Güncelleme Tarihi:
Ayçiçeği bitkisinin tohumlarının preslenmesi ile üretilen ayçiçek yağı ev yemeklerinde, ticari gıda üretimlerinde ve kozmetik sektöründe oldukça yaygın olarak kullanılır. Ayçiçeklerini pek çok insan bitki olarak bilse de sağlık bir yağ kaynağı olduğu düşünülmez. Ayçiçek yağının astıma karşı koruma, iltihabı azaltma, kolesterolü düşürme, kanseri önleme, cilt sağlığını iyileştirme, bağışıklık sistemini güçlendirme, enerjiyi artırma ve kalp sağlığını iyileştirme gibi yetenekleri bulunur.
Ayçiçeği bitkisinin çekirdeklerinden yani tohumlarından elde edilen ayçiçek yağı, hafif bir tadı olan açık renkli bir bitkisel yağdır. Bol miktarda doymamış yağ asitlerini yapısında bulundurur ve çoğunlukla besin amaçlı kullanılmaktadır. Bunların yanı sıra ilaç sanayisinde ve biyodizel yapımında da kullanılmaktadır. Dünyada en çok üretilen dört bitkisel yağdan bir tanesi ayçiçek yağıdır.
Ayçiçek Yağı Nasıl Yapılır ve Elde Edilir?
Ayçiçek yağı elde edebilmek için öncelikle olgunlaşmış ayçiçeği bitkisinin tohumları toplanır. Bu tohumlar soyularak öğütülür. Ardından pek çok bitkisel yağ üretme yöntemi olan soğuk presleme kullanılır. Bu şekilde soyulmuş ve öğütülmüş tohumlardan yağ elde edilir. Bunun yanı sıra büyük fabrikalarda genellikle sıcak presleme işlemi uygulanmaktadır ve bu işlemin kullanıldığı yerlerde istenmeyen parçacıkları yağdan temizlemek amacıyla ekstra arıtma işlemleri uygulanır.
Satışa sunulmadan önce üretilen yağlar depolanmaktadır. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken bazı şartlar vardır. Bitkisel yağlar güneş ışığına direkt olarak maruz kalmayacak biçimde ve 20 °C’in altındaki sıcaklıklarda depolanmalıdır. Bu şartlar sağlandığı takdirde ayçiçek yağı en fazla on iki ay boyunca bozulmadan depolanabilir.
Ayçiçek Yağı Ne İşe Yarar?
Ayçiçek yağı içerisinde bulundurduğu Omega9 ve Omega6 yağ asitlerine ek olarak K,E,D ve A vitaminlerinde bol miktarda içermektedir. Ayçiçek yağı hücrelere hasar veren moleküllerin etkisini azaltır ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Kolesterolü, tansiyonu ve kan dolaşımını düzenlemeye yardım eder.
Ayçiçek yağı diyabet hastalarının insülin ihtiyacını azaltır ve damar sertliğine karşı korur. Karaciğer korumasında etkin rol oynarken çocukların sağlıklı beyin gelişimlerine destek olur. Ölçülü ve düzenli kullanıldığında cildi nemlendirir ve genç bir görünüm elde edilmesini sağlar.
Ayçiçek Yağının Faydaları Nelerdir?
Ayçiçeği Yağı Kullanımı
Uzmanlar zeytinyağı ve ayçiçeği yağı konusunda fikir ayrılığı yaşamaktadır. Bazı doktorlar ise minimum düzeyde her yağ türünden tüketilmesinin sağlığa herhangi bir zararının olmayacağını ifade etmektedir.
Genellikle ayçiçek yağı yemeklerde tercih edilir. Sebze ve et yemeklerinde rahatlıkla kullanılır. Hafif olması nedeniyle de salata ve salata soslarında da tüketilir. En çok ise kızartma içeren yemeklerde kullanılır. Yüksek ısıya dayanıklı olması nedeniyle köfte, hamur ve sebze kızartırken rahatlıkla kullanılabilir.
Ayçiçeği yağı ağız yaralarını iyileştirmek amacıyla da kullanılır. Birkaç dakika ağız içinde bekletilerek uygulanır. Bu aşamada ayçiçek yağının yutulmaması gerekir. Gargara olarak uygulandığında ise baş ağrılarına ve uykusuzluğa iyi geldiği bilinir. Sağlık ve yemek alanlarında tercih edildiği gibi kozmetik ve temizlik alanlarında da kullanılır. Bazı sabunlar ilave madde olarak ayçiçek yağı içerir.