“Bebeğim emmek istemiyor!”

Bebeklerde görülen emme isteksizliğinin nedenleri ve çözüm yollarını Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ece Şule Aslan anlattı.

Bebek aç olmasına rağmen emmeyi reddeder, memeyi tutar, ancak emmez, yutmaz veya çok zayıf emer; bazen anne emzirmeye çalışırken bebek ağlar ve memeyle adeta kavga eder. Bazen de bir memeyi emer ama diğerini reddeder.

Memeyi reddetme öncelikle annede bazı negatif düşüncelerin ortaya çıkmasına neden olur. Bebeğinin kendisini reddettiğini, yani bir bakıma onu istemediğini düşünebileceği gibi; bebeğinin bir daha emmeyeceğini, sütünü bıraktığını ve beslenmesinde sıkıntıların olacağını da akla getirebilir. Mamaya mı başlamam gerekiyor kaygısı ortaya çıkar. Genellikle memeyi ani olarak reddetmenin önemli nedenleri vardır. Bu nedenler aranırsa çözüm kolaylaşır:

• Burun tıkanıklığı: Burnu tıkanık olan bebekler sık sık emmeye ara verir ya da emmek istemezler. Burundan nefes alamayan bebek memeyi bırakarak ağzından nefes almaya çalışır. Eğer bebeğinizin burnu tıkalıysa, doktorunuzun önereceği burun damlasını kullanın ve bir aspiratör yardımıyla burnunu açmaya çalışın.

• Emzirme pozisyonu ve tekniği: Emzirme pozisyonunuz ve tekniğiniz hatalı olabilir. Bebeğin memeyi tutması için başından iterseniz size direnç gösterir, kafasını geri çeker, emmek istemez. Ya da meme tıkandığı için bebek zorlanıyor olabilir.

• Pamukçuk: Bebeğinizin ağzında pamukçuk oluşmuş olabilir. Bu mantar enfeksiyonu, genellikle yenidoğan bebeklerde görülse de bazen büyük bebeklerde de olabilir. Bebeğin yanaklarının özellikle iç tarafında, dilinde ya da damak ve diş etlerinde peynire benzeyen beyaz lekeler şeklindedir. Kabukları almaya kalktığınızda altında kırmızı bir bölge fark edebilirsiniz ve bazen kanama bile görülebilir. Ağzında pamukçuk görülen bebekler emerken acıdığı için emmeyi reddedebilir. Doktorunuzun düzenleyeceği tedaviyi uygulayın. Hem bebeğinizin tekrar emmesini sağlar hem de enfeksiyonun meme ucundan size geçmesini engellemiş olursunuz.

• Sütünüzün tadı: Yeni gıdalar veya beslenme değişiklikleri sütünüzün tadını değiştirebilir. Özellikle acı ve koku içeren besinler (karnabahar, lahana gibi), sütünüzün tadını değiştirir. Eğer böyle bir yiyecek yediyseniz ve bebeğiniz emmek istemiyorsa, sütünüzü sağarak boşaltın ve birkaç saat sonraki sütünüzle emzirmeyi tekrar deneyin. Yalnızca anne sütü aldığı dönemdeyse, acil durumlar için buzluğunuzda depo ettiğiniz sütünüzle besleyebilirsiniz. Eğer dondurulmuş sütünüz yoksa mama ile besleyin. Ancak bir iki sefer emzirmeyi atlamaya rağmen hala emmek istemiyorsa başka bir sorun olabileceğini düşünün.

• Stres: Annelik çok zor bir meslek. Üstelik belirli mesai saatleri de yok. Böyle bir mesleğin getirdiği stres sizi nasıl etkiliyorsa emin olun bebeğinizi de o kadar etkiliyor. Strese girdiyseniz çözüm yolları aramaya başlayın. Çözüm konusunda eşinizden ve çevrenizden destek istemekten çekinmeyin. Ayrıca emzirmeden önce sizi sakinleştirebilecek, gerginliğiniz azaltacak yöntemler uygulayın.

Kendinizden emin olduktan sonra emzirmeye başlayın. Unutmayın emzirmek size de iyi gelecektir. Çünkü emzirirken mutluluk hormonu olarak da adlandırılan Oksitosin salgılarsınız.

