Bebekler neden uyumaz? Uyumayan bebek nasıl uyutulur?

Bebeklerin toplam günlük uyku saatleri çok değişkendir, bazı bebekler günde 6 saat uyurken bazıları 16 saate kadar uyuyabilmektedirler. Ayrıca ilk üç ay nadiren altıncı aya kadar gündüz gece döngüsünün oluşmamış olması da uyku beklentisini etkiler. Beslenme sayısı 6-12 arasında, alt değiştirme sayısı da bir o kadar değişkenlik gösterir. Bu kadar geniş aralığı ve etkileyen değişkeni olan bebek uykusunun normalini tarif etmek de zordur. Ancak anne bebek arasındaki iletişim gelişinceye ve bebeğin günlük döngüsü fark edilinceye kadar olan dönemde sorun, en iyi bebeğin rehberliğini kabul etme ile çözümlenir.

Bebeklerin gündüz gece arasında beslenme, uyuma, çiş ve kaka tercihleri ebeveynlerin döngüsü ile çatıştığında doktorunuzun da genellikle bebeğinizin tarafını tuttuğunu göreceksiniz. Neyse ki bu süre genellikle çok uzamayacaktır. İlk haftalardan sonra genel bir uzlaşma olacak ve anne, bebek, diğer bakım sağlayıcılar ortak bir ritim geliştirecektir.

BEBEK GELİŞTİKÇE FARKLI UYKU DÜZENİ GELİŞİR

İlk aylarda daha kısa olan uyku dönemleri zamanla azalır, gündüz uykusu yerini artmış gece uykusuna bırakır. 3 – 6 aylık bebeklerde gece uykusu artarken gündüz uykusu azalır. 1 yaşına doğru bebeğin gece uyanma ve uyanık geçirdiği zaman azalır. İlk aylarda annenin stres durumundan ortamın gürültü, ışık seviyesine kadar birçok çevresel faktör etkiliyken 6. aydan sonra öğrenilen, öğretilen uyku alışkanlıkları daha belirleyici olmaktadır. Bebeklerin uyku dönemleri ve derinlikleri de erişkinlerden farklıdır. Bebek birinci aydan sonra uykusunda kıvranır, ıkınır, kollarını bacaklarını sürekli hareket ettirir, kolay uyanır. Bu dönemde bebeklerin bireysel tercihleri gözlenmeli, gerekirse not alınarak bu tercihlere göre beslenme, bakım, masaj ve oyun aktiviteleri planlanmalıdır.

BEBEKLER ŞU NEDENLERLE UYKUSUZ KALABİLİR   

• Gündüz gece ayrımının olmaması (ilk 3-6 ayda),
• Sık beslenme ihtiyacı,
• Gereğinden fazla müdahaleci ebeveyn ve bakım sağlayıcılar,
• Yatıştırmak isterken fazla uyarana maruz bırakmak,
• Sakinleştirmek için kullanılan yöntemde sık değişiklik yapmak,
• Gereğinden erken veya geç yatırmak,
• Günlük düzene bağlı kalmama veya bebeğin düzenine müdahale,
• Gündüz uyku periyodunun uzun tutulması,
• Kendini sakinleştirme becerisi geç gelişen bebekler,
• Uygun yatak ve ortam sağlanamayan durumlarda,
• Bebeğin bireysel tercihlerine saygı duymayan ebeveynlerin varlığında.

UYUMAYAN BEBEKLEREÇÖZÜM! BEBEKLERE RAHAT UYKU ÖNERİLERİ

Bebeğimizi gözlemleyip onun tercihlerini anladıktan sonra ebeveynler kendi istedikleri değişiklikleri planlayıp ona ulaşmak için uygun müdahalelerde bulunmalıdır. Burada zor olanlardan biri toplam günlük uyku süresine müdahale etmektir. Müdahale ile değiştirebileceklerimiz ise uykuya dalma dönemi, uykunun zamanı ve hangi uykunun ne kadar sürdürüleceğidir.

Uykuya başlamak için birçok yöntem kullanılmaktadır. Ancak güvenlik açısından sert yatakta, yastık ve yorgan kullanmadan, sigara içen ebeveynle aynı yatakta olmadan, ilk altı ayda aynı odada ayrı yatakta, sırtüstü yatırılmalıdır.

Uyku eğitimi vermek için de doğru zaman bebeğinizin gelişimine göre belirlenir. Uygun ortam hazırlayıp, gerekirse emzik de kullanarak uykusunun geldiğini gösteren işaretleri gözledikten sonra bebek yatağına yatırılmalıdır.

Memede, ayakta veya beşikte sallayarak uyutmak, sıkı kundak yapmak, sessiz karanlık ortam sağlamak kişisel tercihlerinize bırakılan ancak önerilmeyen yöntemlerdir.

Yatağa yatırdıktan sonra ağlamasına müsaade etmek, kontrollü uzaklaşmak, kucağa alıp tekrar yatırmak, uyandırıp uyutmak gibi birçok yöntem kullanılabilir.

Uyku eğitimi konusunda 70’ten fazla yöntem tanımlanmıştır. Çoğu ile ilgili görsel uygulama örneklerine internet aracılığı ile ulaşmak mümkündür. Bu konuda profesyonel hizmet veren kişi ve kurumlara da ulaşmak mümkündür.

Tedavi ve uygulamaların bireyselleşme gerekliliğinden dolayı genel uyarı ve önlemlere dikkat etmek kaydıyla her bebek için özel çözüm planlanmalıdır. Süreç, sabit kurallar ile değil bebeğin yanıtına göre dinamik bir şekilde yönetilmelidir.