çoğunlukla kapalı ortamlarda bulunan yenidoğan bebeklerin ortamdaki nem düşük olduğunda, burun dokusunda bulunan ve zararlı mikroorganizmaları süzmeye yarayan küçük tüyler etkilerini gösteremezler. Dolayısıyla evinizi düzenli aralıklarla havalandırmaya özen gösterin. Gerekirse buhar makinası gibi nemlendirici destekler de kullanabilirsiniz.
Yastığını hafifçe yükseltin: Bebeğinizin burnu tıkalıyken yatağın başını yastık destekleriyle yükseltebilir ve bebeğinizin hafif dik şekilde uyumasını sağlayabilirsiniz.
Burun aspiratörleri: Doktor önerisiyle kullanabileceğiniz aspiratörler bebeğinizin burnundaki fazla mukusun çekilmesine ve bebeğin solunumunu rahatlatmaya yardımcı olur.