Baba tutumunun sosyal-duygusal gelişime etkisi

Bizim için dünyadaki en güçlü kişi anlamına gelen "baba"larımız, hayatımızda olduğu sürece hep kendimizi güvende hissederiz. Baba demek, korunmak ve kollanmak anlamına gelir çoğu zaman. Peki, diğer katkıları nedir babalarımızın? Babalar, çocukların gelişimini nasıl etkiler? Uzman Psikolojik Danışman Seçil Akaygün Cüntay, cevapladı.

Bebeğinizin kendi merkezinden uzaklaşıp, başka insanlarla iletişim kurmaya başladığı andan itibaren sosyal-duygusal gelişimi de başlamış olur, çünkü sosyal-duygusal gelişim, iletişim, etkileşim ve bireylerin birbirlerine yaptıkları aktarımlarla şekillenir.

Göz kontağı kurmak, gülümsemek, gülümsemeye tepki vermek, ilgi çekmek için ağlamak, ilgi gösterilmediğinde tepki vermek gibi davranışlar ilk sosyal-duygusal tepkilerdir. İlerleyen yaşlarda ise çok çeşitli davranışlar gözlenir. Karşı tarafın ihtiyacını anlamak, kendi ihtiyacını ve isteğini belirtmek, arkadaşlık kurmak gibi giderek farklılaşan sosyal-duygusal gelişim basamaklarının her birinde babanın önemi büyüktür çünkü çocuklar kız veya erkek olmaları çok fark etmeksizin, bu gelişim basamaklarını anne ve babalarından görerek, taklit ederek, öğrenerek çıkarlar.

Çocuklarının sosyal-duygusal gelişimlerini desteklemek için babalar;

• Kendi duygularının farkında olabilir ve bunları söyleyebilir; "Seni çok özledim", "Seni çok seviyorum" gibi,

• Duygu ifadelerini beden dilleri ile destekleyebilir; sarılma, öpme, sırt sıvazlama, kucaklama gibi sözsüz duygu ifadelerini kullanabilir,

• Yüz ifadeleri ile duygularını belli edebilir ve tüm bunlarla duygular ve duyguları sergileme becerileri konusunda model olabilirler.

• Zor durumlarla karşılaştıklarında problemlerini çözme konusunda yardımcı olabilir, birlikte fikir geliştirebilir,

• Kendi hayatlarından örnekler vererek, çocuklarının kendi yollarını bulmasına yardımcı olabilir,

• Kendilerini korumayı ve savunmayı uygun sosyal normlar içerisinde öğretebilir,

• Hayata dair değerleri gösterebilir ve bunları tecrübe etmesini sağlayabilir (merhamet, yardımseverlik, saygı gibi),

• Ev içinde paylaşım ve sorumluluk duygusunu destekleyebilir, minik görevler verebilir,

• Çocuğun becerilerine göre birlikte oyunlar geliştirebilir ve oyun oynayabilir,

• Çocuğu ile kuracağı ilişkinin, kız ve erkek çocuk da olsa, ileriki yaşamda yaşayacağı ilişkileri biçimlendireceğini unutmadan, ceza ve tehditten uzak güvenli bir ortam sağlayabilir.

Çocuk kaç yaşında olursa olsun, sosyal-duygusal gelişiminde babasının en büyük rolü ve önemi, çocuğun kendine güvenini desteklemekle birlikte, kendisi ile barışık ve mutlu bir çocuk yetiştirebilmektir.