Bahar Sendromuyla Nasıl Başa Çıkabilirsiniz?

Sonbahar hissedilmeye başladığında eğer kişi kendisinde psikolojik değişimler hissediyorsa ve bu değişikliklerin görülmesi için somut bir sorun tanımlayamıyorsa kişi mevsimsel bir sendrom yaşıyor olabilir. Peki, sonbahar sendromunun varlığını kişi nasıl fark eder?

İşte Sonbahar Sendromunun Bazı Belirtileri:

• Sabah uyanmakta zorlanmak
• Kendisinde işe gidecek gücü bulamamak
• Uyandığında kendisini dinlenmiş ve yeni güne hazır halde enerjik hissetmemek
• Kendisini sinirli, üzüntülü, gergin ve çevreye karşı ilgisiz hissetmek
• Sosyal ortamlardan kaçınmak
• İş gücünde ve verimlikte düşüş yaşamak
• Konsantrasyon sağlamada zorlanmak
• Sürekli çikolata tüketmeyi istemek ve karbonhidratlı yiyeceklere yönelmek
• Erteleme davranışını aşırı oranda günlük hayata yaygınlaştırmak
• İştahta değişiklikler yaşamak
• Aşırı duygusal tepkiler vermek
• Uyku düzensizlikleri yaşamak

Bahar sendromu ya da sonbahar yorgunluğu bireyden bireye farklılık gösterebilir. Örneğin; bir kişide tüm belirtiler mevcut iken bir diğer kişide sadece birkaç belirtinin ortaya çıkması o bireyin bahsi geçen sendromu yaşamasına neden olabilir. Bireylerin tolerans gücüne ve duygusal eşiklerine bağlı olarak bu belirtilerle başa çıkmalarındaki değişiklikler de söz konusudur. Bireyin sosyal çevreden aldığı destek de bu sendromu kolay atlatmasında oldukça etkili görülebilir.

İnsan Psikolojisi Sonbahardan Neden Olumsuz Etkilenir?

• Bilindiği gibi güneş ışığı insan mutluluğunda önemli bir role sahip olan serotonin hormonunun salgılanmasını etkilemektedir. Bu durum sonbaharla birlikte güneş ışığının azalması ile insanlarda depresif tepkilerin artmasına, insan psikolojisinin olumsuz yönde etkilenmesine neden olabilir. Sonuç olarak birey kendisini kötü hissedebilir.

• Sonbaharda güneş ışığının azalması vücut biyoritminin yani biyolojik saatimizin bozulmasına neden olmaktadır. Bu durum uyku saati gibi önemli biyolojik aktivitelerin etkilenmesine dolayısıyla da uyumda zorlanmalara neden olabilmektedir.

• Sonbaharın gelişiyle birlikte kişinin havaların giderek soğuyacağını ve dışarıda vakit geçirmek için fırsatların sınırlanacağı, eve kapanması gereken günlerin yaklaştığını düşünmesi de kendini kötü hissetmesine neden olabilir.

• Okulların veya iş yaşamının yoğun bir şekilde başlaması, tatilin sona ermesi, soğuklardan korunma ve mevsimlerin getirdiği ek giderler de bireyin olumsuz duygularını tetikleyebilir.

• Sonbaharda bireylerde melatonin hormonu normalin üzerinde salgılanmaktadır. Duyguları dengeleyip düzenleyen bu hormonun fazla salgılanması bireyin gün içerisinde sık sık psikolojik durumunun değişmesine ve dalgalanmalara neden olabilir.

• Sonbaharda doğada meydana gelen değişim bireylere yaşamın sona erişini hatırlatabilmektedir. Bu durumda birey olumsuz duygular geliştirebilmektedir.

Sonbaharda Yaşanan Bu Dalgalanmayla Nasıl Baş Edebilirsiniz?

• Sosyal yaşamı renklendirerek,
• Düzenli-yeterli-dengeli beslenerek,
• Düzenli olarak egzersiz yaparak,
• Uyku saatlerine ve uykusuz kalmamaya dikkat ederek,
• Hobilere ve eğlenceli aktivitelere zaman ayırarak,
• Bol bol su içerek ve bitki çaylarını tercih ederek,
• Pozitif enerjisi yüksek insanlarla birlikte vakit geçirerek,
• Güneş ışığında ve açık havada vakit geçirerek.

Tüm bu önerilerin yanı sıra sonbahar sendromunun üstesinden gelebilmek için kişiye özgü olarak kişiye iyi gelebilecek diğer aktiviteler de önerilebilir. Tüm bu aktivitelere rağmen mevsimsel sendromu yoğun olarak yaşayan ve belirtilerin çoğunu gösteren bireylerin profesyonel destek alması uygun olabilir.

Fatma Kırımlı Taşkın
Uzman Psikolojik Danışman