Aşıyla önlenebilen hastalıklar hangileri?

1. Kızamık: Son derece bulaşıcı bir enfeksiyon olan, ateş ve döküntülerle seyreden kızamık, hastalığı taşıyan kişinin öksürme ya da hapşırmasıyla bulaşabilir. Aşıyla koruma sağlanabilen hastalık tedavi edilmediğinde zatürre ve ne yazık ki ölüme bile neden olabilir.
2. Boğmaca: Şiddetli öksürük ve nefes darlığıyla kendini gösteren bir akciğer enfeksiyonudur. Öksürme-hapşırma ile bulaşır. Özellikle 1 yaş ve altı bebeklerde hayatı tehdit edici olabilir.
3. Grip: Burun, akciğerler ve boğazı içerisine alan viral enfeksiyonlardan kaynaklanan bir hastalıktır. Hastalığı taşıyan kişinin hapşırması ya da öksürmesiyle ortama dağılan damlacıkların hava yoluyla alınması ya da hasta kişinin dokunduğu şeylere dokunarak hastalığa yakalanabilirler.
4. Çocuk felci: Aşısı sayesinde ortadan kaldırılabilen bulaşıcı bir hastalıktır. Grip benzeri belirtiler gösteren hastalık tedavi edilmediğinde çocuk felci, beyin enfeksiyonu, felç ve ölüme neden olabilir. 20. yüzyılın en korkulan ve yıkıcı hastalıklarından biri olan çocuk felci vakaları aşısı sayesinde dünya üzerinde giderek daha az görülür hale gelmiştir.
5. Pnömokok: Pnömoni başta olmak üzere, beyin ve omuriliği etkileyen menenjit, kulak ve kan enfeksiyonları gibi pek çok hastalığa yol açan bakteri kökenli bir hastalıktır. Enfekte kişinin mukus, tükürük gibi vücut sıvılarıyla sağlıklı kişinin temasıyla bulaşır. Komplikasyonlar ciddi ve ölümcül olabilir. Bu nedenle özellikle tüm çocukların ve 60 yaş üstü kişilerin mutlaka aşı yaptırmaları gerekir.
6. Tetanoz: Kas spazmları, felç ve ölüm gibi tehlikeli sonuçları olan bakteri kökenli hastalıktır. Bakteri toprak, toz ve gübrede bulunur. Vücuttaki herhangi bir kesik ve açık yara yoluyla vücuda girebilir. Tetanoz vakalarının %10-20’si ölümcüldür. Ölümler 60 yaş üstü kişilerde ve daha çok diyabet hastalarında görülür.
7. Meningokok menenjit: Beyin ve omurilik enfeksiyonuna neden olabilen bakteriyel bir hastalıktır. Semptomlar genellikle aniden başlar; ateş, baş ağrısı, ense sertliği görülür. Aşılama, tüm çocuklara önerilir.
8. Hepatit B: Hepatit B virüsünün neden olduğu bir karaciğer hastalığıdır. Vücut sıvılarıyla yayılan ve bulaşıcılığı HIV’e göre 100 kat daha fazla olan virüs, özellikle hamilelik süreci sonrası doğumda önlem alınmayıp çocuğa bulaştığında çok tehlikelidir. Tedavi edilmediğinde karaciğer kanseri ve uzun ömürlü karaciğer hastalıklarına yol açabilir.
9. Verem: Genellikle akciğerlere saldıran bakteriyel bir hastalıktır. Öksürük veya hapşırma ile bulaşır. Aşılarla engellenmiş olsa da ölümcül bir hastalık olma özelliğini korumaktadır.
10. Hib (Hemofilus Influenza Tip B): Akciğeri (pnömoni), beyin veya spinal kord (menenjit), kan, kemik, eklem veya orta kulağı enfekte edebilen bakteriyel bir hastalıktır. Öksürürken veya hapşırırken, bakterileri diğer insanlara da bulaştırırlar. Bağışıklık sistemi zayıf olan bebekler ve küçük çocuklarda risk daha yüksektir.

Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı
Dr. Ramazan Gözüküçük