Güncelleme Tarihi:
Suçiçeği ve grip gibi viral enfeksiyonlar sırasında ağrı kesici ve ateş düşürücü olarak kullanılan aspirinin, çocuklarda Reye Sendromunu başlattığı ve tedavi edilmediği takdirde ölüme neden olabileceği bildirildi.
“Aspirin, 1899’da piyasaya sürüldüğü zamandan bu yana belki de en çok tanınan ve kullanılmış olan ağrı kesici, ateş düşürücü ilaç olarak bilinir. Fakat 1980 sonrasında aspirin kullanımı ve Reye Sendromu arasında ilişki olduğunu gösteren çalışmalardan sonra aspirin kullanımında belirgin bir şekilde azalma olmuştur” diyen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. H. Cem Öcal, aspirin ve Reye Sendromu arasındaki ilişkiyi ve özellikle çocuklar üzerinde ne gibi etkileri olduğunu açıkladı.
Reye Sendromu nedir?
Reye Sendromu, özellikle karaciğer ve beyinde şişme ile başlayan ama tüm vücudu etkileyen çok ciddi bir durumdur. Karaciğer ve diğer organlarda anormal yağ depolanır. Kesin nedeni bilinmese de özellikle suçiçeği ve grip gibi viral enfeksiyonlar sırasında aspirin kullanımının Reye Sendromunu başlattığı düşünülmektedir. Özellikle yağ asidi oksidasyon bozukluğu gibi bazı metabolik durumlarda akla gelir.
Kimleri etkiler, belirtileri nelerdir?
Reye Sendromu, daha çok çocukları ve gençleri etkiler. Genellikle grip (influenza), suçiçeği ve viral üst solunum yolu enfeksiyonlarından 3-5 gün sonra; ishal, hızlı nefes alma, yoğun kusma, dalgınlık gibi bulguların ilerlemesi ile hastada bilinç değişiklikleri ve koma gözlenir. Ölüm oranı yüksektir. Acil tedavi gerektirir ve erken tanı, çocuğun hayatını kurtarabilir. Bu yüzden çocukta özellikle grip veya suçiçeği sonrası Reye Sendromu bulguları varsa, hemen yoğun bakım ünitesi olan bir sağlık kurumuna başvurmak gerekir.
Ateş düşürücü olarak çocuğunuza aspirin vermeyin!
Grip veya suçiçeği geçirirken aspirin kullanan çocuklarda, Reye Sendromu görüldüğü araştırmalarla kanıtlandıktan sonra aspirin kullanımında belirgin şekilde azalma olduğunu vurgulayan Öcal, anne-babalara şu önerilerde bulundu:
“Özelikle çocukta grip benzeri bulgular varsa ve çocuk suçiçeği geçiriyorsa asla aspirin kullanmayın. Yağ asidi oksidasyon bozukluğu gibi bazı metabolik bozukluklarda da aspirin kullanımı uygun değil. Ateş düşürücü olarak eğer ilaç dışı yöntemlerle ateşi düşürememişseniz doktorunuza danışarak paracetamol gibi ateş düşürücüleri kullanabilirsiniz. Romatizmal ateş ve Kawasaki Sendromu (bir çeşit damar iltihabı) gibi aspirin kullanmanızın zorunlu olduğu hastalıklarda ise çocuğumuzun grip aşısı ve suçiçeği aşısının eksiksiz olduğundan emin olun.”