• Emzirme saatleri: Emzirme saatlerini değiştirmeniz onu etkileyebilir.

• Diş çıkarma: Bebeğiniz diş çıkarıyor olabilir. Emme sırasında şiş olan dişetleri acıyacağı için huysuzlaşır ve emmek istemez. Emmeyi reddeden bebeğinizin diş etlerini kontrol edin. Damakları ve diş etleri şiş, kızarık olabilir. İçi sıvı dolu diş kaşıyıcılarını buzdolabında soğutarak kullanabilirsiniz. Ayrıca eczanelerdeki diş çıkarma dönemi için olan jel/kremleri kullanabilir, fazla sıkıntısı olursa ağrı kesici fitil veya şurup verebilirsiniz.

• Yüksek sesli tepkiler: Bebeğiniz göğüs ucunuzu ısırdığında yüksek sesle tepki verirseniz onu korkutursunuz.

• Biberon alışkanlığı: Sütünüzü ara ara biberonla veriyorsanız, bir süre sonra bebeğiniz biberona alıştığı için sizi emmeyi reddeder. Bu nedenle bebeğinizi mümkün olduğunca emzirmeye çalışın. Emziremediğiniz durumlarda da sütünüzü biberonla değil, kaşıkla verin.

• Sütünüz yavaş geliyorsa: Yeni doğan bebekler az ve sık emerler. Mide hacimleri küçük olduğu için az miktardaki süt onları doyurur. Bebeğiniz emdikçe sütünüz çoğalır ve onun ihtiyacını karşılar. Ama yorgunluk, stres, hastalık gibi bazı durumlarda sütünüzün gelmesi yavaşlayabilir. Bu gecikme bebeğinizin tepki göstermesine neden olur. Emmeye başlar başlamaz sütün ağzını doldurmasını isteyen bebeğiniz, sinirlenerek memeyi bırakmak isteyebilir. Böyle bir durumla karşılaştığınızda göğsünüzü işaret ve başparmağınızın yardımıyla U şeklinde sıkıp sütün geliş miktarını kontrol edebilirsiniz.

• Sütünüz fazla geliyorsa: Annede fazla süt üretimi varsa bebek ağzına hızlı bir şekilde süt dolacağı için memeyi bırakarak ağlıyor olabilir.

• Sütünüz miktarı yetersizse: Doğumdan sonraki günlerde bebeğinizi sık sık emzirirseniz sütünüz çoğalır ve bebeğinizi doyurabilirsiniz. Ancak bazen 4. aydan sonra iştahlı bebeklerin doymasına yetmez, bebek huysuzlaşır ve emmek istemez. Emzirmekte ısrarcı olun. Sık emzirdikçe süt üretiminiz artar. Emzirin ve geriye kalan eksikliği depolanmış süt veya mama ile tamamlayın.

• Kokular: Parfümünüzün kokusundan rahatsız olmuş olabilir.

• Kulak enfeksiyonu: Bebeğiniz kulak enfeksiyonu geçiriyor olabilir. Kulak ağrısı çeneye yayılır ve emerken yutkunarak çenesini oynatmak zorunda kalan bebeğiniz daha çok ağrı hissedebilir. Genellikle bakteri ve virüsler enfeksiyonun esas nedenidir. Östaki borularının kısa ve dar oluşu, kulak iltihabına yol açabilecek üst solunum yolları hastalıklarına yakalanmalarını kolaylaştırır. Ayrıca bağışıklık sistemlerinin gelişmemiş olması ya da genellikle beslenme biçimlerinin sırt üstü olması da orta kulak iltihabına neden olur. Böyle bir durumda doktorunuza danışmanız uygun olacaktır.

• Çalışmaya başladıysanız: Annenin çalışmaya başlaması bebeği etkileyebilir veya bakıcı değişikliği yapılmış ise bebek yeni gelen bakıcıya alışmamış olabilir.

• Yeni bir hamilelik söz konusuysa: Annenin yeniden gebe kalması durumunda salgılanan hormonlar nedeniyle sütün tadı değişebilir ve bebek memeyi reddedebilir.

• Bebeğiniz büyüdüyse: Memeyi reddeden büyükçe bir bebek artık meme istemiyor olabilir.