“Bebeğim sürekli ıkınıyor ve kızarıyor, normal mi?”
Güncelleme Tarihi:
Yenidoğan bebeklerin en sık doktora getirilme nedenleri arasında ıkınmalar önemli bir yer tutar. Bu bebekler uykuya geçişte sıkıntı yaşar, inlemeleri ve dışkı yaparken zorlanmaları nedeniyle ebeveynler soluğu doktorda alır. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Sevil Elçin Kızılok, bebeklerde ıkınmaya neden olan etkenleri anlattı, önemli önerilerde bulundu.
Sindirim kapasitesini aşması ve gaz oluşması: Bebeklerde ıkınmanın birçok nedeni var. Fizyolojik nedenlerden en önemlisi, bebeğin sürekli emmek istemesi ve bunun sonucunda da sindirim kapasitesini aşması. En savunmasız canlıdır insan yavrusu. Sağ kalabilmesi için arama ve emme refleksleri devreye girer. Sürekli anne memesini arar ve her bulduğunda da emer. İlk birkaç dakika içinde aslında memeyi boşaltır fakat en güvenli yer olan, annesinin kalp atımını ve soluğunu dinlediği memeden ayrılmak istemez. Çok emen bebekte sindirim kapasitesi aşılır, sindirmek zorlaşır, bağırsak sistemi de tam gelişmediği için gaz oluşur. Ağlarken ve emerken hava yutulması da gazın artmasına yol açar. Bunun sonucunda da ıkınmak kaçınılmaz olur. Bazı bebeklerde bu sürekli ıkınma durumu bebeğin uykuya geçememesine ve ağlamasına, hatta kızarmasına ve morarmasına neden olabilir.
Yalancı kabızlık: İlk 1-2 aydan sonra sık görülür. Dışkı suludur ama bebek biriktirip 3-6 günde bir bu dışkıyı zorlanarak çıkarır. Çoğunlukla nedeni bebeğin küçük olması sonucunda yatarak dışkı yapmak zorunda olmasıdır. 5-6. ayda bebeğin büyüyüp güçlenmesi ve hareketlenmesiyle özellikle de ek gıdalara başlanmasıyla düzelir.
Makatta darlık: Ikınmalarda bebeğiniz ağlıyorsa ve bu sık bir hal almaya başlamışsa nedeni gaz sancısı değil, bazı rahatsızlıkların habercisi olabilir. Bebeklerin bir kısmında makatta darlık vardır. Bu bebeklerde cerrahi işlem gerekebilir.
Hirschprung hastalığı: Ikınmalarda çok çok ender olsa da altta yatan etken Hirschprung hastalığı da olabilir. Bu hastalıkta bağırsakların gevşemesini sağlayan sinir hücreleri oluşmamıştır. Bağırsaklar gevşeyemediği için oluşan tıkanıklık dışkının aşağı geçmesini engeller. Bu durum ancak cerrahi yöntemle içinde sinir hücresi olmayan bağırsağın çıkarılıp yerine normal bağırsağın getirilmesiyle tedavi edilir.
İdrar yolları enfeksiyon: Ikınmanın bir başka sorumlusu da idrar yolları enfeksiyonu olabilir.
Annenin beslenmesi: Bebekte ıkınma sorunu varsa bunun annenin beslenmesiyle ilgili olup olmadığı da gözlenmelidir. Bebeklerin bir kısmında besin alerjisi görülebilir. Ayrıca annenin fazla süt ürünü, çikolata vb. gibi bazı besinleri tüketmesi bebekte dışkılamayı etkiler, mukuslu ve kokulu dışkı görülür. Dışkı ve kan tetkikleriyle bebekte besin alerjisi olup olmadığı saptanabilir.
EMZİRME SONRASI HEMEN YATIRMAYIN
Emzirme sonrası bebeği hemen yatırmayıp dik pozisyonda göğsünüzde tutmak onun kendini güvende hissetmesine, sakinlemesine ve gazını daha rahat çıkarmasına yardımcı olabilir. Saat yönünde dairesel hareketlerle karnına masaj yapabilirsiniz, yağlayabilirsiniz. Çok sıkıntı olduğunda kulak çubuğu yağlanarak makata uyarı verilebilir.
DOKTORA BAŞVURUN
Karnına masaj yapmak ve makatı uyarmak gibi yöntemlere rağmen ıkınmalar, ağlamalar artık hayatınızı kabusa çeviriyorsa bazı tahliller gerekebilir. Bu durumda mutlaka doktora başvurun.
BUNLARI MUTLAKA DOKTORUNUZA SORUN
Bazı bebekler probiyotik damlalar veya bağırsak düzenleyici ilaçlardan fayda görürler. Ancak bunları doktorunuza danışmadan kullanmayın. Unutmayın ki arkadaşınızın bebeğine iyi gelen sizin bebeğinize iyi gelmeyebilir.